Ένα πρωτοπόρο σωματείο
Λάβαμε και δημοσιεύουμε ενδιαφέρον άρθρο της Μαργαρίτας Κουτσανέλλου* Γενικής Γραμματέα του Συλλόγου Εργαζόμενων ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ.
Εκλογές στο Σύλλογο Εργαζόμενων ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ
Πριν αναφερθώ στα αποτελέσματα των εκλογών που έγιναν στο Σωματείο μου την περασμένη Τρίτη 29/6/2021, μετά από μία εξάμηνη αναβολή τους λόγω της πανδημίας, είναι πολύ χρήσιμο νομίζω να γράψω δυο λόγια για το ίδιο το σωματείο και τη μικρή αλλά καθόλου αδιάφορη ιστορία του, τα οποία θεωρώ ότι έχουν γενικότερο ενδιαφέρον.
Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Εργαζόμενων του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού ΔΗΜΗΤΡΑ ιδρύθηκε τον Οκτώβριο 2011 κάτω από ιδιαίτερες και πρωτόγνωρες συνθήκες. Όταν ίδρυαν το σωματείο οι εργαζόμενοι πριν από 10 χρόνια, βρισκόμασταν τότε στην αρχή μίας περιπέτειας που την πραγματική διάσταση και τη σημασία της δεν ήμαστε σε θέση, παρά μόνο να υποψιαστούμε τότε. Οι μνημονιακές μεταρρυθμίσεις και οι δυσμενείς επιπτώσεις τους σάρωναν τη χώρα και δεν άφηναν κανένα χώρο ανεπηρέαστο, πρώτα απ’ όλα τον κόσμο της εργασίας, ο οποίος δεχόταν το ένα πλήγμα μετά το άλλο. Ο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ είναι οργανισμός του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) που προέκυψε μέσα σε αυτές τις συνθήκες, από τη συγχώνευση τεσσάρων παλαιότερων ανεξάρτητων οργανισμών, οι οποίοι δεν είχαν την παραμικρή σχέση και οι εργαζόμενοι σε αυτούς δεν γνωρίζονταν καν μεταξύ τους. Στα δύο από τα τέσσερα σωματεία υπήρχαν συλλογικές συμβάσεις εργασίας, ενώ στο μεγαλύτερο από τα τέσσερα οι λέξεις «συλλογική σύμβαση εργασίας» ήταν άγνωστες, καθόλου τυχαία. Για να το πω καλύτερα ήταν απαγορευμένες, λόγω ειδικών συνθηκών που επικρατούσαν στο φορέα και επέβαλαν έναν ιδιότυπο έλεγχο μιας ελίτ εργαζόμενων πάνω στους υπόλοιπους, η ηγεσία του σωματείου των οποίων είχε εγκαταλείψει κάθε προσπάθεια για να φτιάξει μια ανεξάρτητη μαχητική ατζέντα.
Το 2011 με τη συγχώνευση των τεσσάρων οργανισμών, προέκυψαν όλα αυτά που γνωρίζουμε ότι συμβαίνουν στις απορροφήσεις και συγχωνεύσεις οργανισμών. Για το προσωπικό του ενιαίου νέου φορέα ίσχυαν τέσσερα διαφορετικά μισθολόγια και τέσσερις διαφορετικοί κανονισμοί προσωπικού, το οποίο είναι μία κατάσταση που δεν διαμορφώνει καλές συνθήκες για την αναγκαία ενότητα μεταξύ των εργαζόμενων. Το έδαφος για συγκρούσεις, ανταγωνισμούς και ευκαιρία για διασπορά ερίδων γίνεται εξαιρετικά πρόσφορο, ενώ το αυτονόητο αίτημα που αναδύεται από τους εργαζόμενους για ίση μεταχείριση καταλήγει πάντοτε σε εξίσωση προς τα κάτω. Παρόλα αυτά, οι εργαζόμενοι των τεσσάρων φορέων (ΟΠΕΓΕΠ, ΟΓΕΕΚΑ-ΔΗΜΗΤΡΑ, ΕΘΙΑΓΕ, ΕΛΟΓΑΚ) πήραν κάποιες καθοριστικές για τη συνέχεια όπως αποδείχτηκε αποφάσεις, δείχνοντας μία μοναδική θα έλεγα ωριμότητα και ένστικτο, αφού δεν γνωρίζω να έχει συμβεί κάτι ανάλογο σε καμία παρόμοια φάση, μεταξύ σωματείων. Οι εργαζόμενοι αποφάσισαν να εγκαταλείψουν τα παλιά τους σωματεία και να φτιάξουν αμέσως ένα νέο, ενιαίο! Νοιώθω πραγματικά πολύ τυχερή που έζησα αυτή τη ζύμωση και συμμετείχα σε αυτή την εξέλιξη, χωρίς τότε να έχει κανένας μας επίγνωση του καθοριστικού ρόλου που έπαιξαν για τη συνέχεια οι κινήσεις μας αυτές. Εκ των υστέρων μόνο είμαι σε θέση να εκτιμήσω την αξία τους και τη στρατηγική τους σημασία. Ήταν μία απόφαση καθοριστική και έγινε από ανθρώπους που κινήθηκαν χωρίς καμία υστεροβουλία, ανεξάρτητοι και χωρίς πατρονάρισμα. Και το αποτέλεσμα ήταν εξαιρετικό, γιατί στην πορεία αποδείχτηκε ότι ο νέος σύλλογος έδωσε τη δυνατότητα να γνωριστούν μεταξύ τους άνθρωποι που πριν δεν είχαν καμία επαφή και να δώσουν μία δυναμική στο σωματείο που σε καμία περίπτωση δεν θα συνέβαινε διαφορετικά, αν έμενε καθένας μόνος του. Ακόμα και αυτοί που προέρχονταν από τον ίδιο παλαιότερο οργανισμό γνωρίστηκαν σε κάποιες περιπτώσεις για πρώτη φορά ή «ξαναγνωρίστηκαν», αφού η συνεύρεση με νέους ανθρώπους δημιούργησε ενωτική διάθεση, ανανέωσε την αίσθηση της συντροφικότητας, ενώ ατόνησε η αίσθηση της μοναξιάς και της απομόνωσης. Βέβαια, θα ήταν αφελές να ισχυριστεί κάποιος ότι δεν διατηρήθηκαν οι δεσμοί μεταξύ αυτών που προέρχονταν από τον ίδιο χώρο. Ή ότι δεν επιχειρήθηκε πολλές φορές να πυροδοτηθούν εσκεμμένα έριδες με όπλο τον «επιχειρησιακό εθνικισμό». Σχηματίστηκαν «επιχειρησιακές φυλές» στον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν φτιάχτηκαν και νέες σχέσεις. Το αντίθετο. Συναντήθηκαν και γνωρίστηκαν άνθρωποι μεταξύ τους από τους διαφορετικούς οργανισμούς, που δημιούργησαν νέους συσχετισμούς στο σωματείο, οι οποίοι προκάλεσαν εξελίξεις και καθόρισαν την πορεία του με διαφορετικό από πριν τρόπο. Η «επιχειρησιακή καταγωγή» λοιπόν, παρέμεινε ένα κομμάτι της ταυτότητα καθενός, το οποίο πολλές φορές δοκίμασαν να το χρησιμοποιήσουν για να διασπάσουν αυτή την ενότητα μεταξύ των εργαζόμενων που δημιουργούσε η ανάγκη στις νέες συνθήκες. Προσπάθησαν ακόμα και να διαλύσουν το νέο σωματείο και να πείσουν τους εργαζόμενους να επιστρέψουν στα παλιά, τα οποία θα μπορούσαν πιο εύκολα να ελέγξουν και να χειραγωγήσουν. Παρόλα αυτά ο κόσμος ποτέ δεν τους ακολούθησε. Πολλές φορές τα πράγματα δυσκόλεψαν από αυτές τις παρασκηνιακές διεργασίες διάσπασης και το σωματείο διήλθε κρίσεις, αλλά ούτε μία στιγμή δε φάνηκε να βρίσκουν έδαφος τα σχέδια κάποιων να κερματίσουν το νέο δυναμικό σωματείο που αριθμούσε πάνω από 500 μέλη.
Το σωματείο όλα αυτά τα χρόνια έχει στα πεπραγμένα του σημαντικούς αγώνες και παρουσία, επιδεικνύοντας αντανακλαστικά και συνέπεια σε όλα τα μεγάλης εμβέλειας κοινωνικά και πολιτικά συμβάντα της πολυτάραχης μνημονιακής δεκαετίας.
Εκτός από την καθοριστικής σημασίας άμεση ενοποίηση των σωματείων σε ένα, κατά τη συγχώνευση των οργανισμών, το οποίο επαναλαμβάνω δεν έχει προηγούμενο απ’ όσο γνωρίζω σε ανάλογες περιπτώσεις, όπου τα σωματεία εμφανίζονται χρόνια μετά ξεχωριστά (π.χ. συγκοινωνίες, τράπεζες), κακώς κατά τη γνώμη μου, ο Σύλλογος Εργαζόμενων ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ μπορεί να υπερηφανεύεται και για μία ακόμα επιλογή του. Στο καταστατικό του νέου συλλόγου απαγορεύτηκε η συμμετοχή στο διοικητικό συμβούλιο, των εργαζόμενων που κατέχουν διευθυντική θέση. Το καταστατικό είπε κάτι πολύ απλό, που θα έπρεπε να υπάρχει σε όλα τα καταστατικά σωματείων. Δεν μπορείς να είσαι και εκπρόσωπος των εργαζόμενων και εκπρόσωπος του εργοδότη! Ή παππάς – παππάς ή ζευγάς – ζευγάς. Η αντίληψη αυτή έχει πλέον γίνει αντιληπτή και αποδεκτή από όλους.
Το αποτέλεσμα αυτών των επιλογών: σωματείο ταξικό, μαχητικό, ανεξάρτητο και κυρίως ενωτικό!
Όπως προαναφέρθηκε, οι συγχωνεύσεις και απορροφήσεις οργανισμών δημιουργούν αμέτρητες αναταράξεις, αφού ανατρέπεται το status quo και διακυβεύονται από εργασιακά δικαιώματα έως και συμφέροντα ομάδων. Παρ’ όλη την αναταραχή, υπήρξαν εργαζόμενοι που κατέβαλαν όλη τους την προσπάθεια να παραμεριστούν οι αντιθέσεις και να επικρατήσει το ενωτικό πνεύμα, αναδεικνύοντας με όλους τους τρόπους ότι οι εργαζόμενοι δεν είχαν τίποτα να λύσουν μεταξύ τους, αλλά ήταν οι πολιτικές επιλογές και οι κατά καιρούς διορισμένες από τους Υπουργούς Διοικήσεις που τις εφάρμοζαν ευλαβικά, αυτοί που έφεραν την ευθύνη για τα προβλήματα και τις δυσκολίες των εργαζόμενων. Έτσι δημιούργησαν το ΕΝΙΑΙΟ ΨΗΦΟΔΕΛΤΙΟ ΑΓΩΝΑ που κέρδισε από την πρώτη στιγμή την εμπιστοσύνη των εργαζόμενων, οι οποίοι το αναδεικνύουν σταθερά στην ηγεσία του σωματείου και απέδειξε μέσα στα χρόνια τελικά ότι εννοούσε ό,τι διακήρυττε. Δεν μπορεί να προεξοφλήσει κανένας τη συνέχεια, αλλά το σίγουρο είναι ότι μέχρι σήμερα, δέκα χρόνια μετά, δεν μπορεί κανείς να μην αναγνωρίσει ότι ο Σύλλογος διοικήθηκε από την παράταξη αυτή με εντιμότητα, χωρίς να ενδώσει ποτέ στον εργοδοτικό συνδικαλισμό, με τρόπο μαχητικό και ανεξάρτητο.
Στις πρόσφατες εκλογές, το ΕΝΙΑΙΟ ΨΗΦΟΔΕΛΤΙΟ ΑΓΩΝΑ πήρε τις 10 από τις 11 έδρες του σωματείου. Με ξεχωριστό συνδυασμό κατέβηκε η ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ, στηριζόμενη από το ΠΑΜΕ, με ένα μοναδικό υποψήφιο, ο οποίος δεν δέχτηκε αν και του προτάθηκε να συμμετάσχει στο ΕΝΙΑΙΟ ΨΗΦΟΔΕΛΤΙΟ ΑΓΩΝΑ. Σε παλαιότερες εκλογικές αναμετρήσεις εμφανίζονταν δύο ή τρεις συνδυασμοί. Οι συσχετισμοί υπέρ του ΕΝΙΑΙΟΥ ΨΗΦΟΔΕΛΤΙΟΥ ΑΓΩΝΑ ήταν πάντα επτά έδρες το λιγότερο, με το δεύτερο σε σειρά συνδυασμό να επιχειρεί να εκπροσωπήσει αυτούς που έβρισκαν το ΕΝΙΑΙΟ ΨΗΦΟΔΕΛΤΙΟ ΑΓΩΝΑ πολύ αιχμηρό απέναντι στα μνημονιακά κόμματα και τις κυβερνήσεις και όχι αρκετά συναινετικό προς τις Διοικήσεις του Οργανισμού /εργοδοσία. Στις πρόσφατες εκλογές δεν συγκροτήθηκε αυτό το μέτωπο για διάφορους λόγους που έχουν να κάνουν και με όσα αναφέρονται παραπάνω (π.χ. απαγόρευση συμμετοχής διευθυντών). Το στοίχημα στις συγκεκριμένες εκλογές ήταν να παραμείνει σταθερή η συμμετοχή των εργαζόμενων στην εκλογική διαδικασία, μια και δεν εμφανίστηκε συνδυασμός που να εκφράζει όσους βρίσκουν τη γραμμή του ΕΝΙΑΙΟΥ ΨΗΦΟΔΕΛΤΙΟΥ ΑΓΩΝΑ πολύ «σκληρή». Το ΕΝΙΑΙΟ ΨΗΦΟΔΕΛΤΙΟ ΑΓΩΝΑ κατέβηκε με μία διακήρυξη χωρίς καμία έκπτωση στο όνομα δήθεν της ενότητας. Είπε τα πράγματα με το όνομά τους, όπως έκανε πάντα και κατήγγειλε όλες τις κυβερνήσεις των μνημονίων από τη Νέα Δημοκρατία ως το ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίες στο όνομα του There is No Alternative έχουν ισοπεδώσει τις ζωές μας, χωρίς να έχουμε μετά από 10 χρόνια σκληρής λιτότητας τίποτα που να μας κάνει να αισιοδοξούμε ως εργαζόμενοι και ως κοινωνία. Κάλεσε επίσης τους εργαζόμενους να στείλουν ένα μήνυμα με τη συμμετοχή τους υποστήριξης του σωματείου τους και του δικαιώματος της συνδικαλιστικής οργάνωσης και δράσης. Η συμμετοχή των εργαζόμενων ήταν κάτι παραπάνω από ικανοποιητική. Ψήφισε το 60% των μελών (300 άτομα) και έδωσαν την τόσο σημαντική ψήφο εμπιστοσύνης στο σωματείο τους.Γνωρίζουμε όλοι πόσα δύσκολα και σπουδαία πράγματα έχει μπροστά του το σωματείο. Η ενδυνάμωση της συμμετοχής των εργαζόμενων στη συλλογική ζωή μέσα από μαζικές και μαχητικές συνελεύσεις είναι το νέο μεγάλο στοίχημα για το Σύλλογο Εργαζόμενων ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, ο οποίος θα πρέπει σύντομα να φτιάξει την ατζέντα της νέας θητείας του Διοικητικού Συμβουλίου, μέσα σε καιρούς που καθόλου δεν περιμένουν. Αναδημοσίευση από την ιστοσελίδα του Συντονισμού Δράσης & Διαλόγου Κομμουνιστικών Δυνάμεων