Ο ΓΓ της Ομοσπονδίας Προσωπικού ΕΥΔΑΠ μιλά στον Γιάννη Φασουλά.
Το ζήτημα του νερού (συλλογή-μεταφορά-διύλιση-διανομή) απασχολεί έντονα τα τελευταία χρόνια όλο τον πλανήτη. Οι λόγοι είναι προφανείς. Το νερό, ως αγαθό εν ανεπαρκεία, πρέπει να το διαχειριζόμαστε με ευθύνη επειδή (μαζί με την αποχέτευση) είναι ένας από τους πιο σημαντικούς δείκτες ποιότητας της ζωής.
Ποια όμως είναι η πραγματικότητα; Αντιμετωπίζεται έτσι παγκόσμια αλλά και στην Ελλάδα ιδιαίτερα; Και ακόμη πιο συγκεκριμένα, πώς λειτουργεί η ΕΥΔΑΠ που έχει την ευθύνη για την ύδρευση (και την αποχέτευση) του ενός τρίτου του πληθυσμού της χώρας που είναι συγκεντρωμένος στην Αττική;
Συζητάμε για αυτό με τον Αλέκο Μερσινιά Γενικό Γραμματέα της Ομοσπονδίας Προσωπικού ΕΥΔΑΠ και ηγετικό στέλεχος του ΣΕΚΕΣ (Συμμετοχικό Ενωτικό Κίνημα Εργαζομένων και Συνταξιούχων) για δημόσια ΕΥΔΑΠ στην υπηρεσία της κοινωνίας.
- Αλέκο ως ομοσπονδία θα έχετε αρκετή πληροφόρηση για το πώς αντιμετωπίζεται το ζήτημα του νερού παγκόσμια. Τι τάσεις επικρατούν;
Το νερό σήμερα, ορθά αναφέρεις ότι είναι είδος σε ανεπάρκεια. Παράλληλα θεωρείται το πιο σημαντικό δημόσιο αγαθό και από το 2000, με ομόφωνη απόφαση του ΟΗΕ, ανθρώπινο δικαίωμα. Το βασικό ερώτημα είναι: «αντιμετωπίζεται ως τέτοιο, ειδικά αυτή την εποχή σε παγκόσμιο επίπεδο;». Η απάντηση είναι χωρίς προσχήματα ένα μεγάλο «όχι»! Η αντιμετώπιση του είναι απολύτως στη λογική του άκρατου κέρδους.
Οι κατευθυντήριες γραμμές είναι στροφή προς το εμφιαλωμένο νερό και περισσότερα κέρδη για τους πολυεθνικούς κολοσσούς, που ήδη έχουν πέσει σαν κοράκια να αρπάξουν πηγές, εγκαταστάσεις, διανομή με στόχο φυσικά τα κέρδη σε βάρος ουσιαστικά της ίδιας της ζωής των ανθρώπων.
Αξίζει να αναφέρω ότι όπου διαχειρίστηκαν το νερό οι πολυεθνικές δεν έφεραν μόνο τεράστια αύξηση των τιμολογίων αλλά και μολύνσεις, πλημμελείς υπηρεσίες, ακόμα και θανάτους στον κόσμο. Στην Ευρώπη σήμερα υπάρχει, μετά την οδυνηρή χρήση των πολυεθνικών, τάση επαναδημοτικοποιησης του συνόλου του κύκλου του νερού. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι δήμοι του Παρισιού και του Βερολίνου που ξαναπήραν στα χέρια τους τις πηγές και τη διανομή του , μετά τα δυσβάσταχτα βάρη που έβαλαν στους κατοίκους η Suez, η Veolia κλπ.
- Ξέρουμε ότι το 1992, επί κυβέρνησης Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, μπήκαν οι βάσεις για την ιδιωτικοποίηση της ΕΥΔΑΠ. Τι ακολούθησε ως σήμερα;
Ενώ υπάρχει σε όλη την Ευρώπη, αλλά και παγκόσμια, τάση επαναδημοτικοποιησης και επαναφοράς στο δημόσιο του νερού, στη χώρα μας συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο.
Ας κάνω εν συντομία μια μικρή αναδρομή για να καταστεί σαφές το όλο απαράδεκτο εγχείρημα. Η ΕΥΔΑΠ από το 1999 όπου την μετοχοποίηση της ακολουθεί και το σπάσιμο της σε ΕΥΔΑΠ παγίων και ΕΥΔΑΠ ΑΕ, μπαίνει σε διαρκή περιπέτεια με στόχο να παραδοθεί στα ιδιωτικά συμφέροντα. Επίσης, με απόφαση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ εντάσσεται στο περίφημο υπερταμείο, (ιδιωτικός τομέας), όπου τα μισά κέρδη παραδίνονται στους δανειστές. Τα κέρδη προκύπτουν και από τις τεράστιες μειώσεις των μισθών των εργαζομένων στα μνημονιακά χρόνια. Περίπου τα 500 εκατομμύρια ως τώρα από τις τσέπες των εργαζομένων έχουν δοθεί.
Στο σημείο αυτό οφείλω να τονίσω ότι ο ισχυρισμός από μεριάς κυβερνώντων στο σύνολο τους αλλά και διοικούντων περί παραμονής στο δημόσιο της ΕΥΔΑΠ είναι η μετοχική της σύνθεση. Ισχυρίζονται λοιπόν ότι, από τη στιγμή που οι μετοχές ανήκουν σε ποσοστό 50% +1 μετοχή στο δημόσιο, δεν υπάρχει ζήτημα ιδιωτικοποίησης. Πρόκειται περί τεράστιου ψέματος. Η ΕΥΔΑΠ χρόνια τώρα, τα τελευταία ακόμα πιο έντονα δίνει τα έργα της σε εργολάβους. Το μεγαλύτερο κέντρο επεξεργασίας λυμάτων στα Βαλκάνια, αυτό της Ψυττάλειας έχει δοθεί εξ αρχής στον ιδιωτικό τομέα με εργολαβία (Άκτωρ) και τώρα παζαρεύεται από το γαλλικό πολυεθνικό κολοσσό της Suez.
Την ίδια στιγμή, μετά από προσφυγή μας στο ΣτΕ, έχουμε απόφαση που ρητά αναφέρει ότι η ΕΥΔΑΠ δεν μπορεί να ανήκει πουθενά άλλου εκτός του δημοσίου. Κατά παράβαση αυτής της απόφασης, επιχειρείται σήμερα δημιουργία ΣΔΙΤ, ώστε να δοθεί σε ιδιωτικά συμφέροντα όλο το εξωτερικό υδροδοτικό σύστημα. Το ΕΥΣ είναι όλες οι πηγές νερού: φράγμα Μόρνου, Ευήνου, λίμνες κα. Μέχρι σήμερα η ΕΥΔΑΠ ΑΕ έπαιρνε το αδιύλιστο νερό από την παγίων χωρίς χρήματα καθώς αναλάμβανε την συντήρηση τους ΕΥΣ.
- Εκτός από τα προβλήματα της ιδιωτικοποίησης που περιέγραψες παραπάνω, ποια είναι τα βασικά προβλήματα του προσωπικού σήμερα;
Με απόφαση της προηγούμενης κυβέρνησης, θα έπρεπε η ΕΥΔΑΠ ΑΕ να καταβάλει χρηματικό αντίτιμο στην ΕΥΔΑΠ παγίων. Δυστυχώς η διοίκηση ΣΥΡΙΖΑ της ΕΥΔΑΠ δεν υπέγραψε καμιά συμφωνία. Σήμερα έγινε μια συμφωνία με τη διοίκηση Σαχίνη με κόστος τεράστιο της τάξης των 157 εκατομμυρίων και παράλληλα εκτελούνται διαδικασίες για την δημιουργία ΣΔΙΤ όπου η συντήρηση του ΕΥΣ θα πάει σε ιδιωτικά χέρια. Με μια κουβέντα και οι πηγές σε αδηφάγα χέρια. Υπήρχε ακόμα πρόβλεψη στην εν λόγω συμφωνία και απόλυση των 200 εργαζομένων που απασχολούνταν στον ΕΥΣ και αποζημίωση τους από το δημόσιο. Πρόκειται για μόνιμους υπαλλήλους της ΕΥΔΑΠ και κατοίκων των περιοχών περί των πηγών.
Βέβαια, μόλις έγινε γνωστό ότι για πρώτη φορά θα απολυθούν μόνιμοι εργαζόμενοι της ΕΥΔΑΠ, υπήρξε άμεση και μαζική αντίδραση, όπου υπήρξε προφορική δέσμευση του διευθύνοντα συμβούλου ότι το άρθρο για τις απολύσεις αφαιρείται. Είναι μια πρώτη νίκη, αλλά χρειάζεται διαρκής αγώνας έως ότου διασφαλισθούν οι θέσεις εργασίας των συναδέλφων. Παράλληλα ενώ υπάρχουν αυτές οι διαδικασίες ιδιωτικοποίησης εκκρεμεί η υπογραφή συλλογικής σύμβασης, πλησιάζοντας μάλιστα στο χρόνο της μετενέργειας.
Η διοίκηση κωλυσιεργεί επικίνδυνα εκμεταλλευόμενη τις αδυναμίες του συνδικαλιστικού κινήματος της ΕΥΔΑΠ. Υπάρχουν από πλευρές διάφορες σημαντικά προβλήματα που δεν θα βοηθήσω πιστεύω, αν καταλογίζω τις κατά τη γνώμη μου ευθύνες. Απλά θα ισχυριστώ ότι υπάρχει δυνατότητα ενός άμεσου χρονικά ενωτικού συνεδρίου όπου θα δώσει μια λύση στο πρόβλημα.
Αξίζει βέβαια να επισημάνω ότι τελικά η ενότητα από μόνη της δε δίνει λύσεις. Οι λύσεις δίνονται από τις κατευθύνσεις που έχεις. Οι εργαζόμενοι πείθονται αν πραγματικά καταλάβουν ότι έχεις πρόθεση να παλέψεις για τα συμφέροντα τους. Η κοινωνία ωστόσο, που είναι απαραίτητο να είναι σύμμαχος σου, χρειάζεται να της γίνει αντιληπτό ότι παλεύεις και για δικό της όφελος σε σχέση με το νερό αλλά και την αποχέτευση.
Η συλλογικότητα που συμμετέχω, αλλά και στην ομοσπονδία ΕΥΔΑΠ που είμαι γραμματέας, επιδιώκοντας την συμμαχία με την κοινωνία, απαιτούμε προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, παροχή ακόμα πιο ποιοτικών υπηρεσιών ώστε να μπει οριστικά τέλος στο αίσχος των διακοπών υδροδότησης λόγω οφειλών ακόμα σε φτωχές οικογένειες που αντιμετωπίζουν τεράστια προβλήματα επιβίωσης.
Μια ακόμα πλευρά νομίζω που πρέπει να αναφέρω είναι η προσπάθεια διάλυσης των εργασιακών σχέσεων. Ενώ ο αριθμός πολιτών που εντάσσεται στα δίκτυα της ΕΥΔΑΠ αυξάνει συνεχώς (2,5 εκατομμύρια παροχές) ο αριθμός των εργαζομένων μειώνεται διαρκώς καθώς πολλά αντικείμενα δίνονται σε εργολάβους.
Το 1990 οι εργαζόμενοι ήταν 5 χιλιάδες και σήμερα λίγο πιο πολλοί από 2 χιλιάδες. Οι σχέσεις εργασίας πια δεν είναι μόνο το μόνιμο προσωπικό αλλά και ενοικιαζόμενοι, υπάλληλοι με μπλοκάκια, μισθωμένοι Και οποία άλλη μορφή γαλέρας έχει εφεύρει η νεοφιλελεύθερη βαρβαρότητα.
Μια ακόμη σημαντική κατά τη γνώμη μου ομόφωνη διεκδίκηση είναι η δραστική μείωση του εργάσιμου χρόνου χωρίς καμιά μείωση μισθών. Διεκδικούμε 6ωρη εργασία, 30ωρο 5νθημερο. Τέλος πρέπει να αναφερθώ λίγο σα συνδικαλιστής στα προβλήματα του πιο απ’ αξιωμένου κατά τη γνώμη μου χώρου συλλογικής δράσης. Οι εργαζόμενοι έχουν δίκιο που μας απαξιώνουν κι ας αδικούνται και κάποιοι, γιατί προφανώς δεν είναι ίδιοι όλοι.
- Πώς βλέπεις γενικότερα την κατάσταση στο συνδικαλιστικό κίνημα των εργαζομένων στην Ελλάδα σήμερα;
Μπορεί να φανεί παλιομοδίτικο αυτό που θα πω, αλλά νομίζω ότι είναι μια πραγματικότητα. Ο κόσμος δε βλέπει πια το συνδικαλιστή που τον θεωρούσε πρότυπο μόνο για τις ιδέες του, αλλά για την προσωπική του στάση στην καθημερινότητα. Η ανιδιοτελής δράση και συμπεριφορά έχει γίνει σπάνια. Όσο η συνδικαλιστική παρουσία είναι εφαλτήριο για κοινωνική καταξίωση, οικονομική ευμάρεια, κατάκτηση προνομίων τόσο ο κόσμος της εργασίας θα απομακρύνεται από τη συλλογική δράση με οδυνηρά αποτελέσματα για το σύνολο της τάξης μας.
- Έχουμε ακούσει κατά καιρούς πως το νερό της ΕΥΔΑΠ, είναι ποιοτικά από τα καλύτερα της Ευρώπης. Ισχύει;
Κλείνοντας να σας διαβεβαιώσω ότι το παρεχόμενο νερό της ΕΥΔΑΠ είναι κάθε χρόνο μέσα στα τρία καλύτερα νερά της Ευρώπης. Σαν εργαζόμενοι δίνουμε τη μάχη μαζί με την κοινωνία για το νερό βρύσης κόντρα στην προσπάθεια των πολυεθνικών για χρήση εμφιαλωμένου.
Ένα παράδειγμα θα δώσω για να γίνει ξεκάθαρο το τι απεργάζονται. Το μπουκαλάκι το εμφιαλωμένο μισού λίτρου κοστίζει στην Ελλάδα 50 σεντς (το πιο φτηνό εμφιαλωμένο της Ευρώπης). Η ΕΥΔΑΠ πουλά πολύ λιγότερο από 50 σεντς το κυβικό, που μεταφράζεται κάτι παραπάνω από 2 χιλιάδες μπουκαλάκια μισού λίτρου.
Η μάχη για δημόσιο νερό νομίζω ότι είναι μια μάχη που πρέπει να δοθεί από την κοινωνία μαζί με το κίνημα του νερού και να αποτελέσει την πρώτη πραγματική νίκη του συνόλου των εργαζομένων σε όλα αυτά τα χρόνια των μνημονίων και της νεοφιλελεύθερης βαρβαρότητας.
Αναδημοσίευση από την ιστοσελίδα του Εργατικό Αγώνα
