Ο Θουκυδίδης επιβεβαιώνει τον Λένιν
του Δ.Κ.
Η ιστορία των επαναστάσεων του 20ού αιώνα έδειξε περίτρανα τη σημασία του ένοπλου λαού, του σχηματισμού λαϊκής πολιτοφυλακής. Αυτό φάνηκε κατά τη διάρκεια των επαναστάσεων αφού μόνο έτσι μπορούσε να συντριβεί η ένοπλη αντίδραση της αστικής τάξης και των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων. Φάνηκε όμως και στη συνέχεια. Στο βαθμό που αδυνάτισαν και ατόνησαν τέτοιοι θεσμοί, ή όταν έπαψαν να ελέγχονται από τον ίδιο το λαό αλλά από μια γραφειοκρατία, αδυνάτισε η ίδια η εξουσία του λαού. Το ζήτημα είχαν επισημάνει οι θεμελιωτές του μαρξισμού με πρώτο τον Μαρξ, όταν μελετούσε την εμπειρία της Παρισινής Κομμούνας. Ο Λένιν επίσης ανέλυσε διεξοδικά και επανειλημμένα τη σημασία του ζητήματος.
Ενδιαφέρον πάντως παρουσιάζει το γεγονός ότι η ιστορική εμπειρία, ακόμη και η πολύ παλαιότερη, επιβεβαιώνει σε διάφορες ευκαιρίες τη σημασία του εξοπλισμού του λαού. Έτσι, κατά μία έννοια, ένα τέτοιο παράδειγμα αντλημένο από τον Θουκυδίδη έρχεται να επιβεβαιώσει για μια ακόμη φορά τον Λένιν.
Κατά τη διάρκεια του πελοποννησιακού πολέμου λοιπόν, οι Αθηναίοι πολιορκούσαν τη Μυτιλήνη, στην οποία επικρατούσαν οι ολιγαρχικοί. Μετά από μακρά πολιορκία, οι ολιγαρχικοί της Μυτιλήνης αναγκάστηκαν να δώσουν βαρύ οπλισμό στους πολίτες (εννοείται βέβαια όχι στους δούλους).
Αυτό το έκαναν γιατί έβλεπαν ότι αδυνατούσαν να αναχαιτίσουν τις επιθέσεις των Αθηναίων. Να όμως που ο εξοπλισμός των πολιτών έφερε τα πάνω κάτω. Όπως μας πληροφορεί ο μέγας Θουκυδίδης, από τη στιγμή που οι πολίτες απέκτησαν πρόσβαση στον οπλισμό αυτό, άρχισαν να συζητούν μεταξύ τους σε ομάδες για το πώς πρέπει να διαχειριστούν την κατάσταση. Το αποτέλεσμα ήταν ότι σε λίγο αποφάσισαν να ξεφορτωθούν τους ολιγαρχικούς της πόλης τους και να αναλάβουν τον έλεγχο αυτοί οδηγώντας την πόλη σε συμφωνία με τους Αθηναίους.
Από τότε έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι και η εκάστοτε άρχουσα τάξη αποφεύγει συστηματικά να εκτεθεί σε τέτοιους κινδύνους και να διαπράξει παρόμοιες απερισκεψίες. Για τούτο και συχνά οι άρχουσες τάξεις προτιμούν να παραδώσουν τη χώρα τους στον εχθρό παρά να εξοπλίσουν τον ίδιο τους το λαό.