Επιλεκτική αποτελεσματικότητα

του Δημήτρη Καλτσώνη

καθηγητή θεωρίας κράτους και δικαίου

Πάντειο Πανεπιστήμιο

εφημ. Documento 16/5/2021

Οι δυσκολίες των σωμάτων ασφαλείας στην αντιμετώπιση του εγκλήματος και ιδίως του οργανωμένου εγκλήματος αναδύθηκαν για μια ακόμη φορά στο προσκήνιο το τελευταίο διάστημα. Κορυφαίες περιπτώσεις η δολοφονία του δημοσιογράφου Γ. Καραϊβάζ και η μη σύλληψη μέχρι τώρα του ηγετικού στελέχους της Χρυσής Αυγής Χ. Παππά. Το φαινόμενο δεν είναι καινούργιο. Καταδεικνύει τις αντικειμενικές δυσκολίες που υπάρχουν αλλά και τις χρόνιες παθογένειες.

Είναι λοιπόν αναγκαίο να υπάρξει αναπροσανατολισμός και ριζική δημοκρατική αναδόμηση στη λειτουργία και στις δραστηριοτήτες των σωμάτων ασφαλείας. Χρειάζεται να επικεντρωθεί η αστυνομία με επαγγελματικό τρόπο στη δίωξη του εγκλήματος. Για να γίνει πιο αποτελεσματική στον τομέα αυτό, θα πρέπει να εγκαταλείψει έναν άλλο τομέα, στον οποίο αποδεικνύεται εξόχως αποτελεσματική: στη δίωξη του “εχθρού – λαού”.

Υπάρχει επομένως ανάγκη λήψης μέτρων όπως:

• Η διάθεση του προσωπικού στη δίωξη του εγκλήματος και όχι στην αστυνόμευση των διαδηλώσεων, των απεργών και εν γένει των πολιτών που ασκούν τα συνταγματικά τους δικαιώματα.
• Η άμεση δίωξη όλων των παρανομούντων αστυνομικών και η απομάκρυνσή τους από το σώμα.
• Η διάλυση των φασιστικών, παρακρατικών θυλάκων και μηχανισμών στα σώματα ασφαλείας, η κατάργηση διεφθαρμένων υπηρεσιών και τομέων.
• Η στήριξη των αστυνομικών που επιδεικνύουν με τις πράξεις τους δημοκρατικό φρόνημα, σεβασμό στο Σύνταγμα και υψηλό επαγγελματισμό.
• Ο τερματισμός των πρακτικών ασφυκτικής, αντισυνταγματικής αστυνόμευσης και διάλυσης των λαϊκών συναθροίσεων.
• Η κατάργηση των νομοθετικών διατάξεων που περιορίζουν τις λαϊκές ελευθερίες ιδίως των προδήλως αντισυνταγματικών ν. 4703/2020 περί συναθροίσεων και ν. 4777/2021 περί πανεπιστημιακής αστυνομίας.
• Η κατάργηση της αντιτρομοκρατικής νομοθεσίας και των σχετικών συνθηκών που αποτελούν πηγές αυθαιρεσίας ενώ καθόλου δεν εξυπηρετούν τη δίωξη του εγκλήματος.
• Η κατάργηση ιδίως του αντισυνταγματικού π.δ. 141/1991, το οποίο είναι βασική πηγή της αστυνομικής αυθαιρεσίας και η τροποποίηση όλης της συναφούς αστυνομικής νομοθεσίας (όπως του άρθρου 29 του π.δ. 178/2014). Χρειάζεται νέο νομικό πλαίσιο, το οποίο θα διέπει την οργάνωση, τη λειτουργία και τον προσανατολισμό των σωμάτων ασφαλείας και η δημοκρατική αναμόρφωση του σχετικού ποινικού και πειθαρχικού δικαίου.
• Η γενικότερη αναμόρφωση του νομοθετικού πλαισίου και της εκπαίδευσης των υπηρετούντων στα σώματα ασφαλείας ώστε να παρέχεται υψηλό επιστημονικό και τεχνικό επίπεδο μόρφωσης παράλληλα με την εμπέδωση πνεύματος δημοκρατίας, προσήλωσης στο λαό και στο Σύνταγμα.