Ιωσήφ Σταυρίδης*
«Στείλ’ τε αμέσως εναέρια μέσα!», ήταν κραυγή που υψώθηκε μέσα από τις φλόγες των κατακαμμένων περιοχών της Βόρειας Εύβοιας και άλλων περιοχών, από τους χιλιάδες απελπισμένους κατοίκους που παρέμειναν στα χωριά τους και πάλεψαν φιλότιμα, μαζί με τους εθελοντές και όσους πυροσβέστες υπήρχαν, για να διασώσουν το βιος τους από την καταστροφική πυρκαγιά. Σε αυτή την αγωνιώδη έκκληση, η κυβέρνηση ανταποκρίθηκε με τις γνωστές εντολές του 112 SMS: «Εκκενώστε τα σπίτια σας και απομακρυνθείτε!», φορτώνοντας με την «ατομική ευθύνη» τους πυρόπληκτους! Ευτυχώς που πολλοί δεν υπάκουσαν. Γιατί τελικά αποδείχθηκε για άλλη μία φορά, ότι όταν ο λαός παίρνει την υπόθεση στα χέρια του, λειτουργεί πολύ πιο συντονισμένα (Πευκί, Γούβες, Βασιλικά, Ελληνικά, Μονοκαρυά κ.α.) από μία ανίκανη και δόλια κυβέρνηση.
Μέχρι και την 5η και 6η ημέρα των πυρκαγιών, τα εναέρια μέσα ήταν εξαφανισμένα. Ο Χαρδαλιάς είχε έτοιμη την απάντηση: Η χαμηλή ορατότητα, οι ισχυρές αναταράξεις, τα ρεύματα κλπ. Φυσικά αυτές οι αιτίες πιθανόν να ίσχυσαν, όταν είχε διαμορφωθεί ένα μικροκλίμα στην περιοχή της φωτιάς με ισχυρότατο επικίνδυνο θερμικό φορτίο για τα αεροσκάφη. Και για να είμαστε αντικειμενικοί, μετά από ορισμένες ώρες πτήσης τα ήδη μεταχειρισμένα (15ετίας) Canadair χρειάζονται συντήρηση! Το ίδιο και το «υπερόπλο» Beriev Be-200 (παίρνει μέχρι 12 τόνους νερού) που πραγματοποίησε γύρω στις 400 πτήσεις στην Αττική!
Ωστόσο η εύλογη απορία παραμένει. Γιατί σε μία χώρα με δεδομένο τον κίνδυνο πυρκαγιών, ιδίως αυτή την εποχή, δεν αγοράστηκε κάποιος αριθμός τέτοιων «υπερόπλων»; Εξάλλου το φτηνό άλλοθι των εμπρηστών (εξαρτάται από τα συμφέροντα που τους προστατεύουν), της κλιματικής αλλαγής, των «ακραίων» συνθηκών καύσωνα, της συσσώρευσης καύσιμης ύλης κλπ, δεν ευσταθεί γιατί όλες αυτές οι αιτίες επιδέχονται πρόληψης. Όμως, τελικά καμία προετοιμασία δεν υπήρξε, ούτε καν η προμήθεια 3-4 αεροσκαφών. (Ενδεικτικά αναφέρουμε πως η τιμή ενός καινούργιου ρωσικού αεροσκάφους Beriev Be-200 κυμαίνεται γύρω στα 50 εκατ. δολάρια ΗΠΑ, σύμφωνα με τον ιστότοπο Airplane Update. Αντίθετα τα καινούργια Rafale που αγόρασε η Ελλάδα αγγίζουν σχεδόν τα 170 εκατ. δολάρια το ένα. Η διαφορά είναι περίπου 3 προς 1. Δηλαδή με τα μισά λεφτά που κόστισαν τα 18 (2 καινούργια και 16 μεταχειρισμένα με κόστος 2.490 €) Rafale, θα είχαν αγοραστεί 25 καινούργια Beriev Be-200!).
Όμως αυτά, στην Ελλάδα της Χατζηαβάτικης υποταγής στις προσταγές των ξένων επικυρίαρχων και των διεφθαρμένων υποτελών τους, είναι απολύτως ανέφικτα.
***
Κι ας πάμε τώρα να φωτίσουμε την ουσία των γεγονότων.
Ο σχεδιασμός του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, «Ελλάδα 2.0» ύψους 30,5 δισ. € (17,8 δισ. επιδοτήσεις και 12,7 δισ. € δάνεια), αλλά και του νέου ΕΣΠΑ 2021-23 που εγκρίθηκαν και υπογράφηκαν στις Βρυξέλλες, μόλις στα τέλη Ιούλη 2021 από την Κομισιόν, δεν έχουν τη δυνατότητα αναθεώρησης, βάσει των κανονισμών που διέπουν το Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) και τον κοινοτικό Προϋπολογισμό. Εάν ωστόσο εγκριθεί -κατά παρέκκλιση των όρων- η αναδιάταξη των κονδυλίων των επιμέρους προγραμμάτων της κυβέρνησης Μητσοτάκη, αυτή θα καθυστερήσει, λόγω των χρονοβόρων διαδικασιών της ΕΕ. Και η κυβέρνηση της Δεξιάς βιάζεται τα ξεκινήσει η ροή των κονδυλίων προτού «στεγνώσει» τελείως οικονομικά. Ωστόσο από την άλλη πλευρά, είναι αδύνατον να διαχειριστεί το κόστος των αποζημιώσεων σε χιλιάδες πληγέντες από τις φωτιές και της αποκατάστασης της τεράστιας καταστροφής της Β. Εύβοιας, της Αττικής, της Πελοποννήσου και των άλλων περιοχών της χώρας αποκλειστικά με τους -ανύπαρκτους- εθνικούς πόρους. Επομένως ή θα προχωρήσει στην ανακατανομή των ευρωπαϊκών κονδυλίων για να καλύψει τις τεράστιες ανάγκες που δημιούργησε η πύρινη κόλαση ή θα προσπεράσει το ζήτημα με κάποιες φοροελαφρύνσεις και φιλοδωρήματα.
Κι ας περάσουμε και στην αθέατη πλευρά της καταστροφής.
Βάσει του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το 37,5% της συνολικής χρηματοδότησης προορίζεται υποχρεωτικά για την «πράσινη» ανάπτυξη και τον ψηφιακό μετασχηματισμό των ευρωπαϊκών κρατών-μελών της ΕΕ. Σε ό,τι αφορά στην «πράσινη» ανάπτυξη, προβλέπονται επενδύσεις στην ενεργειακή μετάβαση (φωτοβολταϊκά, ΑΠΕ), στις ανακαινίσεις κτιρίων (πρόγραμμα «εξοικονομώ» κλπ) και στην προώθηση της ηλεκτροκίνησης. Στη χώρα μας -και παρά τις πομπώδεις δηλώσεις- ελάχιστοι πόροι (1,065 δισ. €) προορίζονται για να συμβάλουν στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, γενικά. Απ’ αυτούς, μόλις 224 εκατ. προορίζονται για το σχέδιο «αναδάσωσης» 165.000 στρεμμάτων (από τα 192.000 στρ. που έχουν καεί πριν τις τωρινές πυρκαγιές) της Πάρνηθας και 155 εκατ. € δεσμεύονται για αγορά διαφόρων εναερίων μέσων (μέχρι το 2025) διαχείρισης κρίσεων.
Αυτά για τη δασοπυρόσβεση και τις δήθεν αναδασώσεις των 720.000 στρεμμάτων που έχουν καεί μέχρι τώρα, παρά τις πομπώδεις δηλώσεις Μητσοτάκη για ύπαρξη «Εθνικού Σχεδίου Αναδασώσεων». Παραμύθια…
Κάποια άλλα κονδύλια (115 εκατ. €) προορίζονται για εξοπλισμό πρόληψης και αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιών (συστήματα πυρανίχνευσης, έγκαιρης προειδοποίησης, GPS, συστήματα ασύρματης επικοινωνίας κλπ), άλλα προορίζονται για τη δημιουργία «στρατηγικού εθνικού συστήματος διαχείρισης καταστροφών» (74 εκατ. €) και τέλος 19 εκατ. € αφορούν στη δημιουργία 13 περιφερειακών κέντρων Πολιτικής Προστασίας. Να σημειώσουμε βεβαίως πως στις επενδύσεις αυτές εμπλέκονται τόσο τα ξένα μονοπώλια του είδους (κυρίως), όσο και οι ντόπιες εταιρείες.
***
Παράλληλα, από το 1998 «τρέχει» το πρόγραμμα εγκατάστασης μεγάλων αιολικών πάρκων για τη Νότια Εύβοια, με απώτερο στόχο την τροφοδοσία του κεντρικού συστήματος της χώρας με τη μέγιστη εκμετάλλευση του αιολικού δυναμικού, μετατρέποντας έτσι την περιοχή σε ενεργειακό κέντρο («μπαταρία της χώρας», όπως ειπώθηκε από κυβερνητικά στελέχη). Για το στόχο αυτό, ενδιαφέρθηκαν ξένες και ντόπιες εταιρείες που εγκατέστησαν ήδη 352 ανεμογεννήτριες σε 34 αιολικά πάρκα. Όμως η εγκατάσταση άλλων 209 ανεμογεννητριών που προβλέπει το πρόγραμμα, σκοντάφτει πάνω στην οργισμένη αντίδραση των κατοίκων, μέσω των Δήμων, συλλογικοτήτων, φορέων κ.ά.), παρά την απολογητική στάση της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ), στην οποία συμμετέχουν όλες οι εταιρείες που εμπλέκονται στην κατασκευή του εξοπλισμού και την παραγωγή ρεύματος από ανεμογεννήτριες. Έτσι, ο στόχος μετατέθηκε είτε για τη Στερεά Ελλάδα, είτε για τη Βόρεια Εύβοια.
Η συνέχιση της ίδιας δασοκτόνου πολιτικής των προηγούμενων κυβερνήσεων (Μάτι 2018, πυρκαγιές του 2007 κ.ά.) έχει σκοπό την εμπορευματοποίηση ενός μέρους των καμένων δασικών περιοχών (Απόφαση του 2012 του ΣτΕ, που επιτρέπει την εγκατάσταση αιολικών πάρκων και άλλων χρήσεων σε αναδασωτέες περιοχές), παρά τη ρητή διατύπωση του άρθρου 117 του Συντάγματος, που απαγορεύει στις καμένες περιοχές κάθε άλλη χρήση, πλην της αναδάσωσης.
Είναι αυταπόδεικτη η εγκατάσταση ανεμογεννητριών, φωτοβολταϊκών, τουριστικών οικισμών, αυθαίρετης δόμησης ή άλλων χρήσεων σε ένα μεγάλο μέρος των καμένων. Εξάλλου, μια σκόπιμη πυρκαγιά -από τη στιγμή μάλιστα που είναι γνωστή η ανυπαρξία των μέσων για την άμεση αντιμετώπισή της- γίνεται εύκολα ανεξέλεγκτη.
Να προσθέσουμε ότι -με τη δικαιολογία της κλιματικής ρύπανσης- η ΕΕ, πιεζόμενη από τα μονοπώλια της «πράσινης» ανάπτυξης, αποφάσισε την απαγόρευση της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος από τον φτηνό λιθάνθρακα. Παράλληλα, εκτόξευσε την τιμή της χονδρικής τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας στα ευρωπαϊκά Χρηματιστήρια. Να σημειωθεί πως και η τιμή του φυσικού αερίου στην Ευρώπη έχει αυξηθεί περισσότερο από 1.000% από το ιστορικό χαμηλό του Μαΐου του 2020 λόγω της πανδημίας, ενώ στην Ασία η τιμή του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) έχει εξαπλασιαστεί στη διάρκεια του τελευταίου έτους, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg.
Εάν όλ’ αυτά συνδυαστούν με το πολύ ακριβό κόστος της αιολικής ενέργειας (η εγκατάσταση των ανεμογεννητριών επιδοτείται κατά 70% από την ΕΕ), δημιουργούνται περίεργες συμπτώσεις που θα πρέπει να λυθούν μέσα σε ένα πολύ θολό τοπίο, έξω και πέρα από τις δήθεν αναδασώσεις, την πλήρη αποκατάσταση των ζημιών, τις αποζημιώσεις, την «πρόληψη» δασικών πυρκαγιών, τη «στρατηγική εθνικού συστήματος διαχείρισης καταστροφών», τα κέντρα Πολιτικής Προστασίας και τις «φιλικές προς το περιβάλλον» προτάσεις όλων των κοινοβουλευτικών κομμάτων, που παρακάμπτουν πολύ εύκολα την αντίφαση που κρύβεται ς’ αυτούς που προτείνουν την προστασία ενός περιβάλλοντος και μιας κλιματικής αλλαγής που οι ίδιοι συνεχίζουν να καταστρέφουν!
Παίζονται παιχνίδια, πολλά παιχνίδια, στις πλάτες ενός λαού που έχει υποστεί πλημμύρες, σεισμούς, πυρκαγιές, πανδημίες, οικονομικές κρίσεις, Μνημόνια, ελληνοτουρκικές εντάσεις, ΝΑΤΟϊκες δαπάνες, ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις.
Φτάνει πια!
*Ο Ιωσήφ Σταυρίδης είναι μέλος της ΚΕ του Μ-Λ ΚΚΕ
Αναδημοσίευση από την Εφ. τ. Συν.
