1

Ένας τεράστιος «στρατός bot» σπέρνει φόβο και αντιρωσική… παράνοια

 

Μάνος Βεντούρας

 

Πανεπιστήμιο στην Αυστραλία εντόπισε εκατομμύρια tweets από ψεύτικους λογαριασμούς που στοχεύουν στην παραπληροφόρηση, από την πρώτη κιόλας μέρα του πολέμου στην Ουκρανία.

 

Μια εκστρατεία αντιρωσικής προπαγάνδας που εκτελείται από έναν τεράστιο «στρατό bot», ψεύτικων αυτοματοποιημένων λογαριασμών στο Twitter, έχει πλημμυρίσει το Διαδίκτυο από την αρχή του πολέμου στην Ουκρανία. Πιο συγκεκριμένα, μια ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο της Αδελαΐδας στην Αυστραλία διαπίστωσε ότι έως και το 80% των tweets σχετικά με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, κατά τις πρώτες εβδομάδες της «στρατιωτικής επιχείρησης», ήταν μέρος μιας μυστικής προπαγανδιστικής εκστρατείας που προερχόταν από αυτοματοποιημένους ψεύτικους λογαριασμούς, τα γνωστά bots.

Η έρευνα κατέδειξε ότι τα περισσότερα από τα πέντε εκατομμύρια tweets που μελετήθηκαν, δηλαδή το 90,2% (bots και μη) αυτών, προήλθε από λογαριασμούς που ήταν υπέρ της Ουκρανίας, με λιγότερο από το 7% των λογαριασμών να ταξινομούνται ως φιλορωσικοί. Σύμφωνα με τους Αυστραλούς πανεπιστημιακούς αυτά τα αυτοματοποιημένα tweets είχαν χρησιμοποιηθεί σκόπιμα για να προκαλέσουν φόβο μεταξύ των χρηστών, ενισχύοντας ένα υψηλό επίπεδο στατιστικά μετρήσιμης «νευρικότητας» στη διαδικτυακή συζήτηση.

Η ερευνητική ομάδα ανέλυσε έναν άνευ προηγουμένου όγκο 5.203.746 tweets, που στάλθηκαν με hashtags (λέξεις-κλειδιά), τις δύο πρώτες εβδομάδες της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, η οποία ξεκίνησε στις 24 Φεβρουαρίου. Οι ερευνητές εξέτασαν κυρίως αγγλόφωνους λογαριασμούς. Υπολογίστηκε ότι 1,8 εκατομμύρια μοναδικοί λογαριασμοί Twitter είχαν τότε αναρτήσει τουλάχιστον ένα tweet στην αγγλική γλώσσα.

Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιεύτηκαν τον περασμένο Αύγουστο σε μια εργασία του τμήματος Μαθηματικών Μελετών του Πανεπιστημίου της Αδελαΐδας, με τον τίτλο:
«#IStandWithPutin versus #IStandWithUkraine: The interaction of bots and humans in discussion of the Russia/Ukraine war» (σε ελεύθερη απόδοση:  #ΕίμαιμετονΠούτιν εναντίον #ΕίμαιμετηνΟυκρανία: Η αλληλεπίδραση bots και ανθρώπων στη συζήτηση για τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας).  Το μέγεθος του υπό μελέτη δείγματος ήταν κατά πολύ μεγαλύτερο από άλλες πρόσφατες αντίστοιχες μελέτες για την κρυφή προπαγάνδα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γύρω από τον πόλεμο της Ουκρανίας. Για παράδειγμα, η έρευνα του Πανεπιστημίου Stanford/Graphika για τη δυτική παραπληροφόρηση, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα τον περασμένο Σεπτέμβριο και πέρασε «απαρατήρητη» από την πλειονότητα των δυτικών μέσων ενημέρωσης, εξέτασε κάτι λιγότερο από 300.000 tweets από 146 λογαριασμούς της πλατφόρμας. Η δε έρευνα Meta/Facebook για τη ρωσική παραπληροφόρηση, που αναπαράχθηκε ευρέως από τα συστημικά ΜΜΕ, εξέτασε μόνο 1.600 λογαριασμούς στο Facebook.

Ο Πίτερ Κρόναου από τον ιστότοπο Declassified Australia παρατηρεί ότι οι αναφορές για τη έρευνα της Αδελαΐδας είναι ελάχιστες. Έχει εμφανιστεί μόνο σε μερικούς ανεξάρτητους ειδησεογραφικούς ιστότοπους και στο ρωσικό «επικηρυγμένο» RT. Η πρωτοποριακή μελέτη που αποκαλύπτει μια τεράστια εκστρατεία παραπληροφόρησης κατά της Ρωσίας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αγνοήθηκε ουσιαστικά από τα δυτικά ΜΜΕ, δείχνοντας πώς θάβονται τακτικά ιστορίες που δεν ταιριάζουν με την επιθυμητή φιλοδυτική αφήγηση.

 

«Κεραυνοβόλα» επίθεση παραπληροφόρησης

Σύμφωνα με τα δημοσιευμένα στοιχεία την πρώτη εβδομάδα του πολέμου Ουκρανίας-Ρωσίας υπήρξε μια τεράστια μάζα φιλοουκρανικής δραστηριότητας hashtags από bots. Περίπου 3,5 εκατομμύρια tweets στάλθηκαν από bots την πρώτη εβδομάδα χρησιμοποιώντας το hashtag #IStandWithUkraine.

Στην πραγματικότητα, ήταν σαν κάποιος ξαφνικά να άνοιξε έναν διακόπτη στην αρχή του πολέμου για να αμοληθεί ένας «στρατός από bots» υπέρ της Ουκρανίας. Την πρώτη μέρα του πολέμου, το hashtag #IStandWithUkraine χρησιμοποιήθηκε σε έως και 38.000 tweets ανά ώρα, αυξάνοντας στα 50.000 tweets την ώρα την τρίτη ημέρα του πολέμου. Συγκριτικά, τα δεδομένα δείχνουν ότι την πρώτη εβδομάδα υπήρξε σχεδόν πλήρης απουσία φιλορωσικής δραστηριότητας bots με χρήση των βασικών hashtags. Κατά τη διάρκεια εκείνης της πρώτης εβδομάδας της εισβολής, φιλορωσικά bots έστελναν tweets χρησιμοποιώντας τα hashtag #IStandWithPutin ή #IStandWithRussia με ρυθμό μόνο μερικές εκατοντάδες την ώρα.

Δεδομένου του προφανούς μακροπρόθεσμου σχεδιασμού για την εισβολή στην Ουκρανία, οι ειδικοί στον κυβερνοχώρο εξέφρασαν την έκπληξή τους για το γεγονός ότι οι ρωσικές απαντήσεις στον κυβερνοχώρο και στο Διαδίκτυο ήταν τόσο καθυστερημένες. Ένας ερευνητής στο Κέντρο Μελετών Ασφάλειας στην Ελβετία, δήλωσε: «Οι [φιλορωσικές] κυβερνοεπιχειρήσεις που έχουμε δει δεν δείχνουν μακρά προετοιμασία και αντίθετα φαίνονται μάλλον τυχαίες».

Αφού είχε μείνει προφανώς απροετοίμαστο, το hashtag #IStandWithPutin κυρίως από αυτοματοποιημένα bots, κυκλοφόρησε τελικά μια εβδομάδα μετά την έναρξη του πολέμου. Αυτό το hashtag άρχισε να εμφανίζεται σε μεγαλύτερους αριθμούς στις 2 Μαρτίου, την 7η ημέρα του πολέμου. Έφτασε τα 10.000 tweets ανά ώρα μόλις δύο φορές τις επόμενες δύο ημέρες, πολύ πίσω από τη δραστηριότητα των tweets υπέρ της Ουκρανίας.

Η χρήση του hashtag #IStandWithRussia ήταν ακόμη μικρότερη, φτάνοντας μόνο τα 4.000 tweets την ώρα. Μετά από μόλις δύο ημέρες λειτουργίας, η φιλορωσική δραστηριότητα hashtags είχε σχεδόν εξαλειφθεί. Οι Αυστραλοί ερευνητές της μελέτης σημείωσαν ότι οι αυτοματοποιημένοι λογαριασμοί bots «που πιθανότατα χρησιμοποιούνται από τις ρωσικές αρχές» «αφαιρέθηκαν πιθανότατα από τις φιλοουκρανικές αρχές».

Η αντίδραση εναντίον αυτών των φιλορωσικών λογαριασμών ήταν γρήγορη. Στις 5 Μαρτίου, μετά την τάση του hashtag #IStandWithPutin στο Twitter, η εταιρεία ανακοίνωσε ότι απαγόρευσε περισσότερους από 100 λογαριασμούς που χρησιμοποιούν το συγκεκριμένο hashtag επικαλούμενη παραβίαση της «πολιτικής χειραγώγησης πλατφόρμας και ανεπιθύμητης αλληλογραφίας» αλλά και της συμμετοχής σε μια «συντονισμένη μη αυθεντική συμπεριφορά».

Αργότερα τον ίδιο μήνα, η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU) φέρεται να πραγματοποίησε «επιδρομή» σε πέντε «φάρμες bots», που λειτουργούσαν εντός της χώρας. Οι συνδεδεμένοι με τη Ρωσία χειριστές των bots φέρονται να δραστηριοποιούνταν μέσω 100.000 ψεύτικων λογαριασμών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διαδίδοντας παραπληροφόρηση που «προοριζόταν να εμπνεύσει πανικό στις μάζες της Ουκρανίας».

Φωτογραφία της SBU από έφοδο τον περασμένο Μάρτιο σε διαμέρισμα, που είχε μετατραπεί σε κέντρο αποστολής φιλορωσικών bots στην Ουκρανία

 

Αφιλτράριστη Έρευνα

Η έρευνα-ορόσημο του Πανεπιστημίου της Αδελαΐδας διαφέρει από όλες τις προηγούμενες με έναν μοναδικό και θεαματικό τρόπο. Ενώ οι έρευνες Stanford/Graphika και Meta/Facebook δημιουργήθηκαν από ερευνητές που έχουν μακροχρόνιους δεσμούς με το βαθύ κράτος και την Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Αδελαΐδας είναι εξαιρετικά ανεξάρτητοι.

Η ακαδημαϊκή ομάδα προέρχεται από τη Σχολή Μαθηματικών Επιστημών του πανεπιστημίου. Με μαθηματικούς υπολογισμούς, ξεκίνησαν να προβλέψουν και να μοντελοποιήσουν τα ψυχολογικά χαρακτηριστικά των ανθρώπων με βάση το ψηφιακό τους αποτύπωμα. Σε αντίθεση με τα σύνολα δεδομένων που επιλέχθηκαν και παρέχονται για τις έρευνες Stanford/Graphika και Meta, τα δεδομένα στα οποία είχε πρόσβαση η ομάδα του Πανεπιστημίου της Αδελαΐδας δεν προέρχονταν από λογαριασμούς που είχαν εντοπιστεί για παραβίαση των οδηγιών και είχαν κλείσει από το Meta ή το Twitter. Ο Τζόσουα Γουάτ είναι ένας από τους κύριους ερευνητές της πανεπιστημιακής ομάδας και υποψήφιος μεταπτυχιακός στη Φιλοσοφία στα εφαρμοσμένα μαθηματικά. Είπε στο Declassified Australia ότι η ερευνητική ομάδα είχε απευθείας πρόσβαση στο σύνολο δεδομένων των 5 εκατομμυρίων tweets από λογαριασμούς Twitter στο Διαδίκτυο χρησιμοποιώντας μια ακαδημαϊκή άδεια που παρέχει πρόσβαση στο Twitter. Το Application Programming Interface (API) είναι ένα εργαλείο λογισμικού επικοινωνίας δεδομένων που επιτρέπει στους ερευνητές να ανακτούν και να αναλύουν απευθείας δεδομένα από το Twitter.

Τα ψεύτικα tweets και οι αυτοματοποιημένοι λογαριασμοί bots δεν είχαν εντοπιστεί και αφαιρεθεί από το Twitter πριν αναλυθούν από τους ερευνητές. Μάλιστα, ο Γουάτ τόνισε στο Declassified Australia ότι στην πραγματικότητα πολλοί από τους λογαριασμούς bots πίσω από τα 5 εκατομμύρια tweets που μελετήθηκαν είναι πιθανό να είναι ακόμα σε λειτουργία. Το Declassified Australia επικοινώνησε με το Twitter για να ρωτήσει ποια μέτρα μπορεί να είχαν λάβει για να αφαιρέσουν τους ψεύτικους λογαριασμούς bots, που εντοπίστηκαν στην έρευνα του Πανεπιστημίου της Αδελαΐδας. Δεν είχαν απαντήσει μέχρι τη στιγμή που κυκλοφόρησε το δημοσίευμα της εν λόγω ιστοσελίδας.

 

Κρίσιμο εργαλείο στον πόλεμο πληροφοριών

Αυτή η νέα ερευνητική εργασία επιβεβαιώνει τους αυξανόμενους φόβους ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν γίνει κρυφά αυτό που οι ερευνητές αποκαλούν «ένα κρίσιμο εργαλείο στον πόλεμο πληροφοριών που παίζει μεγάλο ρόλο στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία».

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Αδελαΐδας προσπάθησαν να είναι αδέσμευτοι στην περιγραφή των δραστηριοτήτων των ψεύτικων λογαριασμών στο Twitter, αν και είχαν διαπιστώσει ότι η συντριπτική πλειοψηφία –πάνω από το 90%– ήταν αντιρωσικά μηνύματα. Δήλωσαν: «Και οι δύο πλευρές στην ουκρανική σύγκρουση χρησιμοποιούν το διαδικτυακό περιβάλλον πληροφοριών για να επηρεάσουν τη γεωπολιτική δυναμική και να επηρεάσουν την κοινή γνώμη».

Βρήκαν ότι οι δύο κύριες πλευρές που συμμετέχουν στον πόλεμο προπαγάνδας έχουν τους δικούς τους ιδιαίτερους στόχους και στιλ. «Τα ρωσικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης ωθούν τις αφηγήσεις γύρω από τα κίνητρά τους και τα ουκρανικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης στοχεύουν να ενθαρρύνουν και να διατηρήσουν την εξωτερική υποστήριξη από τις δυτικές χώρες, καθώς και να προωθήσουν τις στρατιωτικές τους προσπάθειες υπονομεύοντας την αντίληψη του ρωσικού στρατού».

Εκτός από πολύ πιο δραστήρια, η πλευρά υπέρ της Ουκρανίας βρέθηκε να είναι πολύ πιο προηγμένη στη χρήση αυτοματοποιημένων bots. Η φιλουκρανική πλευρά χρησιμοποίησε περισσότερα «κατασκευασμένα bots (astroturf bots)» από τους φιλορώσους. Τα astroturf είναι υπερενεργά πολιτικά bots που ακολουθούν συνεχώς πολλούς άλλους λογαριασμούς για να αυξήσουν τους ακολούθους αυτού του λογαριασμού.

 

Ο ρόλος των social media στην τόνωση του φόβου

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Αδελαΐδας μελέτησαν επίσης την ψυχολογική επίδραση που είχαν οι ψεύτικοι αυτοματοποιημένοι λογαριασμοί στη διαδικτυακή συνομιλία κατά τη διάρκεια εκείνων των πρώτων εβδομάδων του πολέμου. Αυτές οι συνομιλίες σε ένα κοινό-στόχο μπορεί να εξελιχθούν με την πάροδο του χρόνου σε υποστήριξη ή αντίθεση προς τις κυβερνήσεις και τις πολιτικές τους – αλλά μπορεί επίσης να έχουν πιο άμεσα αποτελέσματα επηρεάζοντας τις άμεσες αποφάσεις του κοινού-στόχου.

Το Πανεπιστήμιο της Αδελαΐδας στην Αυστραλία

Η μελέτη διαπίστωσε ότι ήταν τα tweets από τους ψεύτικους λογαριασμούς bots που οδήγησαν περισσότερο στην αύξηση των συνομιλιών γύρω από τη «νευρικότητα» μεταξύ των ανθρώπων που στόχευαν. Βρήκαν ότι αυτοί οι αυτοματοποιημένοι λογαριασμοί αύξησαν «τη χρήση λέξεων στην κατηγορία άγχους που περιέχουν λέξεις που σχετίζονται με τον φόβο και την ανησυχία, όπως «ντροπή», «τρομοκράτης», «απειλή, «πανικός».

Συνδυάζοντας τα μηνύματα «ανησυχίας» με μηνύματα σχετικά με την «κίνηση» και τις γεωγραφικές τοποθεσίες, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι «τα bots επηρεάζουν περισσότερες συζητήσεις σχετικά με τη μετακίνηση/φυγή/πηγαιμό ή παραμονή». Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτό το αποτέλεσμα μπορεί κάλλιστα να επηρέαζε τους Ουκρανούς ακόμη και μακριά από τις ζώνες συγκρούσεων να φύγουν από τα σπίτια τους.

Η έρευνα δείχνει ότι οι ψεύτικοι αυτοματοποιημένοι λογαριασμοί των μέσων κοινωνικής δικτύωσης χειραγωγούν την κοινή γνώμη διαμορφώνοντας τον λόγο, μερικές φορές με πολύ συγκεκριμένους τρόπους. Τα αποτελέσματα παρέχουν μια ανατριχιαστική ένδειξη των πολύ πραγματικών κακόβουλων επιπτώσεων που μπορούν να έχουν οι μαζικές εκστρατείες παραπληροφόρησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε έναν αθώο άμαχο πληθυσμό.

 

Η προέλευση των bots

Οι ερευνητές αναφέρουν ότι το μεγαλύτερο μέρος της αντι-ρωσικής παραπληροφόρησης στο Twitter προερχόταν από bots «πιθανότατα [οργανωμένων] από φιλοουκρανικές αρχές». Διαπίστωσαν ότι ορισμένα bots «προωθούν καμπάνιες συγκεκριμένες για ορισμένες χώρες [που δεν ονομάζονται] και ως εκ τούτου μοιράζονται περιεχόμενο ευθυγραμμισμένο με αυτές τις ζώνες ώρας». Τα δεδομένα δείχνουν ότι η ώρα αιχμής για μια πλειάδα φιλοουκρανικής δραστηριότητας bots σημειώθηκε μεταξύ 6 μ.μ. και 9 μ.μ. σε όλες τις ζώνες ώρας των ΗΠΑ.

Κάποιες ενδείξεις για την προέλευση και τη στόχευση των μηνυμάτων θα μπορούσαν να συναχθούν από τις συγκεκριμένες γλώσσες που χρησιμοποιούνται στα 5 εκατομμύρια tweets. Πάνω από 3,5 εκατομμύρια tweets, ή το 67 τοις εκατό, ήταν στην αγγλική γλώσσα, με λιγότερο από 2 τοις εκατό στα ρωσικά και τα ουκρανικά.

Τον Μάιο του 2022, ο διευθυντής της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας (NSA) και αρχηγός διοίκησης κυβερνοχώρου των ΗΠΑ, στρατηγός Πολ Νακασόνε, αποκάλυψε ότι η Διοίκηση Κυβερνοχώρου διεξήγαγε επιθετικές επιχειρήσεις πληροφοριών για την υποστήριξη της Ουκρανίας. «Διεξήγαμε μια σειρά επιχειρήσεων σε όλο το φάσμα: επιθετικές, αμυντικές, [και] επιχειρήσεις πληροφοριών», είπε ο Νακασόνε. Ο Αμερικανός αξιωματούχος εξήγησε ότι οι ΗΠΑ διεξάγουν επιχειρήσεις με στόχο την εξάρθρωση της ρωσικής προπαγάνδας. Χαρακτήρισε αυτές τις επιχειρήσεις «νόμιμες», οι οποίες διεξήχθησαν μέσω μιας πολιτικής γραμμής που καθορίστηκε από το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ με πολιτική εποπτεία. Ο Νακασόνε ισχυρίστηκε ότι οι ΗΠΑ επιδιώκουν να λένε πάντα την αλήθεια όταν διεξάγουν μια επιχείρηση… ενημέρωσης, σε αντίθεση με τη Ρωσία.

Η Διοίκηση Κυβερνοχώρου των ΗΠΑ είχε αναπτύξει στην Ουκρανία μια ομάδα «κυνηγιού» ​​στον κυβερνοχώρο τον περασμένο Δεκέμβριο για να βοηθήσει στη στήριξη της κυβερνοάμυνας και των δικτύων του Κιέβου έναντι ενεργών απειλών εν όψει της εισβολής. Μια νεοσυσταθείσα ομάδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ταχεία απόκριση στον Κυβερνοχώρο αποτελούμενη από 12 εμπειρογνώμονες εντάχθηκε στην ομάδα Cyber ​​Command για να αναζητήσει ενεργές απειλές στον κυβερνοχώρο εντός των ουκρανικών δικτύων και να ενισχύσει τη διαδικτυακή άμυνα της χώρας.

Οι ΗΠΑ έχουν επενδύσει 40 εκατομμύρια δολάρια από το 2017 για να βοηθήσουν την Ουκρανία να ενισχύσει τον τομέα της τεχνολογίας πληροφοριών. Σύμφωνα με την αναπληρώτρια υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Γουέντι Σέρμαν, οι επενδύσεις βοήθησαν τους Ουκρανούς «να διατηρήσουν το Διαδίκτυό τους ανοιχτό και τις πληροφορίες τους να ρέουν, ακόμη και εν μέσω μιας βίαιης ρωσικής εισβολής».

 

Πόλεμοι και ψέματα στις τσέπες μας

Με την άνοδο του Διαδικτύου, ο πόλεμος και οι ένοπλες συγκρούσεις δεν θα είναι ποτέ το ίδιο. Οι αναλυτές έχουν σημειώσει ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει εγκαινιάσει μια «νέα ψηφιακή εποχή στρατιωτικών, πολιτικών και οικονομικών συγκρούσεων» που χειραγωγούνται από «στρατηγούς φορητών υπολογιστών και στρατούς bots».

«Σε όλες τις διαστάσεις αυτής της σύγκρουσης, η ψηφιακή τεχνολογία παίζει βασικό ρόλο – ως εργαλείο για κυβερνοεπιθέσεις και ψηφιακές διαμαρτυρίες και ως επιταχυντής για ροές πληροφοριών και παραπληροφόρησης», έγραψαν αναλυτές στο Heinrich Boll Stiftung στις Βρυξέλλες. «Η προπαγάνδα ήταν μέρος του πολέμου από την αρχή της ιστορίας, αλλά ποτέ πριν δεν θα μπορούσε να εξαπλωθεί τόσο ευρέως πέρα ​​από μια πραγματική περιοχή σύγκρουσης και να στοχεύσει σε τόσα πολλά διαφορετικά ακροατήρια».

Ο Τζόσουα Γουάτ, εκ των επικεφαλής της ομάδας του Πανεπιστημίου της Αδελαΐδας που διεξήγαγε τη μελέτη, συνόψισε: «Στο παρελθόν, οι πόλεμοι γίνονταν κυρίως σωματικά, με τους στρατούς, την αεροπορία και τις επιχειρήσεις του ναυτικού να είναι οι κύριες μορφές μάχης. Ωστόσο, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν δημιουργήσει ένα νέο περιβάλλον όπου η κοινή γνώμη μπορεί να χειραγωγηθεί σε πολύ μεγάλη κλίμακα».

«Το CNN έφερε κάποτε μακρινούς πολέμους στα σαλόνια μας», δήλωσε ένας άλλος αναλυτής, «αλλά το TikTok, το YouTube και το Twitter τους έχουν βάλει στις τσέπες μας».

Όλοι κουβαλάμε μαζί μας μια ισχυρή πηγή πληροφόρησης και ειδησεογραφικών μέσων – και σίγουρα, παραπληροφόρησης που μας έρχεται ακατάπαυστα από επιχειρήσεις επιρροής που εκτελούνται από «κακούς παράγοντες» που σκοπό έχουν να εξαπατήσουν.

 

____________

Ο Πέτερ Κρόναου είναι ένας βραβευμένος ερευνητής δημοσιογράφος, συγγραφέας και σκηνοθέτης. Τα ντοκιμαντέρ του έχουν εμφανιστεί στο Four Corners του ABC TV και στο Background Briefing του Radio National. Είναι συντάκτης και συνιδρυτής του DECLASSIFIED AUSTRALIA. Είναι συνεκδότης του πρόσφατου βιβλίου A Secret Australia – Revealed by WikiLeaks Exposés. Αυτό το άρθρο δημοσιεύτηκε στο  Declassified Australia.

 

Αναδημοσίευση από το Κοσμοδρόμιο