Απογραφή 2021: Βαδίζοντας από τα 11 στα 8 εκατομμύρια…

 

Μιχάλης Τριβιζάκης

 

Η πολυδιαφημισμένη και πολυαναμενόμενη απογραφή πληθυσμού, η “μεγαλύτερη επιχείρηση που διεξάγει το κράτος σε περίοδο ειρήνης” που θα διεξαχθεί από 23 Οκτώβρη έως 23 Νοέμβρη 2021 αναμένεται να επιβεβαιώσει αυτό που βιώνουμε τα τελευταία 10 χρόνια, αυτό που όλοι ψυχανεμιζόμαστε. Μία περαιτέρω δηλαδή συρρίκνωση του πληθυσμού της χώρας. Οι δημογράφοι και στατιστικολόγοι εκτιμούν μία μείωση πληθυσμού της τάξης του 4% ή περίπου 500.000 ανθρώπους.

Αναμένεται να καταγραφεί αυτό που όλοι ζήσαμε την τελευταία δεκαετία: φίλους να φεύγουν στο εξωτερικό για μια καλύτερη εργασιακή μοίρα (κυρίως στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης αλλά όχι μόνο), την επαρχία να ερημώνει και να γεμίζει ταβέρνες, κατεφετέριες και σουβλατζίδικα, την κοινωνία να γερνάει ηλικιακά, την νεολαία να βιώνει μια παρατεταμένη νεότητα όπου κάποιος νιώθει πιτσιρικάς ή θεωρείται “ημι-πιτσιρικάς” μέχρι τα 40- φυσικά όχι μιλώντας για την ορμή της νιότης- αλλά για το τι ρόλο επιφυλάσσει για αυτόν η οργανωμένη πολιτεία κοινωνικά και εργασιακά.

Το ισοζύγιο γεννήσεις- θάνατοι είναι σταθερά αρνητικό για όλες τις χρονιές από το 2010 έως το 2020. Συνολικά – 240.000 άνθρωποι την τελευταία 10ετία. Σε αντίθεση ήταν οριακά θετικό την δεκαετία 2000- 2010 (+ 24.000 άνθρωποι).

Αυτό προφανώς αντανακλάει την απουσία μέτρων στήριξης της μητρότητας και του παιδιού, αλλά και την αβεβαιότητα και την απαισιοδοξία για το μέλλον. Στον ιδιωτικό τομέα η μητρότητα στην καλύτερη “αποθαρρύνεται” γιατί αποτελεί “τροχοπέδη για την επαγγελματική ανέλιξη”, στην χειρότερη διώκεται με ανύπαρκτες άδειες και μηδενική διευκόλυνση σε εργαζόμενες με ειδική σχέση εργασίας (λέγε με μπλοκάκι, σύμβαση έργου κλπ.). Οι δημόσιοι βρεφονηπιακοί σταθμοί δεν επαρκούν για τα (λίγα) παιδιά που γεννιούνται στις μέρες μας, ενώ το ωράριο τους σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να καλύψει το ωράριο εργαζόμενων γονιών. Το (πραγματικό) κόστος εκπαίδευσης είναι δυσβάσταχτο ενώ οι γονείς πρέπει να αποταμιεύουν για να σπουδάσουν τα παιδιά τους πριν αυτά ακόμα γεννηθούν. Η κυβέρνηση ΝΔ εξάντλησε το πατριωτικό της καθήκον της νομοθετώντας επίδομα 2000 ευρώ εφάπαξ- επίδομα που δεν καλύπτει ούτε τα έξοδα του τοκετού. Ακόμα και το επίδομα- χαρτζιλίκι της Δόμνας Μιχαηλίδου οδήγησε σε αύξηση των γεννήσεων κατά 11,5% το 2020- την πρώτη χρονιά που εφαρμόστηκε. Ιατροί γυναικολόγοι έχουν να διηγηθούν διάφορες αστείες ιστορίες για αυτό, σχετικά με ζευγάρια που περίμεναν το πελαργό τον Δεκέμβρη του 2019…

Αυτή η τάση αναμένεται να οδηγήσει σε 2% λιγότερα παιδιά ηλικίας 0-19 ετών (από 20% σε 18%) και σε 3% περισσότερους ανθρώπους ηλικίας 60+ (από 27% σε 30%) από το 2011 έως το 2021.

Εκτός από την υπογεννητικότητα, η άλλη τάση της δεκαετίας ήταν το brain drain. Οι Έλληνες που έφυγαν στο εξωτερικό μετά το 2010 υπολογίζονται σε άνω των 500.000, ενώ- σε αντίθεση με αυτό που συνέβη στα προηγούμενα μεγάλα κύματα μετανάστευσης- το 70%  εξ’ αυτών έχει τριτοβάθμια εκπαίδευση και κατά πλειοψηφία είναι άνθρωποι ηλικίας 25-40 ετών.

Από τα ΜΜΕ- παπαγαλάκια της άρχουσας τάξης αναπαράγονται απόψεις που λένε ότι η τάση μείωσης του πληθυσμού που “δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο”, “δεν είναι από μόνο του αρνητικό, μπορεί να είναι και θετικό αφού αυξάνεται το ΑΕΠ ανά κάτοικο και άρα ο πλούτος μας” ή είναι τουλάχιστον ουδέτερο αφού “και ο πληθυσμός της Κίνας αναμένεται να μειωθεί φέτος”. Οι παραπάνω απόψεις εκτός του ότι στερούνται στοιχειώδους σοβαρότητας είναι εξαιρετικά επικίνδυνες.

Πρώτον, η τάση είναι αυξητική για τον παγκόσμιο πληθυσμό με την ατμομηχανή να αποτελούν οι αναπτυσσόμενες χώρες. Ενώ τάση σταθεροποίησης εμφανίζουν οι ανεπτυγμένες χώρες.

Δεύτερον, το μέγεθος της καταστροφής που συντελέστηκε στην χώρα την τελευταία δεκαετία μπορεί να συγκριθεί μόνο με καιρούς πολέμου. Αυτή προφανώς η ανασφάλεια, που γέννησε η κρίση, το μη- μέλλον έγραψε στην συνείδηση των νέων ανθρώπων και αποτυπώθηκε στην υπογεννητικότητα και την μετανάστευση. Ισπανία- Πορτογαλία- Ιταλία- Ελλάδα εμφανίζουν φυσικά την ίδια τάση αλλά η χώρα μας είναι ο πρωταθλητής σε όλα τα αρνητικά ρεκόρ.

Τρίτον, το πολιτικό-οικονομικό “μέγεθος” μια χώρας στον σύγχρονο πολυπολικό κόσμο που ξανα-αναζητάει ηγεμόνα (;), το γεωστρατηγικό της “αποτύπωμα” με άλλα λόγια είναι σε άμεση συνάρτηση με τον πληθυσμό της. Αλήθεια πόσο εύκολα μπορεί να παραβλέψει κανείς χώρες των 30-40 εκατ. κατοίκων; αν μη τι άλλο αποτελούν αγορές για να πουλήσουν οι πολυεθνικές τα προϊόντα τους (τρόφιμα, ρούχα, όπλα, φάρμακα…). Πόσο εύκολα μπορεί να βάλει στην άκρη χώρες των 80+ εκατ. κατοίκων ακόμα και αν ανήκουν στην αφρικάνικη ήπειρο; Δείτε τον ανταγωνισμό των μεγάλων δυνάμεων για να σφιχταγκαλιάσουν χώρες όπως η Τουρκία και η Αίγυπτος, προφανώς για να τις εντάξουν στα δικά τους ιμπεριαλιστικά σχέδια. Από την ανάποδη τι ειδικό βάρος έχει μια μικρή χώρα, χωρίς “μαύρο χρυσό” στο υπέδαφος της ή πάρα πολύ χρήμα στις τράπεζες της; Τι έχει να διαπραγματευτεί; εξ’ ονόματος ποιων ομιλεί; Στην περίπτωση της χώρας μας η γεωγραφία της είναι εσχάτως το μόνο που έχει να κομίσει σε μία διαπραγμάτευση, δυστυχώς όμως ακόμα και αυτό δεν είναι προς διαπραγμάτευση από έναν “προβλέψιμο σύμμαχο” των ευρωαντλατικών γερακιών.

Τέταρτον, ο πληθυσμός μικραίνει αλλά ο πλούτος συγκεντρώνεται σε όλο και λιγότερα χέρια. Οι τράπεζες ετοιμάζονται με τις αφόρητες πιέσεις της ΕΕ να βγάλουν στο σφυρί τα σπίτια του κόσμου που δεν ανταποκρίθηκε στις δόσεις του δανείου του, ενώ από την άλλη το κόστος της κατοικίας αγοράς ή της ενοικίασης παραμένει απαγορευτικό για την συντριπτική πλειοψηφία των εργαζόμενων απορροφώντας το μεγαλύτερο μέρος του μισθού τους. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις συμπιέζονται αφόρητα και οδηγούνται σε λουκέτα, ενώ ακόμα και μεγάλες εγχώριες εταιρίες είτε πωλούνται σε πολυεθνικούς ομίλους – εξ ολοκλήρου είτε κατά ένα ποσοστό. Χαρακτηριστικό εδώ το παράδειγμα των δύο μεγαλύτερων κατασκευαστικών εταιριών εν αναμονή μάλιστα των “χρυσών συμβάσεων” με χρήματα από το Ταμείο ανάκαμψης.

Οι λόγοι που οδηγούν σε συρρίκνωση τον πληθυσμό της χώρας αντανακλούν προφανώς τις ταξικές πολιτικές που εφαρμόστηκαν τα τελευταία 10 χρόνια με ευθύνη των κυβερνήσεων ΝΔ- ΠΑΣΟΚ- ΣΥΡΙΖΑ και με τον εκβιασμό των δανειστών της ΕΕ και του ΔΝΤ. Προκειμένου να αρχίσει να ανατρέπεται αυτή η κατάσταση πρέπει:

• να δοθούν κίνητρα στα νέα ζευγάρια να κάνουν οικογένεια. Άδεια μητρότητας- πατρότητας, βρεφονηπιακοί για όλους δωρεάν, ολοήμερο σχολείο, φοροαπαλλαγές, το ενοίκιο ή η δόση του δανείου να μην απορροφά όλον τον μισθό, φοροαπαλλαγές, δωρεάν σπουδές, ίσες ευκαιρίες στην μόρφωση
• να επαναπατριστούν τα καλύτερα μυαλά που έφυγαν στο εξωτερικό τα τελευταία 10 χρόνια προσφέροντας τους την δυνατότητα να εργαστούν και να ζήσουν με αξιοπρέπεια στην Ελλάδα σύμφωνα με τα προσόντα τους
• να εντάξει και να ενσωματώσει στις τοπικές κοινωνίες με σχέδιο τους πρόσφυγες και τους μετανάστες που θέλουν να δουλέψουν και να ζήσουν στην Ελλάδα, εξασφαλίζοντάς τους κατάλληλες συνθήκες διαβίωσης και όχι επιβίωσης, ιθαγένεια, σχολεία για τα παιδιά, χώρους λατρείας για την θρησκεία τους. Όχι πολίτες δεύτερης κατηγορίας σε ξένο τόπο.
• να υπάρξει ξανά αισιοδοξία και εμπιστοσύνη ότι η επόμενη γενιά μπορεί να ζήσει καλύτερα από την προηγούμενη, αισιοδοξία που καταβαραθρώθηκε ήδη πριν τα μνημονιακά χρόνια και χαντακώθηκε οριστικά με τα αλλεπάλληλα μνημόνια.

Μόνο που για να γίνουν τα παραπάνω, απαιτούνται μεγάλες ρήξεις και αλλαγές. Απαιτούνται ανατροπές στις πολιτικές του νεοφιλελευθεριμού, του ιμπεριαλισμού και τον ντόπιων και υπερθνικών υπηρετών τους. Πράγμα διόλου εύκολο, όμως αναγκαίο…

 

Αναδημοσίευση από το antapocrisis.gr