Ένα όραμα για τα πανεπιστήμια και η πανεπιστημιακή αστυνομία

του Δημήτρη Καλτσώνη

καθηγητή θεωρίας κράτους και δικαίου

Πάντειο Πανεπιστήμιο

μέλους της εκτελεστικής γραμματείας της ΠΟΣΔΕΠ

εφημ. Documento, 20/2/2022

Η κυβέρνηση επιμένει να εγκαταστήσει την πανεπιστημιακή αστυνομία παρότι δεν υπάρχει αυξημένη εγκληματικότητα στους χώρους των ΑΕΙ. Οι σχετικές επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι αυτή είναι χαμηλότερη από την αντίστοιχη στα πανεπιστήμια του εξωτερικού και χαμηλότερη από το σύνολο της κοινωνίας. Άρα ποιος είναι ο αληθινός στόχος της κυβέρνησης;

1. Θέλει να επιβάλει τη γενίκευση της εμπορευματοποίησης, ιδιωτικοποίησης, των διδάκτρων που θα ορθώνουν ανυπέρβλητα εμπόδια στα παιδιά των λαϊκών τάξεων να σπουδάσουν. Θέλει να εμποδίσει τον αγώνα της πανεπιστημιακής κοινότητας για αύξηση των κρατικών δαπανών για την παιδεία. Μην ξεχνάμε ότι οι προϋπολογισμοί των ΑΕΙ έχουν μειωθεί στο 1/3 εκείνων που ήταν πριν το 2008 και βαίνουν μειούμενοι. Η κρατική δαπάνη ανά φοιτητή στην Ελλάδα είναι 7 φορές μικρότερη του μέσου όρου της ΕΕ, 9 φορές μικρότερη της Γερμανίας ή της Γαλλίας. Είναι ενδεικτικό ότι στην Ελλάδα αντιστοιχούν 44,4 φοιτητές ανά διδάσκοντα ενώ στη Γερμανία 7,5 και ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 13,2.

2. Θέλει να επιβάλει την αδιαμαρτύρητη αποδοχή της ανεργίας, της ετεροαπασχόλησης, των εξευτελιστικών μισθών πείνας και των άθλιων εργασιακών σχέσεων που μαστίζουν τους απόφοιτους των ΑΕΙ. Θέλει να εμποδίσει τον αγώνα των φοιτητών για αλλαγή της εκπαιδευτικής και οικονομικής πολιτικής που διεκδικούν δικαίως το πτυχίο τους να οδηγεί σε εργασία αξιοπρεπώς αμειβόμενη.

3. Θέλει να επιβάλει τα εφήμερα ιδιωτικά συμφέροντα των κολεγίων, των διαπλεκόμενων με την οικονομική και πολιτική εξουσία καθηγητών, της εφήμερης, βραχυπρόθεσμου ιδιωτικού οφέλους έρευνας. Παράλληλα θέλει να αποτρέψει τον αγώνα για ένα μακρόπνοο σχεδιασμό που θα αναπτύσσει τα ΑΕΙ και την έρευνα σε όφελος της κοινωνίας.

4. Θέλει να επιβάλει ένα γενικότερο κλίμα εκφοβισμού και εξαγοράς ώστε να επικρατούν το αναμάσημα και η αναπαραγωγή (που βαφτίζονται αριστεία!) των κυρίαρχων απόψεων, ο εξοβελισμός της κριτικής σκέψης. Μόνο που η επιστήμη έχει ανάγκη όπως το οξυγόνο την κριτική σκέψη, την ελευθερία. Τόσο στις θετικές όσο και στις κοινωνικές επιστήμες το νέο, το πρωτοπόρο, το σύγχρονο, το δημιουργικό γεννιέται πάντοτε μέσα από την αντιπαράθεση απόψεων, χωρίς άμεση ή έμμεση λογοκρισία στις λεγόμενες επικίνδυνες ιδεολογίες ή αιρετικές απόψεις.

5. Θέλει να επιβάλει την γενίκευση της ευνοιοκρατίας των διαπλεκόμενων με την εξουσία σε βάρος της αξιοκρατίας και εν τέλει σε βάρος των χιλιάδων νέων επιστημόνων που δεν έχουν τις διασυνδέσεις. Να σημειώσω ότι σήμερα διδάσκουν στα πανεπιστήμιά μας νέοι, λαμπροί επιστήμονες με προσωρινές συμβάσεις και αποδοχές ύψους 500 περίπου ευρώ.

Για όλα αυτά η κυβέρνηση χρειάζεται να ακολουθήσει το παράδειγμα Ερντογάν, μια και η Τουρκία είναι η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα με πανεπιστημιακή αστυνομία. Χρειάζεται επίσης να προσπαθήσει να θέσει σε εφαρμογή το δρακόντειο πειθαρχικό δίκαιο των φοιτητών που επίσης περιλαμβάνει ο ν. 4777. Είναι ενδεικτικό το άρθρο 23 βάσει του οποίου μπορεί να τιμωρηθούν φοιτητές απλώς και μόνο επειδή συγκεντρώθηκαν, χωρίς άδεια, σε προαύλιο χώρο για να συζητήσουν συνδικαλιστικά ή πολιτικά ζητήματα.

Στον αντίποδα όλων αυτών προβάλλουμε το όραμά μας. Είμαστε πολλοί: σύλλογοι πανεπιστημιακών, φοιτητικοί σύλλογοι, σύλλογοι ερευνητών, διοικητικού προσωπικού. Είναι μαζί μας οι γονείς των φοιτητών, η ελληνική κοινωνία που ενδιαφέρεται για το μέλλον των παιδιών της και της πατρίδας μας. Ανεξάρτητα από την ιδιαίτερη θέση και τις ιδιαίτερες απόψεις του καθενός εμφορούμαστε από ένα κοινό όραμα, που αντιπροσωπεύει το μέλλον. Αγαπάμε το δημόσιο πανεπιστήμιο, παλεύουμε για ένα καλύτερο δημόσιο δωρεάν πανεπιστήμιο. Γι’ αυτό και λέμε σθεναρά ΟΧΙ στην πανεπιστημιακή αστυνομία.