του Μιχάλη Χονδροκούκη
- Η κυρίαρχη ιδεολογία συνεχίζει να είναι η ιδεολογία της αστικής τάξης
Όλοι συμφωνούν στο αίτημα του τερματισμού του πολέμου, διότι ο πόλεμος είναι ο σπαραγμός των λαών. Όμως, υπάρχει διαφωνία για τον ρόλο των συμμετεχόντων και ειδικά της Ρωσίας. Ενώ όλοι συμφωνούν ότι η ρωσική αστική τάξη κοιτάζει το τομάρι της, το ουκρανικό καθεστώς είναι μια αμερικανοναζιστική μαριονέτα και η μπότα των ΗΠΑ βαδίζει με θράσσος σε πλανητική κλίμακα…, η διαφωνία προβάλλει έντονα στην αξιολόγηση του ρόλου της Ρωσίας. Η πλειονότητα στην Αριστερά και Αναρχία, απομονώνοντας το γεγονός ότι η σύγκρουση διεξάγεται με πρωτοβουλία της ρωσικής αστικής τάξης, θεωρούν ότι αυτό το χαρακτηριστικό επαρκεί για να διαγνώσουν την ουσία του συγκεκριμένου πολέμου και να πάρουν θέση απλώς καταδικάζοντας και τις δύο πλευρές, την κάθε μία με διαφορετικό «προσωνύμιο». Η διαφορά μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας γίνεται αντιληπτή μόνο ποσοτικά, ως διαφορά μεγέθους. Έτσι, μπροστά στους ανθρώπους που ξεριζώνονται και πεθαίνουν εξαιτίας του πολέμου, απαιτούν τον τερματισμό του πολέμου δύο εξίσου καταδικαστέων δυνάμεων.
Αυτή η θέση συνιστά στην ουσία έναν πασιφισμό με μια χροιά αντιαμερικανισμού που, όμως, καταλήγει να μην βλέπει σε ποια πλευρά βρίσκεται το συμφέρον των λαών. Δηλώνει ότι το συμφέρον δεν βρίσκεται σε καμία πλευρά και πλαισιώνεται συνήθως με διάφορες παραπομπές στον Ιμπεριαλισμό του Λένιν, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το πέρασμα ενός ολόκληρου αιώνα και οι τεράστιες αλλαγές στο ιμπεριαλιστικό σύστημα. Χωρίς να λαμβάνεται ουσιαστικά υπόψη η ιστορική εξέλιξη του ιμπεριαλισμού, παραμερίζεται η πολύτιμη μεθοδολογία, αποσυνδέονται τα συμπεράσματα από το ιστορικό τους πλαίσιο και μεταφέρονται αυθαίρετα τα επαναστατικά καθήκοντα που ανέκυψαν στο πλαίσιο των χαρακτηριστικών των διεθνών σχέσεων και δυναμικών του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
- Η ουσία βρίσκεται στις συγκεκριμένες σχέσεις, όχι σε απομονωμένα χαρακτηριστικά: διαλεκτική και όχι μεταφυσική
Το πρόβλημα με αυτήν την προσέγγιση είναι ότι βασίζεται σε απολυτοποιήσεις χαρακτηριστικών και δεν αντιλαμβάνεται τον ρόλο κάθε δύναμης μέσα στη σχέση της με τις υπόλοιπες. Η διάγνωση της ουσίας του πολέμου, δια των σχέσεων των εμπλεκομένων δυνάμεων στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα στην ιστορική του κίνηση, παρουσιάζει πρόσθετα στοιχεία που αποδεικνύονται κρίσιμα και καθοριστικά για τη διαμόρφωση θέσης απέναντι στον πόλεμο. Οι αντιδιαλεκτικές προσεγγίσεις, όπου η ουσία μιας οντότητας κατανοείται στην απομόνωσή της, υστερούν σημαντικά, διότι στερούνται των προσδιορισμών που αναγνωρίζονται εντός της εκάστοτε σχεσιακής δυναμικής. Αυτοί οι προσδιορισμοί αγνοούνται ή απαλείφονται από την «εξίσωση» ως δευτερεύουσας σημασίας, διότι τα χαρακτηριστικά που προβάλλουν πιο άμεσα στην εμπειρία και με λιγότερες διαμεσολαβήσεις είναι, δυστυχώς, πιο πειστικά.
Ωστόσο, πέραν του εμποδίου της αντικειμενικής φαινομενικότητας, το ιμπεριαλιστικό κέντρο των ΗΠΑ και των ακολούθων τους χρηματοδοτούν και προωθούν με κάθε τρόπο τέτοιες αντιλήψεις, διότι μόνο μέσα από την κυριαρχία αντιλήψεων περί «ίσων αποστάσεων» μπορούν να προστατευτούν από το αντιαμερικανικό κίνημα του περασμένου αιώνα. Η τακτική τους είναι σαφής: πρώτα στοχοποιούν μεθοδικά τον επόμενο αντίπαλό τους, επιστρατεύουν όλα τα ΜΜΕ εναντίον του και ύστερα επιτίθενται, εάν είναι δυνατόν, δια αντιπροσώπου. Κάποιοι πληρώνονται για να προβάλλουν την οπτική τους, κάποιοι «τσιμπάνε» από τις τοποθετήσεις ψευτο-διανοούμενων της δήθεν Αριστεράς, και κάποιοι απλώς δεν μπόρεσαν ποτέ να ξεφύγουν από την αστική ιδεολογική κυριαρχία του θετικισμού. Έτσι βγαίνουν λάδι οι Φονιάδες των Λαών!
Ας προσπαθήσουμε να καταλάβουμε την αιτία και τον σκοπό, τη στρατηγική στην οποία εγγράφεται αυτός ο πόλεμος…
– την κλιμάκωση της επεκτατικής πολιτικής των ΗΠΑ προς την Ανατολή
και κυκλωτικά της Κίνας
Ας προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε την τακτική σημασία αυτού του πολέμου…
– την οικονομικο-πολιτική αποδυνάμωση, απομόνωση και εξουδετέρωση της Ρωσίας
[κάποιοι λένε ότι η Ρωσία κερδίζει από τον πόλεμο (!), αλλά στο μέτρημα δεν τους βγαίνει]
– την προληπτική εξουδετέρωση ενός υπολογίσιμου τακτικού συμμάχου της Κίνα,
του κύριου προοπτικά ανταγωνιστή των ΗΠΑ
– την επίδειξη δύναμης των ΗΠΑ μέσω της υπαγόρευσης της Εξωτερικής Πολιτικής
σε όλες τις κυβερνήσεις της ΕΕ και σε όλες τις άλλες που σέρνουν στο άρμα τους
– την άντληση τεράστιων οικονομικών κερδών για τις ΗΠΑ εν μέσω βαθύτατης ύφεσης
χάρη στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας και των συνεπειών τους,
χάρη στην κάθετη αύξηση των στρατιωτικών προϋπολογισμών των κρατών της ΕΕ
Ας προσπαθήσουμε να αναγνωρίσουμε την προσεκτική προετοιμασία αυτής της νατοϊκής επίθεσης…
– δια της εξαγωγής και χρηματοδότησης φασισμού και νεοναζισμού στην Ουκρανία
– δια της επιβολής αντίστοιχης κυβέρνησης και μαριονετοποίησης της Ουκρανίας
– δια του ανοιχτού πολέμου εναντίον των αντιστεκούμενων ανατολικών ουκρανικών περιοχών
- Με την ήττα του ΝΑΤΟ ή με κάποιον φερετζέ «Ίσων Αποστάσεων»;
Όποιος εξακολουθεί να βλέπει με τα γυαλιά της ισοπεδωτικής ενορχήστρωσης των ΜΜΕ –δηλαδή με τα γυαλιά του ΝΑΤΟ– δεν βλέπει το αναμφισβήτητο γεγονός ότι η ρωσική αστική τάξη κάθε μέρα φθείρεται από αυτόν τον πόλεμο. Υφίσταται τεράστιες οικονομικές και πολιτικές απώλειες, που μια νίκη της ούτε κατά διάνοια δεν θα μπορούσε να αντισταθμίσει! Και δεν αποτελεί έκπληξη για αυτήν ότι φθείρεται. Ήταν δεδομένοι εξαρχής οι απελπιστικά αρνητικοί συσχετισμοί για αυτήν. Ήταν δεδομένο ότι η Ρωσία δεν υπολόγιζε στη βοήθεια της ΕΕ. Όμως, τότε, γιατί προχώρησε σε πόλεμο; Διότι η άλλη επιλογή της ήταν να στραγγαλιστεί ειρηνικά. Μας νοιάζει για τη ρωσική αστική τάξη; Καθόλου… μακάρι να στραγγαλιστεί εκατό φορές κάθε αστική τάξη του πλανήτη. Όμως, ταυτόχρονα ως άμεση συνέπεια, μαζί με τη ρωσική αστική τάξη θα στραγγαλιστούν ακόμη περισσότερο και οι λαοί όλου του κόσμου από την επέκταση και ενίσχυση της παγκόσμιας κυριαρχίας των ΗΠΑ. Και αυτό μας νοιάζει πολύ!
Να σταματήσει ο πόλεμος, αλλά με μη ναζιστική-ΝΑΤΟϊκή Ουκρανία! Δηλαδή με νίκη των βασικών διεκδικήσεων της Ρωσίας, χωρίς εκβιαστικές προσαρτήσεις ή ανεξαρτητοποιήσεις, αλλά με σεβασμό στην αυτοδιαθεση των ίδιων των λαών. Αλλιώς, ζητάμε να σταματήσει ο πόλεμος με νίκη του ΝΑΤΟ κι ας φωνάζουμε φορώντας τον πασιφιστικό φερετζέ του «διεθνούς δικαίου» ή τον δήθεν ταξικά συνεπή αντιιμπεριαλιστικό φερετζέ της «καταδίκης και των δύο ιμπεριαλιστών» και των «ίσων αποστάσεων»!
Και για να προλάβουμε ορισμένες (για άλλους περισσότερο, για άλλους λιγότερο) πιθανές εξελίξεις, έστω για τη συζήτηση και την καλύτερη κατανόηση του φαινομένου:
Σε περίπτωση που νικήσει η Ρωσία και, πέραν της αποναζιστικοποίησης και αποΝΑΤΟποίησης της Ουκρανίας, προβεί σε κινήσεις εις βάρος του ουκρανικού λαού, τότε η καταγγελία της Ρωσίας δεν θα ισοδυναμεί με στήριξη του ΝΑΤΟ – όπως ισχύει τώρα. – αλλά θα είναι καθαρά και μόνο καταγγελία της ρωσικής αστικής τάξης ως ληστρικής περιφερειακής δύναμης! Το να πει κανείς ότι αυτό θα συνέβαινε, διότι είναι αναμενώμενο κάτι τέτοιο από μια αστική τάξη που νικά σε πόλεμο, δεν αναιρεί σε καμία περίπτωση ότι μιλάμε για μια επόμενη φάση, όταν και αναδύονται νέες σχέσεις και ένα νέο και διαφορετικό διακύβευμα! Το να έχει κανείς την ίδια θέση σε κάθε σχεσιακό σύστημα και συγκυρία παρά τις αλλαγές, παραπέμπει μόνο σε σταματημένο ρολόι… και στην πολιτική τα σταματημένα ρολόγια δημιουργούν ασφαλή περιβάλλοντα για ανασφαλείς ανθρώπους.
Δεν πολεμούμε δαίμονες ή κάποιο αρχέγονο Κακό που μένει πάντα ίδιο. Πολεμούμε εν μέσω μιας συνεχώς κινούμενης πραγματικότητας, με πολλούς παράγοντες, περίπλοκες σχέσεις και κινούμενη σχεσιακή δυναμική… και σε κάθε περίπτωση η πυξίδα μας είναι το συμφέρον των λαών, των εργαζομένων όλου του κόσμου. Γι’ αυτό και συμφέρον μας είναι πρωτίστως η ήττα του πλανητικού τυράννου, των ΗΠΑ.
Είναι οι δικές μας δυνάμεις που πολεμούν σήμερα το ΝΑΤΟ; Όχι! Είναι η αστική στρατηγική της Ρωσίας. Της έχουμε κάποια εμπιστοσύνη; Φυσικά και όχι! Μπορεί ακόμη και να συμβιβαστεί με όρους που τελικά δεν εμποδίζουν το ΝΑΤΟ. Γι’ αυτό και οι εργαζόμενοι λαοί πρέπει να κατορθώσουν να δώσουν με τη δική τους στρατηγική την αντιιμπεριαλιστική μάχη. Αλλά ο πόλεμος αυτός διεξάγεται αυτή τη στιγμή και τα χέρια μας είναι πολύ μακριά από τα ηνία. Τί κάνουμε, λοιπόν; Δεν διαλέγουμε να υποστηρίξουμε τον μικρότερο αστό ή, για κάποιους, τον μικρότερο ιμπεριαλιστή. Αυτή είναι μια απλουστευτική επίκριση από όσους στοχεύουν να πείσουν ένα ήδη πεισμένο και ελεγχόμενο – από τη κυρίαρχη προπαγάνδα – ακροατήριο υπέρ των «ίσων αποστάσεων». Το κριτήριο είναι ποιο από τα δύο αποτελέσματα του πολέμου συμφέρει περισσότερο την προοπτική του αντιιμπεριαλιστικού αγώνα των λαών. Και αυτό δεν μπορεί να το αρνηθεί κανείς: Είναι η Ήττα της Αμερικανο-ΝΑΤΟϊκής μπότας.
- Πόλεμος, Φτώχεια, Εκφασισμός: Άμεση η ανάγκη ενός Λαϊκού Μετώπου
Έχουμε άμεση ανάγκη από ένα πραγματικά αντιιμπεριαλιστικό κίνημα. Οι ελληνικές κυβερνήσεις ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΣΥΡΙΖΑ με την υποταγή τους στις ΗΠΑ σέρνουν τον ελληνικό λαό πίσω από το ΝΑΤΟϊκό άρμα και οι κίνδυνοι είναι πια εμφανείς! Στο πλαίσιο της επιθετικής επέκτασης της αμερικανικής κυριαρχίας ξεσπούν και επιμέρους πολεμικές συγκρούσεις με την κάλυψη του ΝΑΤΟ, όπου ορισμένες πιο επιθετικές ληστρικές περιφερειακές αστικές τάξεις προκαλούν και απειλούν άλλα ασθενέστερα οικονομικο-στρατιωτικά κράτη. Μόνο οι λαοί μπορούν να δώσουν τέρμα στον πόλεμο και αυτό απαιτεί ένα ευρύ μέτωπο του εργαζόμενου λαού, όχι ένα στενά αντικαπιταλιστικό που το καταλαβαίνουν μόνο τα λίγα μέλη των διαφόρων οργανώσεων-κομμάτων. Διότι η βαθύτατη ύφεση αρχίζει να απειλεί τις πιο βασικές ανάγκες σε όλο και μεγαλύτερο μέρος του λαού.
Χρειαζόμαστε ένα δημοκρατικό και αντιιμπεριαλιστικό μέτωπο που θα διεκδικήσει την εξουσία και θα πετάξει στην άκρη τους εκπροσώπους των διεθνών και ντόπιων μονοπωλίων. Μια τέτοια λαϊκή κυβέρνηση πρέπει να μας ξεμπλέξει από τα νύχια του ΝΑΤΟ και να παλέψει για την οικονομική και πολιτική ανεξαρτησία του λαού μας.
Έρχεται μεγάλη φτώχεια και, αν δεν φροντίσουμε να προτείνουμε μια πραγματική λύση στο λαό, η φτώχεια θα συνοδευθεί από τη συντηρητικοποίηση και την όξυνση της καταστολής! Έχουμε καθήκον να ξεπεράσουμε τις αστικές και μικροαστικές ιδεολογικές επιδράσεις, τον ρεφορμισμό και τον αριστερισμό. Πρέπει να ενώσουμε τον Λαό σε ένα πρόγραμμα, που να βλέπει μέσα του την ικανοποίηση των πιο επιτακτικών αναγκών του και την προστασία του. Μια πολιτική ρήξης με τη βασική στρατηγική των αστών στην εποχή του Ιμπεριαλισμού:
Έξω από ΕΕ και ΝΑΤΟ – Διαγραφή Χρέους και Κατάργηση Μνημονιακών Νόμων – Κρατικοποίηση των Τραπεζών, Ενέργειας, Τηλεπικοινωνιών και Συγκοινωνιών – Παραγωγική Ανασυγκρότηση – Περικοπή των αμέτρητων χρημάτων για στρατιωτικούς εξοπλισμούς και Αναπροσαρμογή Αμυντικής Πολιτικής – Ενίσχυση της Υγείας και της Παιδείας – Αυξήσεις σε Μισθούς και Συντάξεις – Μείωση Εργάσιμου Χρόνου και Δουλειές για Όλους – Κατάργηση Έμμεσης Φορολογίας και Αναπροσαρμογή της Άμεσης…
Όλα αυτά και άλλα πολλά ειδικότερα είναι αιτήματα που για να τα υποστηρίξει ο λαός, δεν χρειάζεται να έχει πειστεί για την αναγκαιότητα συντριβής του καπιταλισμού. Όμως, εάν τα υιοθετήσει και τα διεκδικήσει, θα αρχίσει να τον συντρίβει στην πράξη… και νέες ιδέες θα αρχίσουν να γεμίζουν τα μυαλά των ανθρώπων που η πείρα τους τους σπρώχνει προς την κατεύθυνση της κομμουνιστικής ενοποίησης της ανθρωπότητας και όχι του ανταγωνισμού.