(Και ποιος από τους σωτήρες θα μας σώσει;)
του Βασίλη Λιόση
Εδώ και μερικές δεκαετίες οι κυβερνήσεις έχουν προσπαθήσει να καθιερώσουν τον θεσμό της αξιολόγησης στα ελληνικά σχολεία. Η σθεναρή αντίσταση των εκπαιδευτικών έχει καταστήσει όλους τους σχετικούς νόμους ανενεργούς κι έτσι φαίνεται πως θα γίνει και τώρα. Το ποσοστό των εκπαιδευτικών που απεργούν-απέχουν από την επιχειρούμενη ενεργοποίηση του σχετικού νόμου φτάνει το 90%. Σε τι αποσκοπεί αυτή η επιχείρηση;
- Στην πειθάρχηση των εκπαιδευτικών.
- Στην ιδιωτικοποίηση της παιδείας.
- Στην τροποποίηση της μορφής και του περιεχομένου της παρεχόμενης γνώσης.
- Στη μελλοντική σύνδεση αξιολόγησης-απόλυσης, άρα στην ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων.
- Στη γενίκευση της αξιολόγησης σε κάθε εργασιακό χώρο.
Ο σχετικός νόμος είναι πολυπλόκαμος, καταπιεστικός, απολύτως γραφειοκρατικός και τεχνοκρατικός και δεν του λείπει η ιδεολογική στόχευση:
- Θα αξιολογεί ο Συντονιστής Εκπαιδευτικού Έργου, το Περιφερειακό Κέντρο Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού, το Κέντρο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, η Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, ο διευθυντής της σχολικής μονάδας και τέλος, οι εκπαιδευτικοί θα αξιολογούνται και μεταξύ τους!
- Τα σχολεία θα αξιολογούνται και θα εντάσσονται σε τέσσερις κατηγορίες. Η αξιολόγηση θα είναι σε κοινή θέα.
- Θα υπάρχει ατομικός φάκελος για τον κάθε εκπαιδευτικό.
- Η αξιολόγηση θα γίνεται σε 14 θεματικούς άξονες και σε 49 δείκτες!
- Όλες οι διαδικασίες αξιολόγησης θα εντείνουν το άγχος και θα αυξήσουν τις ώρες εργασίας, οι οποίες θα μείνουν φυσικά απλήρωτες.
- Επανέρχεται ο θεσμός του επιθεωρητή όπως περίπου λειτουργούσε επί χούντας.
Και ρωτάμε:
- Πώς θα κρίνεται ένας εκπαιδευτικός που θα διδάσκει την ιστορική αλήθεια που τα σχολικά εγχειρίδια αποκρύπτουν;
- Πώς θα κρίνεται ένας εκπαιδευτικός που θα έχει συνδικαλιστική δράση;
- Πώς θα κρίνεται ένα εκπαιδευτικός που για προσωπικούς λόγους δεν είναι αρεστός στους αξιολογητές;
- Πώς θα κρίνεται ένας εκπαιδευτικός που θα αρνείται να εργαστεί επιπλέον ώρες από αυτές που προβλέπει το ωρολόγιο πρόγραμμα;
- Ποιος θα κρίνει τους αξιολογητές, με ποια κριτήρια αυτοί θα διορίζονται, πού θα εδράζεται το δικαίωμά τους να κρίνουν τους εκπαιδευτικούς;
Το υπουργείο υποτίθεται ότι κόπτεται για να βελτιώσει την παιδεία μέσω της αξιολόγησης. Αν ενδιαφερόταν πραγματικά, τότε:
- Θα διόριζε ως μόνιμους τους χιλιάδες αναπληρωτές.
- Θα κάλυπτε όλα τα κενά που υπάρχουν στα σχολεία.
- Θα μείωνε τον αριθμό μαθητών ανά τμήμα.
- Θα αναμόρφωνε τα σχολικά βιβλία με τη συνδρομή των εκπαιδευτικών.
- Θα καθιέρωνε ουσιαστικά επιμορφωτικά σεμινάρια για τους εκπαιδευτικούς.
- Θα έχτιζε νέα σχολεία.
- Θα βελτίωνε τους μισθούς των εκπαιδευτικών (οι Έλληνες εκπαιδευτικοί είναι από τους πιο κακοπληρωμένους στην Ευρώπη).
Η παιδεία δεν είναι ένα σακί πατάτες για να αξιολογούμε τις πατάτες με το αν μαυρίζουν στο τηγάνισμα. Δεν είναι ηλεκτρική καφετιέρα για να της δίνουμε πιστοποίηση ISO. Η παιδεία έχει ποιοτικά κριτήρια και πρέπει να στοχεύει στη διαμόρφωση ανθρώπων που θα κατέχουν γνώσεις για το πώς αναπτύσσεται η ιστορία, η φύση και η νόηση. Που θα λαμβάνει γνώση κι όχι πληροφορίες. Που θα διαμορφώνει προσωπικότητες με ανθρωπιά και αλληλεγγύη για τον συνάνθρωπο. Που δεν θα δέχεται την αδικία και θα αντιδρά. Κι όλα αυτά δεν μπαίνουν σε ζυγαριές, τυπικές μετρήσεις και μία συνεχή κι απάνθρωπη διαδικασία που διαλύει την ψυχική υγεία των εκπαιδευτικών.
Η Κεραμέως έχει υποστεί ήδη δυο ήττες. Η μια ήταν η άρνηση των εκπαιδευτικών να βάλουν κάμερες στα σχολεία. Η δεύτερη ήταν η άρνηση των εκπαιδευτικών να ψηφίσουν ηλεκτρονικά για τα υπηρεσιακά συμβούλια, με το ποσοστό άρνησης να υπερβαίνει το 90%. Τώρα θα γνωρίσει μία τρίτη ήττα. Την πιο επώδυνη. Οι αξιολογητές ήδη αξιολογήθηκαν. Μετρήθηκαν, ζυγίσθηκαν και βρέθηκαν ελλιπείς…