Απομόνωση και ανεξαρτησία

 

του Δημήτρη Καλτσώνη

καθηγητή θεωρίας κράτους και δικαίου

Πάντειο Πανεπιστήμιο

εφημ. ΤΑ ΝΕΑ, 15/12/2021

 

Ας εξετάσουμε πρώτα τα δεδομένα. Η Γερμανία είναι, ως γνωστό, βασικός οικονομικός μας εταίρος και ηγέτιδα δύναμη της ΕΕ. Κρατά σταθερά και αδιάλειπτα όχι απλώς θέση “ίσων αποστάσεων” έναντι της Ελλάδας και της Τουρκίας αλλά έμμεσα μια φιλοτουρκική στάση. Και αυτή την καθορίζουν πολύ συγκεκριμένα, μεγάλα οικονομικά συμφέροντα. Αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο. Τονίστηκε όμως γλαφυρά από την προχτεσινή δήλωση της νέας υπουργού εξωτερικών τη Γερμανίας ότι δεν πρόλαβε να μελετήσει τους σχετικούς φακέλους και έτσι δεν μπορεί να τοποθετηθεί για το ζήτημα. Ακόμη και αν κάνει εντατικό φροντιστήριο, πάλι η θέση της Γερμανίας δεν θα αλλάξει.

Οι ΗΠΑ από την άλλη, βασικός οικονομικός και στρατιωτικός σύμμαχος της Ελλάδας κρατούν επίσης την ίδια πολιτική “ίσων αποστάσεων”. Κάποιοι επιμένουν για πολλοστή φορά να βλέπουν απομάκρυνση των ΗΠΑ από την Τουρκία. Αν δεν εξαπατούν συνειδητά, τότε θα διαψευστούν για μια ακόμη φορά. Οι ΗΠΑ δεν θα θέσουν σε κίνδυνο τα στρατηγικά τους συμφέροντα στο υπογάστριο της Ρωσίας και στην ευρύτερη Μέση Ανατολή και Κεντρική Ασία, όπου χρειάζονται την Τουρκία.

Η Ελλάδα είναι απομονωμένη και από τους αντιπάλους των συμμάχων της. Δεν μπορεί να ψέξει κανείς τον εκπρόσωπο της Ρωσίας που δήλωσε πρόσφατα: “Το πρόβλημα είναι πολύ απλό. Συγκεντρώνονται όλο και περισσότεροι στρατιώτες του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ στο έδαφός σας. Μεταφέρονται εκατοντάδες, χιλιάδες μονάδες στρατιωτικού εξοπλισμού μέσω της Αλεξανδρούπολης και ούτω καθεξής. Ανοίγετε νέες εγκαταστάσεις του ΝΑΤΟ και την ίδια στιγμή το ΝΑΤΟ μας κατονομάζει ως εχθρό και το ΝΑΤΟ προετοιμάζει τον βασικό σκοπό της συμμαχίας που δεν είναι άλλος από το να αναχαιτίσει τη Ρωσία. Αυτό μας ανησυχεί, πρέπει να μας καταλάβετε”. Με δυο λόγια, αν βοηθάτε στις πολεμικές προετοιμασίες εναντίον μας, πώς να σας στηρίξουμε και να ανακατευτούμε σε μια ενδονατοϊκή διαμάχη;

Ανάλογη λίγο πολύ, και για τους ίδιους λόγους, είναι η θέση της Κίνας. Όσο και αν ενοχλείται από το γεγονός ότι η Τουρκία θωπεύει τους αυτονομιστές Ουιγούρους, όσο και αν σε διπλωματικό επίπεδο τάσσεται υπέρ της εφαρμογής του διεθνούς δικαίου της θάλασσας, η πολιτική της παρέμβαση έχει όρια τα σύνορα του ΝΑΤΟ. Και εντός αυτών των συνόρων διατυπώνονται οι τουρκικές διεκδικήσεις και απειλές.

Όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις, συνειδητά ή όχι δεν έχει σημασία, τονίζουν πάντοτε πόσο η Ελλάδα απολαμβάνει της στήριξης των συμμάχων της αλλά και ευρύτερα. Πρόκειται για μια αυταπάτη που καλλιεργείται στην κοινή γνώμη και που σε κρίσιμες στιγμές έχει πληρωθεί ακριβά. Το κυπριακό και τα Ίμια είναι οι τρανότερες αποδείξεις. Στην πραγματικότητα η Ελλαδα είναι απομονωμένη.

Χρειάζεται επομένως στροφή προς μια ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική και τη διάρρηξη της απομόνωσης. Εκτός αν δεχόμαστε αυτό που ο εκδότης της Καθημερινής έγραφε το 1947: “Ζήτημα ανεξαρτησίας δεν υπάρχει. Υπάρχει ζήτημα ένα και μόνον: αφεντικού”.