ρεπορτάζ του Βαγγέλη Βαλαβάνη
στον Φοιτητικό Κόσμο
Τον τελευταίο μήνα δεχόμαστε στον Φοιτητικό Κόσμο καταγγελίες σχετικά με την αξιολόγηση Τμημάτων των Α.Ε.Ι. της Αθήνας. Και γιατί καταγγελίες; Γιατί φοιτήτριες και φοιτητές γεμάτοι οργή αναφέρουν πως αυτό που γίνεται, με συγκεκριμένο στόχο και κίνητρα, μόνο γελοιοποίηση του δημόσιου Πανεπιστημίου μπορεί να θεωρηθεί. Τελευταίο παράδειγμα το Πάντειο Πανεπιστήμιο.
Πρόκειται για την εφαρμογή του νόμου που ψηφίστηκε για την αξιολόγηση των Α.Ε.Ι. και τη σύνδεσή τους με τη χρηματοδότησή τους. Κακή αξιολόγηση= λιγότερα λεφτά= υποχρηματοδότηση= κλείσιμο τμημάτων= υποβάθμιση Α.Ε.Ι. Τόσο απλό και κατανοητό. Ήδη τα ελληνικά Πανεπιστήμια, παρά τις φωνές του κάθε υποστηρικτή της Νίκης Κεραμέως στα Μ.Μ.Ε., υποφέρουν από υποχρηματοδότηση, όχι μόνο στην έρευνα, αλλά και σε βασικές τους ανάγκες, όπως υποδομές κ.ά. Πριν το Πάντειο, από το οποίο προήλθαν οι τελευταίες καταγγελίες σε εμάς, είχαν ακολουθήσει το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής. Φοιτήτριες του ΕΜΠ μας ανέφεραν πως το Α.Ε.Ι. αξιολογήθηκε αποκλειστικά με εκπροσώπους τους καθηγητές τους και μάλιστα πήρε πολύ κατώτερο βαθμό σε σχέση με το ΠΑΔΑ. Να υπενθυμίσουμε πως το Μετσόβιο βρίσκεται στα 50 καλύτερα Πανεπιστήμια του κόσμου και συνεργάζεται με το ΜΙΤ κι άλλα Α.Ε.Ι. του εξωτερικού. Όλες και όλοι οι φοιτητές από τα 2 Α.Ε.Ι. έκαναν λόγο για μια διαδικασία που δεν αξίζει καν να λέγεται «αξιολόγηση», με τις φοιτήτριες και τους φοιτητές του Παντείου να το επιβεβαιώνουν.
Ακαδημαϊκοί του εξωτερικού που δεν είχαν ιδέα για τα Προγράμματα Σπουδών των Τμημάτων με ύφος 100 καρδιναλίων ειρωνευόντουσαν φοιτητές και ακαδημαϊκούς. Με υποτιμητικό ύφος έγινε ερώτηση σε «αξιολόγηση» Τμήματος: «Γιατί κάνετε πρακτική σε κοινωνικούς φορείς (βλ. Ε.Κ.Κ.Ε.); Να κάνετε σε φορείς άλλους, όπως του Τουρισμού, που σχετίζονται και με την οικονομική ανάπτυξη της χώρας!»
«Η αλήθεια είναι πως περίμενα η αξιολόγηση του Τμήματός μας να αποτελέσει μια τυπική διαδικασία που αντικειμενικά, όπως οφείλει μια επιτροπή που θεωρεί πως έχει ένα δήθεν κύρος, θα έκρινε, θα ενδιαφερόταν για τις ανάγκες του Τμήματος, το έργο του, αλλά και θα λάμβανε σοβαρά υπόψιν την άποψη των φοιτητών που αποτελούν ζωτικά μέρη του Τμήματος. Δυστυχώς, η διάψευσή μου ήταν τραγική και η απογοήτευσή μου απεριόριστη όταν αντιμετωπίζουν συναδέλφισσές μου κι εμένα σαν έναν ανόητο και ανίδεο.»
Από την πρώτη στιγμή της αξιολόγησης, οι ερωτήσεις που γίνονταν στις φοιτήτριες και τους φοιτητές ήταν γενικές, με στόχο τον αποπροσανατολισμό της απάντησης. Διακόπτονταν συνέχεια από τους «αξιολογητές» τους, ενώ πρωτοετείς φοιτήτριες διερωτούνταν για τα Σεμινάρια των τελευταίων ετών. Κάθε προσπάθεια από μεριάς των φοιτητών να εξηγήσουν και να απαντήσουν με ευγένεια αντιμετωπίζονταν με ειρωνεία και υποτιμητικό ύφος, το οποίο εξόργισε όλες τις φοιτήτριες και τους φοιτητές. Εδώ αξίζει να αναφέρουμε πως Τμήμα στο οποίο δίδασκε ο γνωστός Υφυπουργός Παιδείας, πέρασε με «Άριστα» τη διαδικασία της αξιολόγησης, δίχως πολλά-πολλά. Τυχαίο; Δεν νομίζω…
Ενδεικτικά, φοιτήτρια του Παντείου μας αναφέρει πως όταν προσπάθησε να εξηγήσει σε μια ακαδημαϊκό κάτι σχετικά με ένα συγκεκριμένο θέμα ύλης μαθήματος (τη σχεδίαση προγραμμάτων), πώς σχεδιάζονται, λειτουργούν και αξιολογούνται, εκείνη της απάντησε με περίσσιο θράσος: «Ναι. Μάλιστα. Δεν μπορούμε να συνεννοηθούμε. Δεν μιλάμε την ίδια γλώσσα.». Εδώ αξίζει επίσης να τονίσουμε πως σε όλες τις καταγγελίες που δεχτήκαμε αναφέρθηκε πως οι «αξιολογητές» ακαδημαϊκοί δεν είχαν καμία σχέση με τα αντικείμενα των Τμημάτων που αξιολογούσαν.
-Το έχω Πρόεδρε.
«Συνεχίζοντας με ύφος ειρωνικό και υποτιμητικό, επενδυμένο με δήθεν αγγλικές ορολογίες που μας πέταγαν στο πρόσωπο σαν να ήθελαν να μας εντυπωσιάσουν, το περιεχόμενο των ερωτήσεων ξέφυγε εντελώς από το Τμήμα μας. Χαρακτηριστική η ερώτηση σε συνάδελφο του πρώτου έτους: «πείτε μας τη διαφορά μεταξύ ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων.»! Εμείς αξιολογούμαστε; Οι γνώσεις μας ή το Τμήμα μας; Όλοι μας μετανιώσαμε που λάβαμε μέρος σε αυτό το θέατρο του παραλόγου.»
Τελειόφοιτη φοιτήτρια του Παντείου μας καταγγέλλει τα εξής:
«Αρχικά, ούσα ενεργή φοιτήτρια στο Τμήμα τα τελευταία 5 χρόνια έχω αποκομίσει πολλά χρήσιμα εφόδια και ερεθίσματα που πίστευα ότι σε μια τέτοια περίσταση θα μπορούσα να θίξω σε μια γόνιμη συζήτηση και να εκφράσω το δικό μου προσωπικό βίωμα από την επαφή μου με το Τμήμα. Αυτό που ένιωσα όμως είναι ότι υποτιμήθηκε όχι μόνο η θέση μου και η αξία μου ως κομμάτι της κοινότητας του Τμήματος και της ελληνικής δημόσιας πανεπιστημιακής εκπαίδευσης γενικά, αλλά ότι υποβιβάστηκε η νοημοσύνη μου και η υπόστασή μου ως άνθρωπος.»
Μάλιστα, μέλη της Επιτροπή Αξιολόγησης, όταν οι φοιτητές ανέφεραν πως δεν υπάρχουν αρκετά μέλη Δ.Ε.Π. για τόσους εκατοντάδες φοιτητές, απάντησαν «Σιγά. Τι παραπάνω κάνουν οι καθηγητές σας δηλαδή από εμάς;» Και αυτό ανέφεραν σε ένα Τμήμα που έχει π.χ. 23 μέλη Δ.Ε.Π., 2 μέλη Ε.Δ.Ι.Π. για πάνω από 900 φοιτητές. «Δεν λαμβάνετε υπόψιν τα ευρωπαϊκά νούμερα;» ρώτησε φοιτητής. «Και πολλούς καθηγητές έχετε», απάντησε ένας ακαδημαϊκός. Την ίδια ώρα που ο ευρωπαϊκός Μ.Ο. είναι 1 καθηγητής για 7,5 φοιτητές και στην Ελλάδα είναι 1 καθηγητής για 42 φοιτητές.
Τέτοια πρόσωπα είναι αρμόδια να κρίνουν και να αξιολογήσουν τα Τμήματα και τα Πανεπιστήμιά μας; Ποιος το καθορίζει αυτό; Αυτή είναι για μια ακόμα φορά η αξιοκρατία της Νίκης Κεραμέως; Η ειρωνεία, η γελοιοποίηση και το κούνημα του δακτύλου σε απλές φοιτήτριες και φοιτητές λέγεται αξιολόγηση; Πολλά τα ερωτήματα στην δήθεν τυπική διαδικασία του Υπουργείου Παιδείας, αλλά άκρως καθοριστική για την επιβίωση Τμημάτων. Πολλά ερωτήματα και ένα μόνο είναι σίγουρο: η πολιτική επιλογή Κεραμέως για το πετσόκομμα της ήδη πενιχρής χρηματοδότησης των Τμημάτων και των Α.Ε.Ι.
Ξεφτιλίζοντας τις φοιτήτριες και τους φοιτητές; Η «αξιοκρατία» πλέον άγγιξε και τις απλές φοιτήτριες και φοιτητές. Μια προσβολή που δεν πρέπει να μείνει αναπάντητη.
Αναδημοσίευση από τον Φοιτητικό Κόσμο
