Καμίλο Γκεβάρα, Ολέγκ Γιασίνσκι “Πρέπει να ακτινογραφήσουμε τη σοβιετική εμπειρία”.

Η ιδέα για αυτή τη συνέντευξη γεννήθηκε πριν από πολλά χρόνια στο Κίεβο. Ο φίλος μου, ο δημοσιογράφος Αντρέι Μαντσούκ, γνώρισε τον Καμίλο σε ένα ταξίδι στην Κούβα με τη βοήθεια του Κουβανικού Ινστιτούτου Φιλίας των Λαών. Ο Καμίλο διηγήθηκε μερικές ιστορίες από την εποχή του στην ΕΣΣΔ, επιδεικνύοντας, μεταξύ άλλων αρετών, μια δεξιοτεχνική γνώση του αμετάφραστου ρωσικού λεξιλογίου. Σκέφτηκα ότι θα ήταν ενδιαφέρον να του κάνω μερικές ερωτήσεις σχετικά με την περεστρόικα και τα αίτια της κατάρρευσης της Σοβιετικής Ένωσης.

Εκείνες τις ημέρες δεν μπορούσαμε να φανταστούμε ότι η εξουσία στην Ουκρανία μας θα καταλαμβανόταν από ακροδεξιούς εθνικιστές, ότι θα υπήρχαν θάνατοι μεταξύ των φίλων και των γνωστών μας, ότι τα βιβλία του Αντρέι θα απαγορευόταν και ότι ο ίδιος, όπως πολλοί έντιμοι πολίτες, θα απειλούνταν και θα διώκονταν.

Μεταξύ άλλων εκφράσεων τρέλας, ορισμένοι εθνικιστές ιδεολόγοι ισχυρίστηκαν ότι ο Τσε Γκεβάρα ήταν και αυτός ένας από τους ήρωές τους, ότι θαύμαζε τον Ουκρανικό Αντιστασιακό Στρατό (UPA) και ότι έμαθε ακόμη και αντάρτικες τακτικές από αυτόν. Το εξέλαβα αυτό ως προσωπική προσβολή και ήθελα πραγματικά να μιλήσω επειγόντως με κάποιον από την οικογένεια του Τσε προκειμένου να ανταπαντήσουν.

Μετά από λίγο καιρό, όταν με κάλεσαν στην Κούβα Κολομβιανοί φίλοι που συμμετείχαν στον αγώνα για την ειρήνη, το θυμήθηκα αυτό και έγραψα στον Καμίλο. Στη συνέχεια, μετά από μερικούς καφέδες στο χώρο εργασίας του στην Αβάνα, στο Κέντρο Ερευνών Τσε Γκεβάρα, σκέφτηκα ότι θα ήταν ενδιαφέρον να μετατρέψω αυτή τη συζήτηση σε συνέντευξη και να μιλήσουμε όχι μόνο για την Ουκρανία αλλά και για τη σημερινή κατάσταση της αριστεράς στη Λατινική Αμερική και στον κόσμο γενικότερα.

Η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Σίγουρα θα είναι μια ακόμη μαρτυρία της σημερινής συγκεχυμένης ιστορικής στιγμής, που απέχει τόσο πολύ από το όνειρό μας. Βιώνω τα λόγια του όχι μόνο ως απόψεις, αλλά ως πιθανό υλικό για την οικοδόμηση γεφυρών μεταξύ των χρόνων και των κόσμων που έχουν κατακερματιστεί από τον νεοφιλελευθερισμό σήμερα.

Ο Ερνέστο Γκεβάρα – ο πατέρας του συνομιλητή μου – και ίσως μιας ολόκληρης γενιάς που κατάφερε να δώσει τη ζωή και το θάνατό του για την οικοδόμηση ενός καλύτερου κόσμου, χωρίς να ζητήσει τίποτα για τον εαυτό του, είναι ένας από τους λίγους ανθρώπους που, χωρίς να πετύχει πολλές απτές επιτυχίες στην εποχή του, κατάφερε να φωτίσει την ανθρωπότητα με ένα φως που έμεινε για πάντα μαζί μας.

Ο μεγάλος Κουβανός Χοσέ Μαρτί, σε ένα άρθρο που έγραψε στην εξορία, είπε ότι “πατρίδα είναι η ανθρωπότητα”. Οι απόψεις του Καμίλο Γκεβάρα μου φαίνονται να είναι μια σημαντική συμβολή στην οικοδόμηση ή τη σωτηρία αυτής της πατρίδας, επειδή εκτός από γιος του Τσε, έτυχε να είναι και ένας συνηθισμένος γιος ενός λαού τόσο ξεχωριστού όσο ο κουβανικός λαός. Συνηθισμένος, επειδή τόσοι πολλοί άνθρωποι σε αυτό το νησί συνεχίζουν τον ίδιο δρόμο, και αυτό μπορεί να είναι το μόνο πράγμα που πραγματικά έχει σημασία τώρα.

Η συνέχεια στον Όμιλο Επαναστατικής Θεωρίας