του Λεωνίδα Βατικιώτη
Ξεπερνούσε κατά πολύ τα σύνορα των δύο χωρών η σημασία της επίσκεψης του Έλληνα πρωθυπουργού στο Ισραήλ την Δευτέρα και Τρίτη 15 και 16 Ιουνίου. Ούτε προφανώς περιορίζεται στα πρωτόκολλα συνεργασίας που υπέγραψαν οι δύο πλευρές στους τομείς διεθνών σχέσεων, άμυνας, ενέργειας, περιβάλλοντος, γεωργίας, τουρισμού και κυβερνοχώρου, τιμώντας έμπρακτα την συμπλήρωση 30 ετών από την ημέρα που οι δύο χώρες απέκτησαν πλήρεις διπλωματικές σχέσεις.
Πολύ περισσότερο η επίσκεψη του Κ. Μητσοτάκη δεν μπορεί να ερμηνευτεί στο πλαίσιο των προβλημάτων που προκαλεί στην Ελλάδα η τουρκική προκλητικότητα. Γιατί, αν έπρεπε να ερμηνευθεί σε αυτό το πλαίσιο η επίσκεψη του έλληνα πρωθυπουργού ήταν μια επική αποτυχία. Όπως προκύπτει από το κοινό ανακοινωθέν* το Ισραήλ όχι απλώς δεν καταδίκασε το τουρκο-λιβυκό σύμφωνο, αλλά δεν επέτρεψε ακόμη και να μπει η λέξη Τουρκία ή Ερντογάν! Το Ισραήλ αρκέστηκε σε γενικότητες και αοριστίες, διατηρώντας ανοιχτή την πόρτα του συμβιβασμού του με το καθεστώς Ερντογάν κι ο Έλληνας πρωθυπουργός την ευκαιρία για μια ακόμη φωτογράφηση: ας το πούμε win–win… Στην πράξη ανανεώθηκε μια σκανδαλωδώς ετεροβαρής και μονομερής σχέση, στο πλαίσιο της οποίας η Ελλάδα μόνο …δίνει και το Ισραήλ μόνο …παίρνει. Κι αυτή τη φορά έλαβε πολλά περισσότερο από κάθε άλλη…
Η ελληνική αντιπροσωπεία επισκέφθηκε το Ισραήλ σε μια συγκυρία που χαρακτηρίζεται ιστορική, χωρίς να υπάρχει καμία υπερβολή σε αυτή την εκτίμηση. Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου αφού οδήγησε το Ισραήλ σε τρεις εκλογικές αναμετρήσεις μέσα σε ένα έτος για να αποφύγει να καθίσει στο εδώλιο του κατηγορουμένου για σοβαρές υποθέσεις διαφθοράς, κι αδιαφορώντας για τα πρωτοφανή πλήγματα που επέφερε στους θεσμούς της χώρας του σε βαθμό τέτοιο ώστε ακόμη και διαμορφωτές γνώμης παγκοσμίου κύρους να χαρακτηρίζουν πλέον το Ισραήλ ως «εβραϊκή μπανανία» (διάβασε εδώ), επιλέγει να εξασφαλίσει συναίνεση στην κυβέρνηση εθνικής ενότητας που συγκροτήθηκε στις 17 Μαΐου με ένα άλμα προς τα μπρος, που δεν αποκλείεται να αποδειχθεί άλμα στο κενό: Εξαγγέλλοντας την προσάρτηση στο Ισραήλ του 30% της Δυτικής Όχθης, όπου κατοικούν 3 εκ. Παλαιστίνιοι και 430.000 εβραίοι έποικοι στα καλύτερα σημεία της περιοχής, φρουρούμενοι από το στρατό και πραγματοποιώντας συνεχείς επιθέσεις στους Παλαιστίνιους.
Η προσάρτηση της Δυτικής Όχθης την οποία κατέλαβε το Ισραήλ με τον πόλεμο των 6 ημερών του 1967 (μαζί με την Ανατολική Ιερουσαλήμ και τη Γάζα) κι έρχεται ως συνέχεια της ανέγερσης εβραϊκών εποικισμών στην παλαιστινιακή γη δεν αντίκεινται απλώς, κατάφωρα παραβιάζουν αλλεπάλληλα ψηφίσματα καταδίκης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ κι άλλων διεθνών οργανισμών. Είναι ενάντια στο διεθνές δίκαιο. Εδώ μια μικρή συλλογή των παραβιάσεων… Τούτου δοθέντος οι αναφορές στο διεθνές δίκαιο που περιέχονται στο κοινό ανακοινωθέν των δύο χωρών αποτελεί τεκμήριο περιφρόνησης και χλευασμού του από τους δύο ηγέτες…
Η εξτρεμιστική πρωτοβουλία του Νετανιάχου υλοποιείται τώρα επειδή θέλει να προλάβει τις εκλογές του Νοεμβρίου στις ΗΠΑ. Παρότι ο υποψήφιος των Δημοκρατικών Τζο Μπάιντεν θεωρείται ο πλέον φιλο-ισραηλινός πολιτικός μεταξύ των Δημοκρατικών κι ως εκ τούτου μάλλον θα συνεχίσει την πολιτική του Τραμπ στην περίπτωση που αποδειχθούν εύστοχες οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις (Reuters/Ipsos) οι οποίες τον δείχνουν να προηγείται με 48% έναντι 33% του Τραμπ, ο Νετανιάχου δεν έχει κανέναν λόγο να το διακινδυνεύσει. Ο άξεστος, φασίστας, μισογύνης, σεξιστής κι ολίγον ανόητος Τραμπ έχει αποδειχθεί ο καλύτερος φίλος που διέθετε ποτέ το Ισραήλ. Κι αυτό μάλλον δεν του περιποιεί τιμή… Μάρτυρας, η απόφαση της Ουάσιγκτον να μεταφέρει την αμερικανική πρεσβεία στην Ιερουσαλήμ αναιρώντας έτσι σειρά αποφάσεων του ΟΗΕ που χαρακτηρίζουν την ανατολική Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του παλαιστινιακού κράτους. Επίσης, η πρόσφατη αναγνώριση από τις ΗΠΑ της κατοχής από το Ισραήλ των Συριακών Υψωμάτων του Γκολάν. Τέλος, το πρόσφατο «σχέδιο ειρήνευσης» που πρότειναν οι Αμερικάνοι και το συνέταξαν ο γαμπρός του Τραμπ και προσωπικός φίλος του Νετανιάχου, Γιάρεντ Κουσνέρ κι ο Ντέβιντ Φρίμαν πρέσβης των ΗΠΑ στο Ισραήλ, σιωνιστής και υπέρμαχος των εποικισμών. Πρόκειται για το μοναδικό σχέδιο «ειρήνης» που απορρίφθηκε συλλήβδην ακόμη κι ως βάση συζήτησης όχι μόνο από τους Παλαιστίνιους, αλλά επιπλέον από τους Ευρωπαίους και τους Άραβες. Επομένως, εφ’ όσον το εβραϊκό κράτος εξασφάλισε κατά τη θητεία του πιο μισητού ανά τον κόσμο και φαιδρού προέδρου των ΗΠΑ τα μεγαλύτερα πολιτικά κέρδη ορθά κρίνει ότι δεν έχει κανέναν λόγο να μεταθέτει δύσκολες αποφάσεις για το μέλλον.
Η απόφαση του Ισραήλ ωστόσο να εκκινήσει την διαδικασία προσάρτησης της Δυτικής Όχθης στο Ισραήλ την 1η Ιουλίου έχει συναντήσει σοβαρότατες πολιτικές και διπλωματικές αντιδράσεις. Εντός της Παλαιστίνης, η Παλαιστινιακή Αρχή, που έστω κι αργά κατάλαβε ότι ο μοναδικός κερδισμένος των συνεχών υποχωρήσεων της αποδείχθηκε το Ισραήλ, δήλωσε κι επίσημα από τις 21 Μαΐου ότι παύει να δεσμεύεται από τις συμφωνίες του Όσλο. Τα δύο και μοναδικά αραβικά κράτη που διατηρούν διπλωματικές σχέσεις με το Ισραήλ, Ιορδανία και Αίγυπτος, επέκριναν σφοδρά το σιωνιστικό κράτος.
Σε πολύ πιο δύσκολη θέση βρέθηκε ωστόσο η ευρωπαϊκή διπλωματία, η οποία, να θυμίσουμε, ότι από το 2014 όταν η Ρωσία προσάρτησε την χερσόνησο της Κριμαίας επέβαλε μια σειρά εξοντωτικών κυρώσεων εναντίον της Μόσχας. Κορυφαία όλων η εκδίωξη της από το κλαμπ των οκτώ πλουσιότερων χωρών του κόσμου (G8), που έκτοτε συνεδριάζει χωρίς την Ρωσία (G7). Εδώ μια περιεκτική περιγραφή των ευρωπαϊκών κυρώσεων.
Η δύσκολη θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμπυκνώνεται στο εξής ερώτημα: Αν ενεργοποίησε εναντίον της Ρωσίας τόσο αυστηρά μέτρα με αφορμή την προσάρτηση ξένων εδαφών εκ μέρους της, πώς θα αιτιολογήσει την ανοχή που θα δείξει εναντίον του Ισραήλ που διατηρεί το παγκόσμιο ρεκόρ παραβιάσεων διεθνών συμφωνιών και ψηφισμάτων; Η θέση της Ευρώπης γίνεται πολύ πιο δύσκολη αν λάβουμε υπ’ όψη μας ότι την κυκλική προεδρία τη Ένωσης αναλαμβάνει την 1η Ιουλίου, ημέρα που η προσάρτηση της Δυτικής Όχθης θα συζητηθεί στο ισραηλινό κοινοβούλιο ή υπουργικό συμβούλιο, η Γερμανία. Το Βερολίνο έτσι δεν θα μπορεί να κρυφτεί πίσω από κάποια άλλη κυβέρνηση μεταθέτοντας την ευθύνη, κατά τη συνήθη πρακτική του…
Αυτό το αδιέξοδο επιχείρησε να αποτρέψει ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας με την επίσκεψή του στο Ισραήλ στις 10 Ιουνίου, που ήταν μάλιστα ο πρώτος ξένος αξιωματούχος ο οποίος επισκέφθηκε το εβραϊκό κράτος μετά τον σχηματισμό της κυβέρνησης ενότητας. Ο εκπρόσωπος της γερμανικής διπλωματίας έκανε με κάθε τρόπο γνωστή την κάθετη διαφωνία του Βερολίνου απέναντι στην σχεδιαζόμενη προσάρτηση της Δυτικής Όχθης. Μάλιστα, πριν το Ισραήλ επισκέφθηκε την Ιορδανία όπου με τον ομόλογό του δήλωσαν την ανάγκη για την αποτροπή της προσάρτησης και την αναβίωση των διαπραγματεύσεων, ενώ σύμφωνα με ρεπορτάζ των New York Times στις 10 Ιουνίου, το Ισραήλ δεν έδωσε άδεια τον Γερμανό υπουργό Εξωτερικών να επισκεφθεί τη Ραμάλα για να συζητήσει με την Παλαιστινιακή Αρχή, επικαλούμενη τις απαγορεύσεις λόγω της …πανδημίας. Κι ας περνούν τα checkpoints της ταπείνωσης κάθε μέρα χιλιάδες Παλαιστίνιοι εργάτες για να εργαστούν στα κατεχόμενα εδάφη…
Η στάση της Ελλάδας δεν μπορεί να συγκριθεί με τη στάση της Γερμανίας: Καμία αναφορά δεν υπήρξε στο κοινό ανακοινωθέν για την ανάγκη δημιουργίας παλαιστινιακού κράτους στα σύνορα του 1967, με πρωτεύουσα την ανατολική Ιερουσαλήμ και δικαίωμα επιστροφής των προσφύγων, όπως έχει ψηφίσει ο ΟΗΕ κι όπως δηλώνει ότι επιθυμεί η ευρωπαϊκή διπλωματία! Καμία προσπάθεια συνάντησης με την παλαιστινιακή ηγεσία! Καμία επίσκεψη στην Ιορδανία! Κι όσο για τη σχεδιαζόμενη προσάρτηση της Δυτικής Όχθης, ο έλληνας πρωθυπουργός έκανε πώς δεν ήξερε …τίποτε. (Καλά δεν σκέφτηκε κάποιος σύμβουλος του πρωθυπουργού πόσο υποτιμητικό είναι για τον ίδιο να προσποιείται τον άσχετο;)
Στην Ισραηλινή ηγεσία αρκούσε να αντιπαραβάλλει την επίσκεψη του έλληνα πρωθυπουργού απέναντι στην επίσκεψη και τις δηλώσεις του Γερμανού υπουργού για να αποδείξει ότι ακόμη κι εντός της ΕΕ διατηρεί τις δικές της προνομιακές σχέσεις. Άλλωστε τυχόν πρόταση για κυρώσεις απαιτεί ομόφωνη έγκριση, αν τυχόν και τεθεί προς ψηφοφορία.
Δυστυχώς όμως για τους Παλαιστίνιους ποτέ δε θα φτάσει στο σημείο η Γερμανία να επιβάλλει κυρώσεις κατά του Ισραήλ, ούτε η Ιορδανία και η Αίγυπτος να ακυρώσουν τις διπλωματικές τους σχέσεις. Η Γερμανία, μετά την απόφαση των ΗΠΑ (που παραμένει ανεπιβεβαίωτη ώστε να κρέμεται σαν απειλή) για την απόσυρση 10.000 αμερικανών στρατιωτών από τους 35.000 που σταθμεύουν στη Γερμανία βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο. Σε θέση άμυνας βρίσκεται το Βερολίνο μετά και την απόφαση του Κογκρέσου να επιβάλει κυρώσεις για την κατασκευή του Nordsteam ΙΙ. Σε αυτό το πλαίσιο, που είναι πολλά καλά γνωστό στους Ισραηλινούς, το Βερολίνο ποτέ δε θα συγκρουστεί με τους Αμερικανούς για χάρη των Παλαιστινίων. Ούτε καν Ιορδανία και Αίγυπτος που είναι καθεστώτα μαριονέτες των ΗΠΑ.
Παρόλα αυτά με την επίσκεψη Μητσοτάκη στο Ισραήλ η Ελλάδα εκτέθηκε ποικιλοτρόπως, γιατί αποδείχτηκε ότι αποτελεί πολιορκητικό κριό του Ισραήλ το οποίο χρησιμοποιεί την ελληνική διπλωματία για να διεμβολίζει και να υπονομεύει την ευρωπαϊκή η οποία αναμφισβήτητα απεύχεται την προσάρτηση της Δυτικής Όχθης, ξέροντας ότι θα ρίξει παραπάνω λάδι στη φωτιά της Μέσης Ανατολής. Και ποτέ κανείς δεν ξέρει ποιά είναι η μοιραία σταγόνα που θα προκαλέσει την έκρηξη… Εντός της ΕΕ η Ελλάδα εκτέθηκε γιατί φάνηκε ότι είναι όργανο των ΗΠΑ και δεν συμβαδίζει με την ευρωπαϊκή διπλωματία. Από τη σκοπιά των αραβικών κρατών εκτέθηκε επειδή λειτουργεί ως όργανο του Ισραήλ και προσωπικά του υπόδικου Νετανιάχου. Κι απέναντι στην Τουρκία η Ελλάδα εκτέθηκε γιατί φάνηκε ότι δεν διαθέτει το ειδικό βάρος και την επιρροή να εξασφαλίσει έστω μια ονομαστική καταγγελία της Άγκυρας, ακόμη κι από μια χώρα που εμφανίζεται ως στρατηγικός της σύμμαχος στην περιοχή…
Για όλους αυτούς τους λόγους η επίσκεψη Μητσοτάκη αποτέλεσε παταγώδη αποτυχία κι ας παρουσιάστηκε ως ένας ακόμη θρίαμβος…
*Το κοινό ανακοινωθέν παρότι είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα της ισραηλινής πρεσβείας στην Ελλάδα στα αγγλικά, δεν υπάρχει σε καμία επίσημη ελληνική ιστοσελίδα στην επίσημη γλώσσα του κράτους, που είναι τα ελληνικά. Στη δε ιστοσελίδα του πρωθυπουργού αν και υπάρχουν οι δηλώσεις του κατά το επίσημο δείπνο, ενημερωτικό σημείωμα και πλήθος άλλων φωτογραφιών και ρεπορτάζ από την επίσκεψη στο Πατριαρχείο, στο μνημείο του Ολοκαυτώματος, κ.α. λείπει το σημαντικότερο: το κοινό ανακοινωθέν!
Αναδημοσίευση από το Kommon.gr
