Αμερικάνικες ταινίες δράσης: Απαύγασμα βλακείας και βαρεμάρας

του Βασίλη Λιόση

Αμερικανιά… Αυτός είναι ο απαξιωτικός όρος που έχει καθιερωθεί για τις αμερικανικές ταινίες δράσης. Οι ταινίες αυτές, όσες κι αν δει κάποιος, έχουν επαναλαμβανόμενα μοτίβα τόσα και τέτοια που από ένα σημείο κι ύστερα ξέρεις τι ακριβώς θα συμβεί. Σταχυολογήσαμε ορισμένα από αυτά και τα παραθέτουμε:

1. Ποτέ οι σφαίρες ή οτιδήποτε άλλο εκτοξεύεται δεν πετυχαίνουν τον πρωταγωνιστή.  Τα καλάσνικοφ, τα ούζι, τα μπαζούκας, τα αντιαρματικά, τα τεθωρακισμένα ή ό,τι άλλο, αδυνατούν να πετύχουν τον στόχο που βεβαίως βεβαίως είναι ο «καλός» της υπόθεσης.
2. Αν οι σφαίρες πετύχουν τον πρωταγωνιστή ποτέ αυτές δεν κατευθύνονται στο στομάχι ή στο κεφάλι, παρά σε κάποιο πόδι ή χέρι. Για κάποιον ανεξήγητο λόγο υπάρχει στα επίμαχα σημεία κάτι σαν αόρατο τοίχος που τις εμποδίζει.
3. Υπάρχουν και περιπτώσεις που πληρωμένοι δολοφόνοι επιχειρούν να σκοτώσουν τον πρωταγωνιστή χωρίς όπλο (πάλι για κάποιον ανεξήγητο λόγο) αλλά με κλοτσοπατινάδα.
4. Αν οι επίδοξοι δολοφόνοι του πρωταγωνιστή είναι πολλοί, ποτέ δεν επιτίθενται όλοι μαζί. Μάλλον υπάρχει κάποιος κώδικας τιμής… Πάει ένας ένας στον «καλό» και φυσικά όλοι, εύκολα ή δύσκολα, εξοντώνονται.  
5. Σε περίπτωση που οι πληρωμένοι δολοφόνοι πέσουν όλοι μαζί στον «καλό» –οπότε ο κώδικας τιμής πάει περίπατο– ο υπερφυσικός ήρωας τους εξοντώνει με απίστευτα κόλπα που μόνο αυτός κατέχει και τα έχει μάθει σε κάποιο μοναστήρι Σαολίν, καθισμένος σε καρφιά, παλούκια και ό,τι άλλο βάλει η φαντασία μας.
6. Όταν ο τραυματισμένος πρωταγωνιστής μεταφέρεται στο ασθενοφόρο κάποιος άλλος, συνήθως μπάτσος, του λέει σε ρόλο γιατρού «θα γίνεις καλά», κάνοντας επιτόπια ιατρική γνωμάτευση που μάλλον είχε διδαχθεί στη «μεγάλη των μπάτσων σχολή».
7. Οι πρωταγωνιστές αντέχουν σε απίστευτο ξύλο που θα σκότωνε κι ελέφαντα. Δεν πα να τους έχουν σπάσει χέρια και πόδια, δεν πα να τους έχουν φύγει δόντια, δεν πα να είναι τα μάτια τους τούμπανο από τις γροθιές των αντιπάλων. Στο τέλος θα σηκωθούν, ίσως με τη βοήθεια κάποιου Αγίου, και θα κατατροπώσουν τους «κακούς».
8. Όταν οι «καλοί» κυνηγάνε τους «κακούς» και οι πρώτοι επικοινωνούνε μέσω ασυρμάτου, οι οδηγίες που δίνονται είναι απίστευτες: «Είσαι στην ταράτσα του κτιρίου; Κατευθύνσου ανατολικά». Ακόμη χειρότερα: «πήγαινε βορειοανατολικά». Τι διάολο; Πυξίδες έχουν καταπιεί;
9. Κάνουν απίστευτες ταρζανιές ως άλλοι ακροβάτες του τσίρκο Μεντράνο. Πηδάνε από μπαλκόνι σε μπαλκόνι και από στέγη σε στέγη με ευκολία που θα ζήλευαν και οι ουρακοτάγκοι. Αν τύχει και γλιστρήσουν βρίσκουν πάντα κάτι απίθανο και πιάνονται όπως για παράδειγμα από μια υδρορροή που συνήθως είναι κατασκευασμένη από ατσάλι και καρφωμένη με μπουλόνια κι έτσι δεν ξηλώνεται.
10. Αν η ταινία έχει πολιτικό χαρακτήρα τότε οι «κακοί» είναι συνήθως μουσουλμάνοι, ενώ παλαιότερα ήταν ασφαλώς Σοβιετικοί.
11. Οι μουσουλμάνοι ή παλαιότερα οι Σοβιετικοί χαρακτηρίζονται από ανείπωτη κακότητα, κάτι σαν να το κουβαλάνε στο DNA τους… Γελάνε σαρκαστικά όταν δέρνουν, βιάζουν, σκοτώνουν και αυτοαποθεώνουν την κακότητά τους με σαρδόνια χαμόγελα.
12. Οι πρωταγωνιστές είναι πάντα πολύ μάτσο, ενίοτε και ματσό. Μπροστά στην αρρενωπότητά τους καμία καλλονή δεν μπορεί να αντισταθεί. Παραδίδεται στο θεληματικό τους πηγούνι, τις τριγωνικές πλάτες τους, τους six pack κοιλιακούς και γενικότερα στις τεράστιες ποσότητες τεστοστερόνης που αναδύουν, τόσων που θα έκαναν και τον Γκλέτσο να σκάσει από το κακό του.
13. Όλοι τους εκτός από όμορφοι και απίστευτα δυνατοί είναι και με υψηλότατο IQ. Σκαρφίζονται κόλπα ασύλληπτα για τον κοινό νου, ενώ κάποιες φορές κατέχουν γνώσεις ηλεκτρολογίας, κβαντομηχανικής, θεωρίας της σχετικότητας, μη ευκλείδειας γεωμετρίας ως και υδραυλικών.
14. Οι «καλοί» είναι πάντα cool τύποι. Καθαρίζουν τους «κακούς» με μία ανείπωτη ψυχραιμία και με στυλ (κάτι σαν να παίζουν γκολφ). Ας πούμε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: Βάζουν τα εκρηκτικά στους «κακούς» και απομακρύνονται με αργά και στιλάτα βήματα χωρίς να κοιτάζουν πίσω τους, ενώ πατάνε με ένα μειδίαμα στα χείλη το τηλεχειριστήριο ενεργοποίησης της τρινιτροτολουόλης.
15. Το κυνηγητό των αυτοκινήτων είναι άλλο ένα προνομιακό έδαφος για τους «καλούς», γιατί βεβαίως ξεχάσαμε να πούμε ότι μπορούν να κερδίσουν Σουμάχερ και Χάμιλτον μαζί στην οδήγηση. Μπαίνουν στα αντίθετα ρεύματα, οδηγούν με 300 χιλιόμετρα ανά ώρα, κάνουν σούζες όχι μόνο με μηχανάκια αλλά και με αυτοκίνητα, οδηγούν με σκασμένα λάστιχα και οι διώκτες σκάνε από το κακό τους. Το μόνο που μπορεί να τους σταματήσει είναι το να τελειώσει η βενζίνη που κι αυτή ευλογημένη από το υπέρτατο ον, δεν τελειώνει ποτέ.
16. Όταν οι μπάτσοι κάνουν έφοδο στα σπίτια των «κακών», η πόρτα ανοίγει με μία απλή κλωτσιά. Μάλλον κανείς στην Αμερική δεν βάζει πόρτα ασφαλείας.
17. Αφού μπαίνουν στο υπό διερεύνηση σπίτι περνάνε με ταχύτητα τα δωμάτια και ένας εξ αυτών φωνάζει στους υπόλοιπους: «clear». Το εντυπωσιακό είναι ότι διαπιστώνει πως ο χώρος είναι καθαρός χωρίς να κοιτάξει κάτω από κρεβάτια, μέσα σε ντουλάπες, πίσω από κουρτίνες. Έτσι είναι.  Ή να έχεις αντίληψη ή να μην έχεις.

Μαζί με όλα τα παραπάνω πρέπει να εξάρουμε και τις «θαυμάσιες» κριτικές πολλών κριτικών κινηματογράφου που αρέσκονται να μιλάνε για τα μπάτζετ της ταινίας, για τους πρωταγωνιστές και τις ιδιοτροπίες τους, για το πόσα εισιτήρια έκοψε εκείνη ή η άλλη ταινία, για τους κασκαντέρ που αντικατέστησαν τους πρωταγωνιστές και που έσπασαν δύο δάχτυλα του ποδιού τους σε μία δύσκολη σκηνή. Υψηλού επιπέδου κριτικές που διαμορφώνουν προβληματισμένους θεατές.

Έτσι, εν μέσω κινηματογραφικών «αριστουργημάτων», κριτικής «υψηλού» επιπέδου, τεράστιες γαβάθες με ποπ κορν, κεφτεδάκια από άλογα στην ΙΚΕΑ, πρωτεϊνούχων σκευασμάτων στα γυμναστήρια, γραμμές 090, black Friday, εκπομπές τύπου talent show, συλλογές πόντων από πιστωτικές κάρτες, αρχηγούς κομμάτων που εμπορεύονται τις επιστολές του Χριστού, πορευόμαστε περιχαρείς κι εν ειρήνη…