Συνέντευξη Δ. Καλτσώνη στον Κυριάκο Λοΐζου για τις διεθνείς εξελίξεις (εφημ. Χαραυγή, 4/4/2021)
εφημ. Χαραυγή, 4/4/2021
Ερ1: Η δήλωση Μπάιντεν ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι «φονιάς», σχετικά με την εμπλοκή των Ρώσων στις αμερικανικές εκλογές (όπως οι υποστηρίζουν οι ΗΠΑ), εκλαμβάνεται ως ένα ατυχές περιστατικό ή δίνει το στίγμα για το επόμενο διάστημα;
Σε καμιά περίπτωση δεν πρόκειται για ατυχή έκφραση. Είναι μια ξεκάθαρη ένδειξη και παράλληλα ένα προπαγανδιστικό εργαλείο προκειμένου να καλλιεργηθεί και ενταθεί η αντιρωσική υστερία και επομένως η πίεση των ΗΠΑ τόσο προς τη Ρωσία όσο και παραπλεύρως προς τους συμμάχους των ΗΠΑ στην Ευρώπη. Για να μην χάσουμε το μέτρο, πρέπει να υπογραμμιστεί ότι ο χαρακτηρισμός αυτός, ανεξάρτητα της γνώμης που έχει καθένας για τη Ρωσία και την ηγεσία της, αποτελεί μια βαριά προσβολή προς το διεθνές δίκαιο, τις αρχές του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ και τις καθιερωμένες διπλωματικές πρακτικές. Βρίσκεται στην ίδια λογική με τη δολοφονία του Ιρανού στρατηγού Σουλεϊμανί επί προεδρίας Τραμπ. Οι κυβερνήσεις, ακόμη και των συμμαχικών των ΗΠΑ κρατών όπως είναι η Ελλάδα και η Κύπρος, οφείλουν να καταδικάζουν απερίφραστα τέτοιες κινήσεις και δηλώσεις, οι οποίες ανοίγουν την πόρτα προς τον παγκόσμιο όλεθρο. Το γεγονός ότι πέρασε σχεδόν ασχολίαστο καταδεικνύει σε ποιο επικίνδυνο σημείο έχουν κατρακυλήσει οι διεθνείς σχέσεις και η ανθρωπότητα.
Πρόκειται για ένα ακόμη ποιοτικό, επικίνδυνο βήμα στην κατεύθυνση της όξυνσης των ανταγωνισμών. Στην ίδια λογική βρίσκεται η απαράδεκτη και επικίνδυνη απόφαση της βρετανικής κυβέρνησης να αυξήσει το πυρηνικό της οπλοστάσιο παραβιάζοντας τις διεθνείς συμφωνίες.
Eρ2: Είναι ο πραγματικός αντίπαλος των ΗΠΑ η Κίνα αυτή τη στιγμή; Εξηγείστε μας.
Ο πραγματικός στρατηγικός αντίπαλος των ΗΠΑ είναι όντως η Κίνα, η οποία βαδίζει ολοταχώς για να γίνει η πρώτη οικονομική δύναμη στον πλανήτη. Είναι ζήτημα χρόνου. Με αυτή την έννοια η προεδρία Μπάιντεν θα συνεχίσει κατ’ ουσία την πολιτική Τραμπ. Βασικά εργαλεία της αμερικανικής πολιτικής είναι: η άσκηση οικονομικής πίεσης, η στρατιωτική περικύκλωση και ιδίως ο έλεγχος των στενών στη Μάλακα απ΄όπου διέρχεται το σύνολο σχεδόν του εμπορίου και της τροφοδοσίας της Κίνας, η ιδεολογική επίθεση (στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων), η διπλωματική της απομόνωση με τη μετατροπή του G7 σε D10 (όπου D υποτίθεται είναι οι δημοκρατίες) με την προσθήκη της Ινδίας, Αυστραλίας και Ν.Κορέας.
Η ένταξη της Κίνας στον ΠΟΕ το 2000, η οικονομική κρίση που ξέσπασε το 2008 και η τρέχουσα υγειονομική – οικονομική κρίση αποτελούν τους τρεις τελευταίους σταθμούς της ανόδου της κινεζικής οικονομικής ισχύος. Η Κίνα αξιοποιεί πλήρως τον κρατικό παρεμβατισμό στην οικονομία προκειμένου να αντιμετωπίσει τα προβλήματα και να χαράξει νέους δρόμους. Διευκολύνεται βέβαια σε αυτό από τα ιδιαίτερα ιστορικά της χαρακτηριστικά. Έχει θέσει ως στόχο, και φαίνεται να το πετυχαίνει, να έχει περάσει στην τεχνολογική αυτοδυναμία και πρωτοπορία μέσα στα επόμενα χρόνια αφήνοντας πίσω τις ΗΠΑ.
Είναι απολύτως αναμενόμενη η όξυνση της διαπάλης των μεγάλων δυνάμεων για την παγκόσμια πρωτοκαθεδρία σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο. Δεν είναι τυχαίο που ο αρχηγός των Βρετανικών ενόπλων δυνάμεων Νικ Κάρτερ, σε συνέντευξή του προ ολίγων μηνών διατύπωσε με τον δικό του τρόπο την άποψη ότι η οικονομική και υγειονομική κρίση εγκυμονεί τόσο κοινωνικές εκρήξεις στο εσωτερικό των κρατών όσο και συγκρούσεις μεταξύ των κρατών που μπορεί να φτάσουν ως τον παγκόσμιο πόλεμο.
Eρ3: Πώς οι σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ – Ρωσίας επηρεάζουν ή θα επηρεάσουν την Ευρωπαϊκή Ένωση;
Η Γερμανία και κατ΄επέκταση η ΕΕ διακρίνονται επίσης από την τάση προβολής οικονομικής ή και στρατιωτικής ισχύος. Η παγκόσμια κρίση ωθεί και αυτές στην αναμέτρηση για αναδιανομή των αγορών και των σφαιρών επιρροής. Είναι βέβαια περισσότερο προσεκτικές στη σχέση τους με τη Ρωσία και την Κίνα καθώς έχουν ιδιαίτερες οικονομικές σχέσεις και συμφέροντα. Γι’ αυτό αναγκάζονται να ισορροπούν ανάμεσα στην ευθυγράμμιση με τις ΗΠΑ και στη μη ολική ρήξη με τη Ρωσία και την Κίνα. Θεωρώ όμως ότι θα πρυτανεύσει η σύμπλευση με τις ΗΠΑ καθώς το ιστορικά διαμορφωμένο πλέγμα οικονομικών και άλλων σχέσεων και συμφερόντων ανάμεσα στις δυο πλευρές του Ατλαντικού αλλά και ο συσχετισμός ισχύος δεν επιτρέπουν την αυτονόμηση της Γερμανίας – ΕΕ σε βαθμό που να αναζητήσει στρατηγικό σύμμαχο στο πρόσωπο της Ρωσίας και της Κίνας.
Eρ4: Με ποιο τρόπο μπαίνει στην «εξίσωση» η Τουρκία;
Η Τουρκία είναι ισχυρό και υπολογίσιμο μέλος του ΝΑΤΟ, οργανικό κομμάτι του πλέγματος εξουσίας των ΗΠΑ και της ΕΕ στην περιοχή, που αναζητά το δικό της σχετικά αυτοτελή ρόλο. Άρα θα συνεχιστεί η πολιτική προσέγγισης με δόσεις, αναταράξεις και παζάρια. Η σχέση ΗΠΑ – Τουρκίας δεν πρόκειται να διαρραγεί, έστω και αν δεν είναι ανέφελη.
Επομένως, η επιλογή του Έλληνα πρωθυπουργού να υποδεχθεί προσωπικά το αεροπλανοφόρο Αϊζενχάουερ στη Σούδα δείχνει επικίνδυνη εμβάθυνση της εμπλοκής στα πολεμικά σχέδια των ΗΠΑ ενώ δεν προσφέρει τίποτα στην άμυνα της χώρας και στην υπεράσπιση της κυριαρχίας. Ας θυμηθούμε τα συμβάντα του 1974. Δεν είναι πολύ μακριά.
Όλα αυτά πρέπει να αποτελέσουν πηγή προβληματισμού για τους λαούς της περιοχής, ειδικά για εμάς, της Ελλάδας και της Κύπρου. Για την υπεράσπιση της ειρήνης και της κυριαρχίας χρειάζεται: 1. να μην εμπλεκόμαστε με κανένα τρόπο στην επιθετικότητα των ΗΠΑ και της ΕΕ, 2. να μην εμπλεκόμαστε στον επικίνδυνο ανταγωνισμό των αγωγών στο βαθμό που αφορά πρωτίστως τα συμφέροντα των πολυεθνικών, 3. να αξιοποιήσουμε το ρόλο της Ρωσίας και της Κίνας όχι για να αλλάξουμε “προστάτες” αλλά γιατί μπορεί να δημιουργήσουμε αναχώματα στην αναθεωρητική πολιτική των ΗΠΑ, της ΕΕ και του τουρκικού αντιδραστικού καθεστώτος, 4. να αγωνιστούμε ώστε να επαναφέρουμε τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και το κυπριακό στη βάση του διεθνούς δικαίου. Αυτό σημαίνει αγώνα για εφαρμογή της σύμβασης για το δίκαιο της θάλασσας και τερματισμό της τουρκικής κατοχής με διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία και όχι κρυπτο-συνομοσπονδία ή διχοτόμηση.