Η ώρα του απολογισμού για το Αφγανιστάν

του Δημήτρη Καλτσώνη

καθηγητή θεωρίας κράτους και δικαίου

Πάντειο Πανεπιστήμιο

εφημ. ΤΑ ΝΕΑ, 23/8/2021

Οι ΗΠΑ αποχώρησαν από το Αφγανιστάν γιατί ουσιαστικά η πολιτική τους ηττήθηκε. Επιβεβαιώθηκε η εύστοχη παρατήρηση του Graham Allison ότι από τους πέντε μεγάλους πολέμους που διεξήγαγαν οι ΗΠΑ μετά το 1945 (Κορέα, Βιετνάμ, Ιράκ 1991, Αφγανιστάν και ξανά Ιράκ) κέρδισαν μόνο έναν (Ιράκ 1991). Στους υπόλοιπους ηττήθηκαν καθαρά (Βιετνάμ), ήρθαν ισοπαλία (Κορέα) ή αναγκάστηκαν κατά βάση να αποχωρήσουν. Πρόκειται για ενδείξεις της φθίνουσας ισχύος των ΗΠΑ, μαζί με την υποχώρηση της οικονομικής τους δύναμης και την άνοδο της Κίνας.

Από τις εξελίξεις οι ΗΠΑ βγαίνουν σχετικά αποδυναμωμένες. Αλλά το ευρύτερο σχέδιο για διατήρηση της παντοκρατορίας τους και για περικύκλωση της Κίνας (ιδίως από την πλευρά του Ειρηνικού) δεν αλλάζει. Οι Ταλιμπάν εξάλλου θα αναγκαστούν να κρατήσουν γεωπολιτικές ισορροπίες και δεν αποκλείεται να τα βρουν με τις ΗΠΑ.

Το λογαριασμό θα πληρώσει πάλι ο λαός του Αφγανιστάν που υποφέρει επί δεκαετίες είτε από το ανατραπέν αμερικανόδουλο, διεφθαρμένο, βαθιά αντιλαϊκό καθεστώς των Καρζάι – Γάνι είτε από το σκοταδιστικό, ακραία αντιδημοκρατικό και αντιλαϊκό καθεστώς των Ταλιμπάν. Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους, πρώτα βοηθώντας τους Ταλιμπάν στις δεκαετίες του 80 και 90 και στη συνέχεια το καθεστώς των Καρζάι και Γάνι φρόντισαν να εξαλείψουν τις επαναστατικές και προοδευτικές εστίες, που είχαν ανθίσει, με τις αντιφάσεις, τα όρια, τα αδιέξοδα και τα προβλήματά τους, στη δεκαετία του 70 και 80.

Υπάρχουν όμως και εγχώριες ευθύνες. Γιατί οι ελληνικές κυβερνήσεις της τελευταίας 20ετίας συνυπέγραψαν την πολιτική του ΝΑΤΟ και της ΕΕ για επέμβαση στο Αφγανιστάν. Γιατί τα ελληνικά στρατεύματα ήταν παρόντα εκεί. Γιατί έβαλαν το λιθαράκι τους να ανδρωθούν οι Ταλιμπάν, στη συνέχεια να επιβληθούν με τα αμερικανοΝΑΤΟϊκά όπλα οι διεφθαρμένες κυβερνήσεις Καρζάι – Γάνι και γιατί δόθηκε έτσι η ευκαιρία στους Ταλιμπάν να εμφανιστούν ως δήθεν εθνικοαπελευθερωτική δύναμη.

Έχουν ευθύνη γιατί επέτρεψαν την επέμβαση στο Αφγανιστάν το 2001 στο όνομα δήθεν των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Η επέμβαση ήταν μια ακόμη ξεκάθαρη, ωμή, κυνική παραβίαση του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ. Και πώς αλήθεια, μπορούν οι ελληνικές κυβερνήσεις με αξιοπιστία να επικαλούνται (ορθώς πράττοντας) το διεθνές δίκαιο στα ζητήματα που αφορούν την Ελλάδα τη στιγμή που έχουν συνδράμει στην παραβίασή του;

Έχουν επίσης ευθύνη γιατί σε συνεργασία με την ΕΕ, κατά παραβίαση του διεθνούς δικαίου, οι δύστυχοι Αφγανοί  πρόσφυγες θα απωθηθούν και πάλι, θα διωχθούν, θα αφεθούν να βρουν τραγικό θάνατο, θα κλειστούν σε άθλιους χώρους, όπου άνθρωπος δεν μπορεί να επιβιώσει αξιοπρεπώς, θα κατηγορηθούν συλλήβδην ως τρομοκράτες.

Για αυτό το διαχρονικό έγκλημα σε βάρος του αφγανικού λαού επομένως οι ευθύνες είναι συγκεκριμένες. Ίσως έχει έρθει η ώρα του απολογισμού.

Την εικόνα πήραμε από ρεπορτάζ του Ημεροδρόμου