- Το διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα σε κρίση.
Αποτελεί κοινή διαπίστωση η στρατηγική κρίση την οποία διέρχεται το διεθνές ΚΚ εδώ και αρκετές δεκαετίες, αδυνατώντας να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις που θέτει η εξέλιξη της ιστορίας (επικράτηση αστικής αντεπανάστασης στα πρώην σοσιαλιστικά κράτη, κεφαλαιοκρατική στρατηγική νεοφιλελεύθερης ιμπεριαλιστικής διεθνοποίησης της οικονομίας, αυτοματοποίηση της παραγωγής, αλλαγές στο σύγχρονο υποκείμενο της εργασίας κοκ). Τα κομμουνιστικά, εργατικά, επαναστατικά κόμματα δεν καταφέρνουν να ηγηθούν στα εργατικά και λαϊκά κινήματα στην κατεύθυνση της σοσιαλιστικής επανάστασης και οικοδόμησης.
Στη χώρα μας, η ιστορική συνεισφορά του ΚΚΕ είναι πολύτιμη. Όπως, όμως, φαίνεται κατά τη διάρκεια της κρίσης, με την πολιτική του, με το νέο πρόγραμμά του, με την άρνηση της μετωπικής πολιτικής και εν γένει των συμμαχιών, αδυνατεί να παίξει τον ρόλο του επαναστατικού κόμματος.
- Η αναγκαιότητα του Κομμουνιστικού Κόμματος για τον Σοσιαλισμό και τον Κομμουνισμό επίκαιρη όσο ποτέ.
Ωστόσο, ο Σύλλογός μας παραμένει πεπεισμένος ότι η σοσιαλιστική επανάσταση και η ιστορική πορεία προς τον κομμουνισμό αποτελούν μονόδρομο για την έξοδο από το παρατεταμένο σάπισμα του καπιταλισμού και για την επιβίωση της ανθρωπότητας.
Ταυτόχρονα, εξακολουθούμε να θεωρούμε ότι για την επίτευξη του σκοπού αυτού είναι αναγκαίος όρος η ύπαρξη κομμουνιστικού κόμματος σε κάθε χώρα με τα εξής χαρακτηριστικά:
- στενούς και σταθερούς δεσμούς με την πλειονότητα της εργατικής τάξης και μεγάλο μέρος των υπόλοιπων, συμμαχικών, λαϊκών κοινωνικών στρωμάτων,
- επιστημονικά επεξεργασμένη στρατηγική για τη συγκέντρωση δυνάμεων και προσέγγιση της σοσιαλιστικής επανάστασης,
- πολιτική πρακτική που να συνδυάζει διαλεκτικά στρατηγική και τακτική,
- εσωτερική δημοκρατία συνδυασμένη με ενιαία δράση στη βάση της συνειδητής πειθαρχίας, δηλ. την ουσία του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού.
Αποτελεί, λοιπόν, επείγον ζητούμενο η δημιουργία κομμουνιστικών κομμάτων σε κάθε χώρα που να βρουν τις ιστορικά νέες μορφές μέσα από τις οποίες θα ικανοποιηθούν οι παραπάνω αναγκαίες προϋποθέσεις.
- Αντιμονοπωλιακή, Αντιιμπεριαλιστική, Δημοκρατική Μετωπική πολιτική: η αναγκαία πολιτική για τη σοσιαλιστική επανάσταση στην Ελλάδα.
Ταυτόχρονα, επαναλαμβάνουμε σθεναρά τη θέση μας ότι για τη χώρα μας, δηλ. μια χώρα
- ενδιάμεσης καπιταλιστικής ανάπτυξης,
- με αυξημένη παρουσία των μικροαστικών στρωμάτων, σε σχέση με τις πιο ανεπτυγμένες, ιμπεριαλιστικές, χώρες,
- εξαρτημένη πολιτικά, οικονομικά, και γενικότερα, από τα ιμπεριαλιστικά κράτη (κυρίως ΗΠΑ και ΕΕ (Γερμανία)), και
- με κυριαρχία ξένων και ντόπιων μονοπωλίων στην οικονομία της,
η ενδεδειγμένη κομμουνιστική πολιτική περνά μέσα από τη δημιουργία ενός κοινωνικοπολιτικού Αντιμονοπωλιακού, Αντιιμπεριαλιστικού, Δημοκρατικού Μετώπου (ΑΑΔΜ), μετώπου λαϊκού, πατριωτικού όσο και διεθνιστικού, με ηγετικό κοινωνικό ρόλο αυτόν της εργατικής τάξης και του κινήματός της, και αντίστοιχα, των κομμουνιστικών πολιτικών δυνάμεων.
Αυτή η πολιτική
- συνδέει διαλεκτικά τη στρατηγική της σοσιαλιστικής επανάστασης και οικοδόμησης με την τακτική και την καθημερινή πολιτική πρακτική, όπως και τις κινηματικές με τις κοινοβουλευτικές μορφές πάλης,
- διαπερνάει τις κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες, καθορίζει τη γενική κατεύθυνση του πολιτικού προγράμματος στη βάση του οποίου αυτές συγκροτούνται,
- ενώ, υπό όρους και προϋποθέσεις, και σε συνθήκες όξυνσης της ταξικής πάλης και κρίσης του αστικού πολιτικού συστήματος, διεκδικεί την κοινοβουλευτική πλειοψηφία και τη συμμετοχή στην κυβέρνηση.
Η ΑΑΔΜ πολιτική είναι ο ειδικός τρόπος προσέγγισης της σοσιαλιστικής επανάστασης
- συγκεκριμένα για τον ελληνικό, εθνικό κοινωνικό σχηματισμό,
- για μια ολόκληρη ιστορική περίοδο για την οποία θα ισχύουν τα ως άνω χαρακτηριστικά του. Η πολιτική αυτή -εντός της ΑΑΔΜ κατεύθυνσης- θα ανταποκρίνεται στην κατά καιρούς συγκυρία μέσα από τις διαφορετικές πιο συγκεκριμένες μορφές στις οποίες θα μετασχηματίζεται, όπως πχ κατά τις επιμέρους ιστορικές φάσεις της ταξικής πάλης (από τη σημερινή περίοδο ύφεσης των αγώνων, στη μελλοντική ανάπτυξη και ριζοσπαστικοποίηση του εργατικού-λαϊκού κινήματος, στην προεπαναστατική περίοδο, και εν τέλει κατά τις διάφορες φάσεις της ενιαίας επαναστατικής διαδικασίας, ή σε περιόδους ειρήνης, πολέμου, αντιφασιστικού αγώνα κοκ).
- Ένας δρόμος για την ανασυγκρότηση του ΚΚ και του εργατικού-λαϊκού κινήματος
Ωστόσο, η κατάσταση του ΚΚ σήμερα στη χώρα μας δεν επιτρέπει την υλοποίηση της πολιτικής αυτής. Γι’ αυτό και ο Σύλλογός μας, όλα τα προηγούμενα χρόνια, επιχείρησε με τις παρεμβάσεις του -στο μέτρο που αναλογεί στις περιορισμένες μας δυνάμεις- να προωθήσει τόσο την ιδέα της ανασυγκρότησης του κομμουνιστικού κινήματος, όσο και το συντονισμό της πολιτικής δράσης σε μια ΑΑΔΜ κατεύθυνση, ως παράλληλες και αλληλοτροφοδοτούμενες διαδικασίες.
Είναι σταθερή μας πεποίθηση ότι η ανασυγκρότηση του ΚΚ δεν μπορεί να συμβεί εν κενώ, μέσα μόνο ή κυρίως από πολιτικές και ιδεολογικές ζυμώσεις των υπαρχόντων οργανώσεων της εξωκοινοβουλευτικής κομμουνιστικής Αριστεράς (δεδομένης της άρνησης του ΚΚΕ να συμβάλει).
Αντιθέτως, απαιτείται η από κοινού πολιτική παρέμβαση στην ταξική πάλη που να επιτυγχάνει τη διαλεκτική σύνδεση μεταξύ θεωρίας και πράξης. Αναφερόμαστε σε μια διαδικασία στην οποία θα λύνουμε θεωρητικά προβλήματα στη βάση της ανάγκης να κατευθύνουμε πολιτικά την ενιαία καθημερινή μας παρέμβαση, και, στην αντίστροφη κατεύθυνση, θα διαμορφώνουμε μια ουσιαστική ιδεολογική και στρατηγική ενότητα στη βάση των αποτελεσμάτων που μας φέρνει η ίδια η ζωή, μέσω της ταξικής πάλης.
Η διαδικασία αυτή, λοιπόν, καθιστά την ενιαία δράση των -διασκορπισμένων σήμερα- κομμουνιστών, ανοιχτά προς την εργατική τάξη και τον λαό, προϋπόθεση για σταδιακές στρατηγικές συγκλίσεις. Η ενιαία αυτή δράση, με τη σειρά της, έχει αντίστοιχες ελάχιστες οργανωτικές προϋποθέσεις. Επομένως, για την εκκίνηση της όλης διαδικασίας απαιτούνται κατ’ ελάχιστο τα εξής:
Πολιτικοί όροι: Μια αρχική πολιτική συμφωνία, η οποία
- να απευθύνεται στην εργατική τάξη και στα εργαζόμενα λαϊκά στρώματα,
- με κεντρικό άξονα τη σύγκρουση με τον ευρω-ατλαντικό ιμπεριαλισμό (ΕΕ, ΗΠΑ, ΝΑΤΟ), και την ντόπια, (φιλο-)μονοπωλιακή και φιλο-ιμπεριαλιστική, ολιγαρχία του μεγάλου κεφαλαίου,
- με ένα επιστημονικά επεξεργασμένο πρόγραμμα σε συνεχή διάλογο με τις αγωνιζόμενες, λαϊκές, κοινωνικές οργανώσεις,
- και τις αντίστοιχες πολιτικές συμφωνίες ή και συμμαχίες στη βάση του προγράμματος αυτού με μη κομμουνιστικές ή επαναστατικές πολιτικές δυνάμεις που δρουν στο εργατικό-λαϊκό κίνημα από ριζοσπαστική σκοπιά.
Οργανωτικοί όροι: Η οργανωτική ενοποίηση όλων των κομμουνιστικών οργανώσεων και συλλογικοτήτων, αλλά και μικρότερων ομάδων και ανένταχτων κομμουνιστών/-στριών, που συμφωνούν να προωθήσουν από κοινού ένα τέτοιο πολιτικό σχέδιο.
Η οργάνωση αυτή, στις σημερινές συνθήκες απουσίας βαθιάς στρατηγικής ενότητας, και λόγω της μειωμένης, αρχικά τουλάχιστον, μαζικότητας και των ανάλογα ασθενών δεσμών με την εργατική τάξη, δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ακόμη ως κομμουνιστικό κόμμα. Ωστόσο, θα αποτελεί μια μεταβατική, οργανωτική μορφή προς ένα τέτοιο κόμμα.
Μια τέτοια οργανωτική ενοποίηση, απαιτεί, επομένως, τη γενναία απόφαση διάλυσης των επιμέρους οργανώσεων. Ως αντίβαρο, και προκειμένου να επιτευχθεί η ενιαία δράση χωρίς την αντίστοιχη στρατηγική ενότητα, προτείνουμε δικλείδες ασφαλείας αυξημένων πλειοψηφιών για τα σημαντικότερα προγραμματικά, καταστατικά, γενικότερα πολιτικά, ζητήματα, για ένα μακρύ μεταβατικό διάστημα.
Όροι ενιαίας δράσης στο εργατικό-λαϊκό κίνημα: Η ενιαία παρέμβαση του νέου αυτού φορέα στο εργατικό-λαϊκό κίνημα, με ενιαίες παρατάξεις στις συνδικαλιστικές και άλλες κοινωνικές οργανώσεις του κινήματος, και σε συντονισμό ή και στενότερη συμμαχία με άλλες πολιτικές δυνάμεις που κινούνται -είτε στα επιμέρους, είτε και συνολικότερα- σε παρόμοια κατεύθυνση με αυτή που θα καθορίζει η ως άνω πολιτική συμφωνία.
Επιστημονικοί-θεωρητικοί-ιδεολογικοί όροι: Η διεξαγωγή συλλογικής επιστημονικής και θεωρητικής έρευνας σε ζητήματα αιχμής για την κομμουνιστική στρατηγική, μέσα από τη ανάδειξη ενός κεντρικού φορέα μαρξιστικής έρευνας στη χώρα μας, πχ. ίσως μέσω της ανασυγκρότησης, μαζικοποίησης του ήδη δρώντος Ομίλου Μαρξιστικών Ερευνών (ΟΜΕ). Ο φορέας αυτός πρέπει να λειτουργεί δημοκρατικά, να προβαίνει σε εκδόσεις, να διοργανώνει επιστημονικές διαλέξεις, συνέδρια, μαθήματα κοκ. Ένας τέτοιος φορέας μπορεί να θέσει τη συζήτηση για την κομμουνιστική στρατηγική στη βάση -κοινά αποδεκτών- επιστημονικών, θεωρητικών και εμπειρικών, αποτελεσμάτων, και όχι σε αυτή μονομερών αντιλήψεων όπως γίνεται σε μεγάλο βαθμό σήμερα.
- Ο Συντονισμός Δράσης & Διαλόγου Κομμουνιστικών Δυνάμεων.
Στο πλαίσιο αυτό συμμετείχαμε στη συγκρότηση του Συντονισμού Δράσης & Διαλόγου Κομμουνιστικών Δυνάμεων μαζί με συντρόφους άλλων οργανώσεων (Κομμ. Σχέδιο, Παρέμβαση, Εργατικός Αγώνας, ΑΡΑΝ) και ανεξάρτητους, με τους οποίους βρεθήκαμε τα προηγούμενα χρόνια σε κοινούς αγώνες και με μεγάλη σύμπτωση πολιτικών θέσεων, όπως αποτυπώνεται στα αρχικά προγραμματικά κείμενα του ΣΔΔΚΔ. Εκτιμούμε ότι ενώ υπάρχουν σημαντικές πολιτικές διαφωνίες, τόσο για τη γενικότερη στρατηγική, όσο και σε επιμέρους ζητήματα, η προγραμματική συμφωνία εντός του Συντονισμού επιτρέπει την εκκίνηση της διαδικασίας που περιγράφουμε παραπάνω.
Ωστόσο, 2 χρόνια μετά από την ιδρυτική συνέλευση και τη διά βοής εκλογή αντιπροσωπευτικής Συντονιστικής Επιτροπής, το εγχείρημα έχει βαλτώσει:
- Δεν προχωράει η προγραμματική συζήτηση με κατεύθυνση τη διεξαγωγή ιδρυτικού συνεδρίου (δεν υλοποιήθηκε καν ο διαδικτυακός τόπος που ανάμεσα σε άλλα θα φιλοξενούσε και τον αντίστοιχο δημόσιο διάλογο).
- Δεν υπάρχει εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας.
- Συνεχίζει να παίρνει αποφάσεις η ίδια Συντονιστική Επιτροπή, η οποία κατέληξε να λειτουργεί πλέον ως συντονιστικό των συμμετεχόντων συλλογικοτήτων.
- Δεν προχωράει με ικανοποιητικούς ρυθμούς η δημιουργία τοπικών/κλαδικών επιτροπών, δεν λειτουργούν συστηματικά και αυτές που δημιουργήθηκαν, και δεν υπάρχει τρόπος για να επιδράσουν στις αποφάσεις της Συντονιστικής Επιτροπής.
Με αυτά τα δεδομένα, είναι φυσιολογικό, με τον καιρό, να προκαλείται μια φθορά στο όλο εγχείρημα, και να οδηγούμαστε περισσότερο, πλέον, σε πολιτικές αποκλίσεις και ομαδοποιήσεις, παρά σε συγκλίσεις.
Το αποτέλεσμα είναι η προωθημένη προγραμματική μας συμφωνία να μην μπορεί να μετατραπεί σε υλική δύναμη μέσα από έγκαιρες, ισχυρές και ενιαία προωθούμενες πρωτοβουλίες. Η αδυναμία αυτή ήταν καθοριστική όλο το προηγούμενο διάστημα της οξυμένης κοινωνικής κρίσης λόγω της πανδημίας και των συνεπειών της στην οικονομία, αλλά και της αυταρχικής, αντιδημοκρατικής ολίσθησης της κυβέρνησης της ΝΔ.
Αν και σίγουρα έχουν παίξει ρόλο η σημερινή δυσχερής συγκυρία για το εργατικό-λαϊκό κίνημα., μετά τη διάψευση των λαϊκών ελπίδων κατά την περίοδο της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, και οι επιπλέον δυσκολίες που φέρνει η πανδημία για την κοινωνική και πολιτική δραστηριότητα, εκτιμούμε ότι ο κύριος λόγος για την πορεία αυτή είναι η έλλειψη σαφούς στόχευσης εκ μέρους των συμμετεχόντων, καθώς και της αποφασιστικότητας που απαιτείται για να γίνουν οι τολμηρές μεν, απαραίτητες δε αρχικές κινήσεις, κυρίως προς την κατεύθυνση της οργανωτικής ενοποίησης. Αυτές οι κινήσεις θα έδιναν την αρχική ώθηση, αλλά και το μήνυμα πλατιά στην πλειοψηφία των ανένταχτων κομμουνιστών/-στριών ότι το εγχείρημα δεν είναι “μια από τα ίδια”.
Ο Σύλλογός μας προσπάθησε όλο αυτόν τον καιρό να στρέψει το εγχείρημα προς μια κατεύθυνση σαν αυτή που περιγράφεται στο σημείο 4 παραπάνω με κατάληξη σε ιδρυτικό συνέδριο. Δυστυχώς, η πράξη έδειξε ότι δεν είναι ώριμες οι συνθήκες και οι προτάσεις μας δεν βρήκανε την ανταπόκριση των συντρόφων που ελπίζαμε.
Ο Σύλλογος θα συνεχίσει να εργάζεται με ενωτικό πνεύμα για την ανασυγκρότηση του κομμουνιστικού κινήματος και για εκτενέστερες και βαθύτερες πολιτικές συγκλίσεις.
Σύλλογος Μαρξιστικής Σκέψης “Γ. Κορδάτος”
