του Βασίλη Λιόση
Ο Μπογδάνος απασχολεί συνεχώς τον δημόσιο λόγο με τις προκλητικές του δηλώσεις. Το τελευταίο του κατόρθωμα αποτελεί μία άνευ προηγουμένου ρατσιστική πρακτική. Σε ρόλο ναζιστή συνέταξε μία λίστα με ονόματα μικρών πεντάχρονων μαθητών που είναι παιδιά μεταναστών. Η λίστα αναρτήθηκε σε κοινή θέα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με σκοπό να ενεργοποιήσει τα πιο συντηρητικά και ρατσιστικά αντανακλαστικά τμημάτων του ελληνικού πληθυσμού και να μας αποδείξει δήθεν ότι το ελληνικό στοιχείο δέχεται πιέσεις και κινδυνεύει από τον «ξένο εισβολέα». Συχνά τέτοιες πρακτικές στηλιτεύονται ως ιδεοληψίες ή ως προσπάθειες ψηφοθηρικής προσέγγισης των πιο καθυστερημένων πολιτικά ανθρώπων. Είναι, όμως, έτσι;
Χωρίς να μπορεί να αποκλείσει κάποιος τις παραπάνω εκδοχές ένα είναι σίγουρο. Το κύριο δεν είναι τα ιδεολογικά κολλήματα ή η προσπάθεια κατάκτησης ψηφοφόρων από τον κάθε Μπογδάνο. Πρόκειται για μία ρηχή προσέγγιση των πραγμάτων. Το κύριο είναι πως ο Μπογδάνος αποτελεί στρατηγική επιλογή της ελληνικής αστικής τάξης με δεδομένο ότι η ΝΔ είναι το πιο γνήσιο (όχι το μοναδικό) πολιτικό υποκείμενο των Ελλήνων αστών.
Η ελληνική ολιγαρχία έχει αποφασίσει εδώ και πολύ καιρό να μετατοπίσει την πολιτική ατζέντα και την πολιτική εν γένει σε ακόμη πιο δεξιές συντεταγμένες. Αυτό αποδεικνύεται α) από το σύνολο της πολιτικής των τελευταίων ετών, β) από το ότι οι απαράδεκτες δηλώσεις Μπογδάνου και πολλές άλλες που προέρχονται από άλλους επιφανείς αστέρες της ΝΔ δεν καταδικάζονται, γ) από το ότι το πιο ακροδεξιό κομμάτι (Μπογδάνος, Πλεύρης, Γεωργιάδης, Βορίδης) βρίσκεται σε κρίσιμες θέσεις και είναι ιδιαίτερα προβεβλημένοι.
Δεν υπάρχει γενικά και αόριστα ιδεοληψία. Κάθε ιδεολογική και πολιτική παρέμβαση αντιστοιχεί σε ταξικά συμφέροντα. Και διάγουμε μία περίοδο κατά την οποία τα λαϊκά εισοδήματα και δικαιώματα συρρικνώνονται επικίνδυνα. Η κρίση κατ’ αρχάς του 2010 και η κρίση της πανδημίας στη συνέχεια απαιτούσαν μία απάντηση από την πλευρά των «αρχόντων»: την κρίση έπρεπε να την πληρώσουν οι από κάτω. Όπερ και εγένετο.
Το πιο ανησυχητικό, ωστόσο, δεν είναι η ύπαρξη μισάνθρωπων δηλώσεων που στοχοποιούν μικρά παιδιά όπως αυτή του Μπογδάνου. Το πιο ανησυχητικό είναι πως η ελληνική κοινωνία σε ένα μεγάλο μέρος της έχει συντηρητικοποιηθεί και μπορεί να αντιδρά θετικά σε ναζιστικής προέλευσης δηλώσεις και πρακτικές. Και αυτό είναι κάτι που γνωρίζουν πολύ καλά οι φορείς αυτών των δηλώσεων.
Εν κατακλείδι, η αντιμετώπιση των Μπογδάνων δεν μπορεί να είναι κυρίως ή αποκλειστικά μία εκτόξευση βελών σε προσωπικό επίπεδο αλλά πρέπει να είναι ένα στοιχείο μιας συνολικής αντιπαράθεσης με την κυβερνητική πολιτική. Ο Μπογδάνος είναι ένας λαγός που τρέχει για να προωθήσει μία πολιτική-καταπέλτη. Και απέναντι στον καταπέλτη απαιτούνται ενότητα, σοβαρή ιδεολογική αντιπαράθεση και κινηματικές διαδικασίες.
Πήραμε την εικόνα από σχετικό άρθρο του Ημεροδρόμου
