Οι διπλωματικοί γρίφοι του επόμενου 61ου γύρου συνομιλιών Ελλάδας-Τουρκίας
του Κώστα Ήσυχου
Το καθεστως Ερντογάν, έχοντας καταφέρει να αποσυνδέσει το Κυπριακό (παράνομη κατοχή της Βόρειας Κύπρου σύμφωνα με τα ψηφίσματα και αποφάσεις του ΟΗΕ, παράνομες έρευνες στην Κυπριακή ΑΟΖ, τα τελευταία συμβαίνοντα στα Βαρώσια ανάμεσα σε πλειάδα παράνομων ενεργειών στην Κύπρο), από οποιαδήποτε διμερή συζήτηση με την Ελλάδα, εστιάζει σε πλευρές και θέματα που σχετίζονται με την Ελληνική επικράτεια και κυριαρχία, την Ελληνική ΑΟΖ, την αποστρατιωτικοποίηση νησιών, την ευθεία αμφισβήτηση πεπραγμένων διεθνών συνθηκών (Λωζάνη, Συνθήκη της Θάλασσας κ.ά), δείχνει να θέλει στο διάλογο ένα πλαφόν για «τα μίνιμουμ και τα μάξιμουμ» . Έτσι, αποτυπώνεται καθαρά η μακροπρόθεσμη διπλωματική, και όχι μόνο, στρατηγική της Τουρκίας.
Ολα τα προαναφερόμενα είναι αποτέλεσμα της επιλογής της κυβέρνησης Μητσοτάκη (δεν είναι η πρώτη κυβέρνηση που το κάνει) να απομακρυνθεί από τη σταθερή θέση της Ελλάδας (έστω φραστικά) για το Κυπριακό. Ταυτόχρονα, αδυνατεί να εστιάσει στις πάγιες κατάφωρες παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου από την πλευρά της Τουρκίας, τόσο στις αντιδημοκρατικές πολιτικές στο εσωτερικό της (κουρδικό, ανθρώπινα δικαιώματα, φυλακίσεις δημοσιογράφων, ακτιβιστών, κ.α.), όσο επίσης και στις πολλαπλές παράνομες στρατιωτικές τουρκικές στρατιωτικές επιχειρήσεις στο εξωτερικό ( Συρία, Λιβύη, Καύκασο κλπ. )
Παρατηρώντας προσεκτικά τις κινήσεις της Τουρκίας μέσω του Oruc Reis τους τελευταίους μήνες, σε αμφισβητούμενες, κατα την Τουρκική αναθεωρητική πολιτική, επίμαχες περιοχές, οι οποίες παραβιάζουν κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλαδας που δεν έχουν νομικά ασκηθεί (επέκταση από έξι στα 12 ναυτικά μίλια), παρατηρείται η μεθοδική προσήλωση και εκτέλεση της Τουρκικής μακροπρόθεσμης αναθεωρητικής πολιτικής. Γκριζάρει προσεκτικά περιοχές, με σχέδιο, αξιοποιώντας πλήρως την κατάπτωση της διπλωματίας στον κόσμο, την περιθωριοποίηση του ΟΗΕ και τον αναδυόμενο κανόνα της στρατιωτικής ισχύος έναντι της διπλωματίας Ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι και γεωπολιτικές επιδιώξεις στον 21 αιώνα, όπου η Τουρκική ελίτ δηλώνει παρούσα.
Ενώ το Τουρκικό ερευνητικό σκάφος παραβιάζει όντως τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας στο Καστελόριζο μεταξύ των έξι και 12 ν.μ., τηρεί πράγματι τα όρια της υπογεγραμμένης Συμφωνίας Οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου, αν και θεωρεί ότι η συμφωνία είναι νομικά αβάσιμη.
Ο λόγος πίσω από αυτές τις, τακτικού τύπου, αποφάσεις είναι απλός. Η Τουρκική πολιτικη ελίτ ενεργεί σχεδόν πάντα εντός των ορίων της «επιδερμικής» νομιμότητας ή, εναλλακτικά, με τον τρόπο που επιθυμεί να «ερμηνεύσει» το Διεθνές Δίκαιο. Αν και υποστηρίζει ότι δεν αναγνωρίζει την μερική οριοθέτηση της ελληνο-αιγυπτιακής ΑΟΖ, παραμένει μακριά από αυτήν για δύο λόγους. Πρώτον, επειδή η συμφωνία αυτή στηρίζεται στην συνθήκη της θάλασσας, ανεξάρτητα από το εάν αποφασίζει ή όχι να το αναγνωρίσει δημοσίως. Δεύτερον, επειδή κάποιοι όροι της συμφωνίας, δυνητικά και υπό προϋποθέσεις, είναι προς το συμφέρον της Τουρκίας σε περίπτωση μελλοντικής οριοθέτησης με την Ελλάδα, αφού θα μείνει «ορφανή» τεράστια θαλάσσια έκταση, που θα μπορούσε η Τουρκία με την Αίγυπτο να διευθετήσουν, ως ένα υποθετικό εναλλακτικό αρνητικό σενάριο για την Ελλάδα, σε διεθνές Δικαστικό όργανο.
Η γεωπολιτική αυτονόμηση της Τουρκίας από Δυτικά κέντρα ισχύος
Η Τουρκική κυβέρνηση ενεργεί ως καλός δικηγόρος που κάνει πλήρη χρήση του νόμου και των ορίων του, για να κερδίσει την αγωγή, ανεξάρτητα από το αν ο πελάτης του είναι αθώος ή ένοχος.
Η Τουρκική διπλωματική σχολή, με αυτοκρατορικό παρελθόν, αξιοποιεί πλήρως τον αναδυόμενο πολύ-πολικό κόσμο, στον οποίο οι ΗΠΑ χάνουν συνεχώς έδαφος έναντι της Κίνας, της Ρωσίας, της Ινδίας κλπ, σε πολλαπλά επίπεδα. Ιδιαίτερα σήμερα, που η Τουρκία προδιαθέτει να επαναπροσδιορίσει την στάση της έναντι της νέας Αμερικανικής κυβέρνησης ,αλλά και την ισχυρή πολυμερή οικονομική της συνεργασία της με την ΕΕ (αξιοποιώντας και εκβιάζοντας την μεταναστευτική και προσφυγική τραγωδία λαών), ειδικότερα στις δαπανηρές αμυντικές συμφωνίες της με την Γερμανία, την Ιταλία και την Ισπανία.
Η προνομιακή της σχέση με την Νατοϊκή ηγεσία επίσης αξιοποιείται στο μέγιστο βαθμό. Ασκεί επί της ουσίας μια πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική προς όφελος ιμπεριαλιστικών επιδιώξεων και φιλοδοξιών της Τουρκικής άρχουσας τάξης στην Μέση Ανατολή, τη Βόρεια Αφρική, το Ανατολικό Κέρας της Αφρικής, τον Καύκασο, την Ευρασία. Σε ορισμένες περιπτώσεις δρα ως εμπροσθοφυλακή Νατοϊκών επιδιώξεων ( Ουκρανία, Κριμαία, Καύκασος, Ουιγούροι της Δυτικής Κίνας) .
Η Τουρκία επιθυμεί διάλογο, υπό διαμόρφωση « α λα καρτ». Για τον λόγο αυτό τον βάφτίζει « άνευ προϋποθέσεων» και έτσι διαμορφώνει και διευρύνει συνεχώς την ατζέντα της.
Οι δηλώσεις τόσο του Ερντογάν όσο και του Τσαβούσογλου, αμέσως μετά την υπογραφή της Συμφωνίας Οριοθέτησης μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας, που καλούν την Ελλάδα να συνάψει αντίστοιχη Συμφωνία μαζί τους και να ξεκινήσουν έναν άνευ όρων διάλογο, δεν είναι συμπτωματικές.
Οι προσπάθειες της τουρκικής πλευράς, οι οποίες άσκησαν πίεση με κάθε τρόπο σε μια προσπάθεια έναρξης άμεσων συνομιλιών με την Ελλάδα, είχαν την πλήρη στήριξη της Γερμανικής προεδρίας στην ΕΕ, όπου οι ποθητές κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας έμειναν σε φαντασιακά σενάρια.
Οι πολυπόθητες κυρώσεις της ΕΕ ενάντια στην Τουρκία παραμένουν και θα παραμείνουν στην σφαίρα της υποκριτικής ρητορικής. Αδυνατεί το Ελληνικό πολιτικό σύστημα να απαλλαγεί απο το δόγμα « Ανήκομεν στην Δύση». Αδυνατεί να αναγνώσει και να πράξει τα δέοντα σε μια ουσιαστική πολιτική, διπλωματική και αμυντική πλουραλιστική αντίληψη και στρατηγική, εξυπηρετώντας τα πραγματικά λαϊκά συμφέροντα, την λαϊκή και Εθνική κυριαρχία και την Ειρήνη.
Αντίθετα, ακούγονται ακόμα φωνές εντός Ελλάδας, που επιδιώκουν την μεταφορά τακτικών πυρηνικών όπλων από την Νότιο Ανατολική Τουρκία, της βάσης Ινσιρλίκ, σε Ελληνικό έδαφος. Ο απόλυτος «πολιτικός» παραλογισμός, που βρίσκει μια αριστερά διαιρεμένη, που αδυνατεί να αρθρώσει και να ορθώσει λόγο και πολιτική με αριστερή διέξοδο. Η πρόσφατη απαράδεκτη σύμφωνία Ελλάδας – Ισραήλ για την αεροπορική βάση της Καλαμάτας, περιγράφτηκε άψογα από πρόσφατο άρθρο του σ. Θ. Πετράκου.
Σύμφωνα με μια πρόχειρη, αλλά αξιόπιστη, πρώτη ανάγνωση των επιδείξεων της νέας Αμερικανικής κυβέρνησης , υπάρχει ένα σχέδιο για την επίλυση της ελληνοτουρκικής «διαφοράς» μέσω μιας διαδικασίας οικονομικής συνεργασίας με «συνεκμετάλλευση» ενεργειακού πλούτου, με την επίβλεψη του Ευρωατλαντισμού, με τη άμεση εμπλοκή των Ηνωμένων Πολιτειών και του ΝΑΤΟ, ώστε η Τουρκία να παραμείνει προσηλωμένη σε Δυτική τροχιά, με ισχυρά γεωπολιτικά ανταλλάγματα που θα εμπλέκουν το Ισραήλ ως εταίρο, σε ρόλο περιφερειακής δύναμης, μαζί με την Τουρκία σε πρώτη φάση, και με θύμα τα Ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα.
Περιφερειακές αναδυόμενες δυνάμεις- «χωροφύλακες» στην βόρεια Αφρική, Μεσόγειο, Μέση Ανατολή και Καύκασο
Το σενάριο που είδαμε πρόσφατα «Κοσσυφοπέδιο- Σερβία» για την εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, κερδίζει έδαφος στα Αμερικανικά think tank. Οι, επιτυχημένες για τα συμφέροντα των ΗΠΑ, συμφωνίες Κοσσυφοπεδίου – Σερβίας και οι συμφωνίες μεταξύ Ισραήλ και Αραβικών χωρών δείχνουν το δρόμο μιας επόμενης ΕλληνοΤουρκικής «επίλυσης προβλημάτων», «επίλυση», έτη φωτός μακριά από το Διεθνές Δίκαιο, που ειναι το μόνο ρεαλιστικό πεδίο για μια ειρηνική και δίκαια λύση, υπό προϋποθέσεις.
Η Ελληνική πολιτική ελίτ θα κάνει ότι της λένε, αυτό είναι βέβαιο, αρκεί ο Έλληνας πρωθυπουργός να μην εκπλαγεί, όπως ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς κατά την υπογραφή της Συμφωνίας Οικονομικής Ομαλοποίησης Βελιγραδίου-Πρίστινας, όταν προσπαθούσε να μάθει εάν είχε υπογράψει τη μεταφορά της Σερβικής Πρεσβείας από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ…
Η Τουρκία θα συνεχίσει να προκαλεί πιέσεις για διάλογο κομμένο και ραμμένο στα μετρα των αναθεωρητικών της επιδιώξεων. Όχι διάλογο βασισμένο στο Διεθνές Δίκαιο.
Οι προοδευτικές, αριστερές πολιτικές δυνάμεις που μάχονται για Εθνική ανεξαρτησία, λαϊκή κυριαρχία, σοσιαλιστική προοπτική και αναζήτηση πραγματικής πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής, με σχέδιο αποδέσμευσης από το ΝΑΤΟ και την Ευρώ-ατλαντική μέγγενη, οφείλουν να παλέψουν για ένα προγραμματικό, μεθοδικό σχέδιο ειρηνικής επίλυσης μεταξύ λαών και χωρών στην ευρύτερη περιοχή, βασισμένο στον καταστατικό χάρτη του ΟΗΕ, την συνθήκη της Θάλασσας. Να δημιουργήσουν υποδομές για μια ισχυρή αμυντική, αποτρεπτική θωράκιση της χώρας, αξιοποιώντας την δημόσια Εθνική αμυντική βιομηχανία, την εγχώρια επιστημονική κοινότητα και τα πανεπιστημιακά ιδρύματα, τον πλουραλισμό εισαγωγής τεχνογνωσίας στην βάση συμπαραγωγής συστημάτων, μακριά απο αποικιακού τύπου συμβάσεις (όπως οι υπάρχουσες με σειρά νατοϊκών χωρών).
Οφείλει επίσης η αριστερά να χαράξει εκ νέου αντι-νεοφιλελεύθερη οικονομική πολιτική προς όφελος των λαϊκών συμφερόντων, μακριά απο τις μετα-μνημονιακές δολοφονικές πολιτικές. Οφείλουν οι αριστερές δυνάμεις να συνδιαμορφώσουν μια επιθετική προγραμματική, πλούσια πολιτική ατζέντα, για την νεολαία, το περιβάλλον, την εργασία, την πάλη κατά των ιδιωτικοποιήσεων, άμεσα, με αυτοπεποίθηση, με ενωτικό πνεύμα και κινηματική ορμή.
Εάν δεν το πράξουν άμεσα και υπεύθυνα θα είναι υπόλογες στις επόμενες γενιές και στην ιστορία αυτού του τόπου. Δεν έχουμε ακόμα γράψει τις πιο ελπιδοφόρες σελίδες. Δεν πρέπει να τους κάνουμε τη χάρη.
Αναδημοσίευση από το Κοσμοδρόμιο