Τόλμη

του Δημήτρη Καλτσώνη

καθηγητή θεωρίας κράτους και δικαίου

Πάντειο Πανεπιστήμιο

εφημ. ΤΑ ΝΕΑ, 10/9/2020

Έχει γίνει πλέον φανερό ότι το ΝΑΤΟ και η ΕΕ χαλιναγωγούν τη χώρα μας και την οδηγούν σε ένα διάλογο εφ’ όλης της ύλης με την Τουρκία είτε μέσω θερμού επεισοδίου είτε χωρίς. Στο τέλος της διαδικασίας διαλόγου, στην καλύτερη των περιπτώσεων, θα μείνει α. η αμφισβήτηση της κυριαρχίας δεκάδων ή και εκατοντάδων νησιών, β. η Ελλάδα δεν θα αποκτήσει, όπως δικαιούνται όλες οι χώρες, αιγιαλίτιδα ζώνη 12 ν.μ. στο Αιγαίο, γ. η υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ θα κατανεμηθεί, όχι με τα αντικειμενικά κριτήρια που ορίζει το διεθνές δίκαιο της θάλασσας αλλά με βάση την αντίληψη της Τουρκίας. Αυτή είναι η λεγόμενη “συνεκμετάλλευση” για την οποία πρωτίστως ενδιαφέρονται οι πολυεθνικές επιχειρήσεις και οι μεγάλες δυνάμεις.

Στην πραγματικότητα χρειαζόμαστε μια εντελώς διαφορετική προσέγγιση. Μια πολιτική που θα κατοχυρώνει την ασφάλεια και τα κυριαρχικά δικαιώματα της πατρίδας μας. Το πρώτιστο είναι η μη αμφισβήτηση της κυριαρχίας των νησιών και η επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ν.μ. Η υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ έπονται. Το ΝΑΤΟ και η ΕΕ δεν θέλησαν ποτέ μέχρι σήμερα να βοηθήσουν στην κατεύθυνση αυτή. Ούτε τώρα είναι πρόθυμοι να το πράξουν. Τα γεγονότα βοούν και δεν θα μπω στον κόπο να τα παραθέσω.

Είναι καιρός για τολμηρές αποφάσεις. Αντιμετωπίζοντας ανάλογα τραγικά διλήμματα το 1974 ο Κων. Καραμανλής, παρότι υπέρμαχος της ατλαντικής συμμαχίας, οδήγησε τη χώρα εκτός στρατιωτικού σκέλους του ΝΑΤΟ. Το 1978 απείλησε ακόμη και με ολοκληρωτική έξοδο. Οι κινήσεις αυτές ανάσχεσαν σχετικά την επιθετικότητα του τουρκικού αντιδραστικού καθεστώτος. Θα ήταν πολύ πιο αποτελεσματικές, αν δεν ήταν πολιτικός ελιγμός (γεγονός που το γνώριζαν φυσικά οι ΗΠΑ) και αν όντως η Ελλάδα αποδεσμευόταν από το ΝΑΤΟ.

Ο λαός μας σήμερα έχει ανάγκη μια τολμηρή πολιτική εθνικής ανεξαρτησίας. Σε μια τέτοια πρωτοβουλία δεν θα είμαστε μόνοι. Αντίθετα, η Ελλάδα θα μπορεί τότε με αξιώσεις να αξιοποιήσει τη συνδρομή των δύο μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, της Ρωσίας και της Κίνας αλλά όχι βέβαια να ανταλλάξει την αμερικανική επικυριαρχία με τη ρωσική ή την κινεζική.

Η Ρωσία και η Κίνα, προς το παρόν τουλάχιστον, δεν έχουν την αναθεωρητική στάση που έχουν οι ΗΠΑ έναντι του διεθνούς δικαίου. Η τοποθέτηση του υπουργού Εξωτερικών Σ. Λαβρόφ για τη συμφωνία Τουρκίας και Λιβύης για την ΑΟΖ ήταν χαρακτηριστικά ευμενέστερη για την Ελλάδα από ό,τι η αντίστοιχη των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και της Γερμανίας – ΕΕ. Το ίδιο ξεκάθαρη ήταν η προχτεσινή τοποθέτηση του ΥΠΕΞ της Ρωσίας για το δικαίωμα της Ελλάδας στα 12 ν.μ., πράγμα που οι ΗΠΑ δεν έπραξαν ποτέ. Άλλωστε η Ρωσία είναι εκείνη που βάζει φρένο στον Ερντογάν τόσο στη Συρία όσο και στη Λιβύη.

Αυτές οι πλευρές πρέπει να αξιοποιηθούν. Ανεξάρτητη και αδέσμευτη εξωτερική πολιτική χρειαζόμαστε. Θέλει αρετή και τόλμη η εθνική ανεξαρτησία.