Διπλωματικό πραξικόπημα από την κυβέρνηση Μητσοτάκη;

του Παναγιώτη Παπαδομανωλάκη

Σε επικίνδυνο σημείο προσπαθεί να ωθήσει την κατάσταση στην Βενεζουέλα ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός, σε συμμαχία με δυνάμεις της ακροδεξιάς αντιπολίτευσης. Με την επιβολή εμπάργκο, επιπέδου που παραπέμπει στις αντίστοιχες κυρώσεις εναντίον της Κούβας την δεκαετία του ’90, προσπαθούν να επιβάλουν ανθρωπιστική κρίση ώστε να υποδαυλίσουν λαϊκή αγανάκτηση ή ακόμα και να δώσουν άλλοθι σε ενδεχόμενη στρατιωτική επέμβαση.

Στις 5 Αυγούστου, ο Trump υπέγραψε μια νέα εκτελεστική εντολή για να επισημοποιήσει τον οικονομικό και εμπορικό αποκλεισμό κατά της Βενεζουέλας, απαγορεύοντας όλες τις συναλλαγές της Βενεζουέλας και παγώνοντας όλα τα περιουσιακά στοιχεία του κράτους της Βενεζουέλας εντός των ΗΠΑ.

Η πετρελαϊκή CITGO και ο ρόλος των μονοπωλίων στην κρίση

Ενδεικτικός ο ρόλος των μονοπωλιακών ομίλων στην παραπάνω κρίση είναι η περίπτωση της πετρελαϊκής CITGO, της θυγατρικής της κρατικής εταιρείας πετρελαίου της Βενεζουέλας στις ΗΠΑ.

Στις 28 Ιανουαρίου 2019, η κυβέρνηση των ΗΠΑ επέβαλε κυρώσεις στο PdVSA (Πετρέλαια της Βενεζουέλας), παγώνοντας οποιαδήποτε περιουσιακά στοιχεία έχουν στις Η.Π.Α. και απαγορεύοντας στις επιχειρήσεις και τους πολίτες των ΗΠΑ να αναπτύξουν επιχειρηματικές συναλλαγές με αυτό. Το Φεβρουάριο, η Citgo έκοψε τους δεσμούς με το PdVSA και σταμάτησε τις πληρωμές σε αυτό, τοποθετώντας τες σε έναν “αποκλεισμένο λογαριασμό”. Ωστόσο, οι κυρώσεις περιόρισαν την ικανότητα της Citgo να αναχρηματοδοτήσει το χρέος της. Τον Μάρτιο, 35 χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, με εντολή του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ, εξασφάλισαν δάνειο ύψους 1,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τη χρηματοδότηση των καθημερινών δραστηριοτήτων και αναχρηματοδότηση της Citgo. Σύμφωνα με τις καταθέσεις στην Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εκλογών των ΗΠΑ, η Citgo έδωσε 500.000 δολάρια ΗΠΑ για τα προεδρικά εγκαίνια του Donald Trump.

Αδιέξοδη στρατηγική των ΗΠΑ

Η ακραία αντιπολίτευση απέτυχε σε κάθε εκλογική μάχη από τις εκλογές για την Εθνοσυνέλευση του 2015 μέχρι σήμερα (προεδρικές, δημοτικές, συνταγματικές). Χρησιμοποίησε την πλειοψηφία της στην Εθνοσυνέλευση για να προβεί σε αντισυνταγματικές πράξεις, όπως την ανακήρυξη του προέδρου Μαδούρο σε “έκπτωτο”. Πάρα ταύτα, απείχε από τις προεδρικές εκλογές του 2018, καλώντας σε κινητοποιήσεις. Ενώ όλα δείχνουν πως θα επιλέξει την στρατηγική της αποχής και στις επόμενες εκλογές για Εθνοσυνέλευση, αποδεικνύοντας τον φόβο της να χάσει το τελευταίο της κάστρο νομιμοποιητικής επίφασης και κάνοντας σαφές πως σκοπεύει να συνεχίσει στον αδιέξοδο δρόμο της βίαιας ανατροπής.

Τα πλέον προοδευτικά τμήματα του Βενεζουέλας, εμπόδισαν όμως τις προηγούμενες προσπάθειες ανατροπής. Χιλιάδες τσαβίστες, αντιιμπεριαλιστές, ένοπλοι πολιτοφύλακες, έφραξαν τον δρόμο στην ένοπλη “ανθρωπιστική βοήθεια” των ΗΠΑ. Ο αυτοαποκαλούμενος “μεταβατικός πρόεδρος” Γουαϊδό, ένας άγνωστος πολιτικός που η αντιπολίτευση τοποθέτησε ως πρόεδρο της Εθνοσυνέλευσης, απέτυχε να οργανώσει στρατιωτικό πραξικόπημα παρά την αποδεδειγμένη υποστήριξη των ΗΠΑ. Οι συνεργάτες του έφαγαν τα χρήματα και τον άφησαν με 30 στρατιώτες να προσπαθεί να καταλάβει το υπουργείο Άμυνας. Ο Λόπεζ, ο πραγματικός αρχηγός της ακροδεξιάς αντιπολίτευσης και επικεφαλής του κόμματος που ανήκει ο Γουαϊδο, έχει πάρει άσυλο στην πρεσβεία της Ισπανίας.

Κι άλλα αδιέξοδα για την αντιπολίτευση

Όπως μας ενημερώνουν πηγές από τη νόμιμη αντιπροσωπία της Βενεζουέλας, σύμφωνα με το άρθρο 2 του Συντάγματος της Μπολιβαριανής Δημοκρατίας, ο πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης έχει την δυνατότητα να πραγματοποιήσει εκλογές εντός 30 ημερών. Αντ’ αυτού ο Γουαϊδό φιγουράρει ως “μεταβατικός πρόεδρος” από την αρχή του έτους. Η απόφαση του να μην συμμετέχει το κόμμα του (το κόμμα του Λόπεζ δηλαδή) στις εκλογές και ο ίδιος να παραμείνει “μεταβατικός πρόεδρος” παρότι δεν θα είναι πλέον πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης, χαιρετίστηκε από τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζόν Μπόλτον.

Στο σημείο αυτό να συμπληρώσουμε πως το ακροδεξιό αυτό κόμμα, στο οποίο οι ΗΠΑ έχουν παίξει όλα τους τα χαρτιά, είναι το 5ο σε σειρά ψήφων κόμμα της Εθνοσυνέλευσης και ελέγχει μόλις 12 από τους 112 βουλευτές της αντιπολίτευσης. Σύμφωνα δε με την συμφωνία των κομμάτων της αντιπολίτευσης, η προεδρία της Εθνοσυνέλευσης έπρεπε να γυρνά ανά έτος στο κάθε κόμμα.

Μπροστά στις ήττες και τα αδιέξοδα που έχει να διαχειριστεί η αντιπολίτευση, η ανύπαρκτη συνοχή στο εσωτερικό της έχει μετατραπεί σε εσωτερική ρήξη που έχει να κάνει με το ποιος θα εμφανιστεί ως ο ισχυρότερος ηγέτης της που θα εκπροσωπήσει τα συμφέροντα των ΗΠΑ και τα κονδύλια του αμερικανικού NED. Μπορεί ο Γουαϊδο να διατυμπανίζει σε κάθε τόνο “Ο πρόεδρος είμαι ΕΓΩ”, είναι κοινή ομολογία όμως πως πρόκειται για περιορισμένων ικανοτήτων πολιτικό που είναι περισσότερο χρήσιμος νεκρός παρά ζωντανός για τα αμερικανικά σχέδια.

Αμηχανία στην ΕΕ

ΗΠΑ και ΕΕ γνωρίζουν την εσωτερική ρήξη στην αντιπολίτευση. Η ΕΕ φαίνεται να προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στις αντιφάσεις του ευρωατλαντικού άξονα. Έχει κοινό συμφέρον με τις ΗΠΑ στο να κλείσει οποιαδήποτε πόρτα σε έναν άλλο δρόμο για τους λαούς, πέρα από την νεοφιλελεύθερη ανάπτυξη. Από την άλλη, οι ηγέτες της ΕΕ βλέπουν τα αδιέξοδα της αμερικανικής στρατηγικής στην Βενεζουέλα, που έχουν να κάνουν με την επιλογή των ΗΠΑ να ποντάρουν στα πιο ακραία (και αποδεδειγμένα άχρηστα) τμήματα της αντιπολίτευσης.

Οι χώρες της ΕΕ, ενώ καταδικάζουν το “δικτάτορα” Μαδούρο και καλούσαν σε “ελεύθερες δημοκρατικές εκλογές”, εγκλωβίστηκαν από τις ίδιες τις αποφάσεις της αντιπολίτευσης για αποχή και την αδιέξοδη στρατηγική της. Η μια μετά την άλλη αναγκάζονται να αποκαταστήσουν διπλωματικές σχέσεις με την κυβέρνηση της Βενεζουέλας, με χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Γερμανίας. Στο παραπάνω κλίμα και ενάντια σε κάθε λογική, η ελληνική κυβέρνηση σπεύδει να μετατραπεί στον πιο ακραίο εκπρόσωπο των συμφερόντων των ΗΠΑ στην ΕΕ.

Διπλωματικοί τυχοδιωκτισμοί της ελληνικής κυβέρνησης

Αμέσως μετά την εκλογική νίκη της ΝΔ, η κυβέρνηση Μητσοτάκη δέχεται τα δημόσια συγχαρητήρια από έναν επίδοξο δικτάτορα, τον Χουάν Γουαϊδό. Λίγες μέρες μετά, η πρώτη πράξη του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών είναι να αναγνωρίσει το Γουαϊδό ως “μεταβατικό πρόεδρο”, όπως είχαν κάνει οι περισσότερες χώρες της ΕΕ, μα σε τάιμινγκ που όπως είδαμε παραπάνω δεν δικαιολογεί την βιασύνη να “ευθυγραμμιστεί”. Ακολουθεί η τοποθέτηση τουίτ του Γουαϊδό που αναγγέλλει διπλωματικό πραξικόπημα σε Ελλάδα και Ισραήλ με την τοποθέτηση εκπροσώπου διορισμένου από τον ίδιο, αντί της νόμιμης αντιπροσωπίας. Μόνο που ο Γουαϊδό για άλλη μια φορά απέδειξε το περιορισμένο των ικανοτήτων του, καθώς μάλλον βιάστηκε να κάνει την ανακοίνωση εκθέτοντας την ελληνική πλευρά και αναγκάστηκε να σβήσει το τουίτ.

Στην συνέχεια έχουμε τον κατεξοχήν εκπρόσωπο της μιντιακής επίθεσης κατά της Βενεζουέλας, Ιάσονα Πιπίνη, σε ρόλο Συμβούλου για την Λατινική Αμερική. Και αν δεν είμαστε σε θέση να κατανοήσουμε τι ρόλο έχει ένας σύμβουλος για τα ζητήματα της Λατινικής Αμερικής στην ελληνική κυβέρνηση, επιβάλλεται να προσθέσουμε πως την επομένη του διορισμού του Πιπίνη, δημοσιεύεται συνέντευξη που πήρε από τον απεσταλμένο του Γουαϊδό στην Ελλάδα, που σε ρόλο ψευτο-“πρέσβη” καλεί σε διπλωματικό πραξικόπημα στην πρεσβεία της Βενεζουέλας στην Αθήνα.

Για τα διπλωματικά δεδομένα οι παραπάνω κινήσεις είναι αδιανόητες. Και μόνο η τοποθέτηση ενός ανθρώπου άσχετου από διπλωματία σε ρόλο “συμβούλου για την Λατινική Αμερική”, αποτελεί προκλητική υποβάθμιση της διπλωματίας. Η τακτική δε, της μη αναγνώρισης της νόμιμης κυβέρνησης της Βενεζουέλας και του νόμιμου εκπρόσωπου της στην Ελλάδα, είναι ένας παραλογισμός που ανατρέπει τον διπλωματικά δεδομένα.

Η Ελλάδα έχει, παραδείγματος χάριν, πολίτες της που διαμένουν στην Βενεζουέλα. Για οποιαδήποτε διακρατική συνεννόηση, η ελληνική κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να έρθει σε συνεννόηση με τον νόμιμο εκπρόσωπο της ξένης χώρας στην χώρα μας. Το παραπάνω είναι άσχετο με τις πολιτικές προτιμήσεις της κάθε κυβέρνησης. Αν τεθεί οποιοδήποτε διακρατικό ζήτημα, το ελληνικό κράτος με ποιόν θα επικοινωνήσει για την επίλυσή του; Με τον Γουαϊδό;

Και από την ανάποδη:

Αν σε κάποια άλλη κυβέρνηση (σίγουρα όχι την ελληνική) δεν αρέσει για παράδειγμα ο Τράμπ. Θα αναγνωρίσει ως κυβέρνηση το κόμμα της αρεσκείας της και θα χρίσει δικό της Αμερικάνο πρέσβη της κυβέρνησης αυτής;

Ακόμα, αν η ελληνική κυβέρνηση δεν αρέσει σε κάποια χώρα, η χώρα αυτή θα πρέπει να αναγνωρίσει ως “μεταβατική κυβέρνηση” την αντιπολίτευση και να τοποθετήσει Έλληνα πρέσβη, για παράδειγμα του ΣΥΡΙΖΑ;

Ανάγκη να ανατρέψουμε τους σχεδιασμούς τους

Ενώ όπως είναι λογικό, από πλευράς του νόμιμου διπλωματικού σώματος φαντάζει αδιανόητο η ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει πέραν των ορίων της ΕΕ, μετατρεπόμενη σε εμπροσθοφυλακή της επίθεσης κατά της Βενεζουέλας στην Ευρώπη, δεν έχουμε παρά να είμαστε σε ετοιμότητα. Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να υποτιμήσουμε την σπουδή της ελληνικής κυβέρνησης σε αμερικανοδουλεία, θέλοντας να αναδειχτεί στο προκεχωρημένο φυλάκιο των ΗΠΑ στην περιοχή, ούτε την επιθυμία της να εξυπηρετήσει συγκεκριμένα φιλικά της συμφέροντα. Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Ελληνική Επιτροπή Αλληλεγγύης “Είμαστε όλοι Βενεζουέλα”:

“Η δουλοπρέπεια της ελληνικής κυβέρνησης πέρα από επικοινωνιακού χαρακτήρα για το εσωτερικό της ακροατήριο, εξυπηρετεί συμφέροντα που έχουν να κάνουν με φίλα προσκείμενους σε κείνη επιχειρηματίες-καναλάρχες που ελπίζουν μια πολιτική αλλαγή στην Βενεζουέλα να τους απαλλάξει από πρόστιμα για την οικολογική καταστροφή που προκάλεσε ο στόλος τους στην περιοχή. Σχετίζεται επίσης με την διαπλοκή των ελληνικών ομίλων με τις πετρελαϊκές εταιρίες που θέλουν να κλέψουν το πετρέλαιο της Βενεζουέλας, και πιθανότατα με μια συνολική στρατηγική δουλοπρέπειας στον ιμπεριαλισμό που έχει να κάνει με τους ανταγωνισμούς στην περιοχή μας”.

Άλλωστε οι ΗΠΑ και οι μαριονέτες τους δεν βλέπουν την Ελλάδα απλώς ως μια χώρα της ΕΕ, αλλά ως μια βάση πολέμου με οικονομική και πολιτική εξάρτηση, δίπλα στην “λευκή αποικία” τους, το Ισραήλ.

Οι φίλοι της Βενεζουέλας, της ειρήνης και της ανεξαρτησίας των λαών, αντιπολεμικές και αντιιμπεριαλιστικές συλλογικότητες και κινήματα, καλούνται να απαντήσουν στους τυχοδιωκτισμούς της κυβέρνησης. Ήδη η Ελληνική Επιτροπή Αλληλεγγύης “Είμαστε όλοι Βενεζουέλα” και ο Πανελλαδικός Αντιπολεμικός Κινηματικός Συντονισμός ξεκίνησαν την συλλογή υπογραφών προς τον ΓΓ του ΟΗΕ, για την καταδίκη του οικονομικού πολέμου ενάντια στη Βενεζουέλα που έχει εξαπολύσει η κυβέρνηση Τραμπ. Η εκστρατεία είναι στα πλαίσια της διεθνούς καμπάνιας #NoMoreTrump, ενώ σχεδιάζεται σειρά δράσεων αλληλεγγύης που θα ανακοινωθούν προσεχώς.

Ο Παπαδομανολάκης Παναγιώτης είναι δημοσιογράφος στην σελίδα Guernica.eu, μέλος της Ελληνικής Επιτροπής Αλληλεγγύης “Είμαστε όλοι Βενεζουέλα” και του Πανελλαδικού Αντιπολεμικού Κινηματικού Συντονισμού(ΠΑΚΣ).