Το βάθεμα της κρίσης και η φιλολαϊκή διέξοδος. Εισήγηση Β. Λιόση στη δια/κή εκδ/ση του Συλ/γου “Γ. Κορδάτος”

στο κείμενο αυτό βασίστηκε η εισήγηση του Βασίλη Λιόση

στην πρόσφατη εκδήλωση του Συλ/γου Διάδοσης Μαρξ. Σκέψης “Γ. Κορδάτος”

Στην παρούσα φάση, βιώνουμε μία κατάσταση απολύτως πρωτόγνωρη. Το «πρωτόγνωρο» του πράγματος συντίθεται από α) την οικονομική κρίση, β) την κρίση της πανδημίας και γ) το απελπιστικό στένεμα των δημοκρατικών δικαιωμάτων. Αν και δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένο αριθμητικό μέτρο προκειμένου κάποιος να κρίνει τις κυβερνήσεις μεταπολιτευτικά, με σχετική ασφάλεια θα μπορούσαμε να πούμε πως πρόκειται για μια από τις χειρότερες, αν όχι τη χειρότερη κυβέρνηση, από το 1974 κι έπειτα. Και το «χειρότερη» το κρίνουμε με βάση την πυκνότητα και το εύρος των αντιλαϊκών νομοθετημάτων, την οικονομική κατάσταση του ελληνικού λαού, τη ρητορική, την καταστολή, τα ψεύδη, την εξαγορά και τον έλεγχο των ΜΜΕ κ.λπ..

Ας τα δούμε ένα ένα.

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

Δεν χρειάζεται να αναφέρουμε την πληθώρα των συμβάντων με πάσα λεπτομέρεια που πιστοποιούν την εκτίμηση για τη συρρίκνωση των δημοκρατικών ελευθεριών (απαγόρευση συγκεντρώσεων, συλλήψεις στον σωρό, βασανισμοί στα κρατητήρια, σεξουαλικές παρενοχλήσεις συλληφθέντων, άγριοι και αδικαιολόγητοι ξυλοδαρμοί). Αξίζει, όμως, να αναφέρουμε πως από τις 17/11/20 ως τις 11/3/21 έχουν γίνει 729 προσαγωγές και 386 συλλήψεις! Δίπλα σε αυτά δεν πρέπει να ξεχάσουμε τον ρόλο των ΜΜΕ που βρίσκονται σε διατεταγμένη υπηρεσία. Σε κάθε περίπτωση δεν πρόκειται για μία συνηθισμένη περίοδο και πρέπει να συνειδητοποιηθεί πως πρόκειται για μία παγκόσμια τάση περαιτέρω συντηρητικοποίησης και αυταρχικοποίησης της αστικής πολιτικής και για μία γενικότερη ακροδεξιά στροφή στην οποία κατατείνει το παγκόσμιο κεφάλαιο.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ

Το 2020 σημειώθηκε μείωση του ΑΕΠ κατά 8,3%, ενώ το χρέος της Ελλάδας υπερέβη το 200%! Ας θυμηθούμε πως η επιβολή των μνημονίων, η διάλυση των εργασιακών σχέσεων, η μείωση των μισθών κ.ά. υποτίθεται ότι έγιναν για να μειωθεί το χρέος της χώρας και ας θυμηθούμε πως το 2010 το χρέος ήταν το 146% του ΑΕΠ. Σήμερα, κάθε Έλληνας έχει χρέος που κατά κεφαλή βρίσκεται κοντά στα 35.000 δολάρια. Τυπικά μπορεί να μην έχει κηρυχτεί πτώχευση, επί της ουσίας, όμως, το χρέος είναι αδύνατο να αποπληρωθεί. Να σημειωθεί πως η Ελλάδα όσον αφορά το δημόσιο χρέος είναι στην παγκόσμια κατάταξη δεύτερη με πρώτη την Ιαπωνία αλλά με μία βασική διαφορά: το χρέος της Ιαπωνίας παραμένει εντός της ίδιας της χώρας. Περισσότερο από το 90% των ιαπωνικών κρατικών ομολόγων βρίσκονται στα χέρια των Ιαπώνων αποταμιευτών και επενδυτών και στα χέρια της Κεντρικής Τράπεζας της Ιαπωνίας. Επομένως, η Ελλάδα βρίσκεται σε ακόμη χειρότερη θέση από την Ιαπωνία λαμβάνοντας επιπλέον υπόψη και το γεγονός της δυναμικής της κάθε οικονομίας (η Ιαπωνία είναι η τρίτη οικονομία στον κόσμο).

Όσον αφορά τα εργασιακά αυτό που ξεχωρίζει είναι η επικείμενη νομοθετική κατοχύρωση της κατάργησης του 8ωρου. Αυτό που δεν πρέπει να μας διαφεύγει είναι πως η μισθωτή εργασία έχει εισέλθει στον 12^ο χρόνο συμπίεσης εισοδημάτων και δικαιωμάτων, ενώ οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις υφίστανται αφόρητη πίεση και λόγω πανδημίας. Η ανεργία όχι μόνο παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα αλλά η Ελλάδα έχει τη θλιβερή πρωτιά στην ΕΕ με το ποσοστό της ανεργίας να υπερβαίνει το 17%.

Η ΠΑΝΔΗΜΙΑ

Κλείνουμε ένα χρόνο καραντίνας με μία πολιτική που χαρακτηρίζεται από ανικανότητα, αντιφάσεις και κυρίως ταξικές επιλογές. Οι νεκροί ξεπέρασαν ήδη τους 7.000 νεκρούς, ο ρυθμός με τον οποίο γίνονται τα εμβόλια είναι αργός, τα τεστ που πραγματοποιούνται δεν ανταποκρίνονται στο μέγεθος του προβλήματος, οι ιδιωτικές κλινικές δεν επιτάσσονται, ο κρατικός προϋπολογισμός που αφορά την υγεία μειώθηκε (από 4.829 εκ. πήγε σε 4.257 εκ.), οι κλινικάρχες ενισχύονται με πολλά εκατομμύρια. Μερικά βασικά συμπεράσματα που εξάγονται από αυτό που βιώνει η ανθρωπότητα και ο ελληνικός λαός είναι:

α) Το δίλλημα που προέκυψε για τις κυβερνήσεις στο ξεκίνημα της πανδημίας παραμένει και το οποίο ήταν το εξής: ή πάμε σε πολιτική ανοσίας αγέλης ή κλείνουμε την οικονομία. Και οι δυο επιλογές είναι απολύτως αντιλαϊκές κι έχουν αποδειχτεί αδιέξοδες.

β) Η πανδημία ανέδειξε ανάγλυφα τον ρόλο των μονοπωλιακών ομίλων και τα αδιέξοδα του καπιταλιστικού συστήματος. Στο ξεκίνημα της πανδημίας οι κυβερνήσεις παρείχαν στις φαρμακοβιομηχανίες 7,5 δις ευρώ, συνήψαν «εικονικά συμβόλαια» για εμβόλια που δεν είχαν παραχθεί, έδωσαν μη επιστρεπτέες προκαταβολές, αποδέχτηκαν τους όρους που τέθηκαν από τις εταιρείες. Όλα αυτά την ώρα που οι τιμές των εμβολίων δεν έχουν γνωστοποιηθεί, ενώ η παραγωγή τους παραμένει σε χαμηλούς ρυθμούς, αδιαφορώντας για τους χιλιάδες ανθρώπους που πρόκειται να πεθάνουν.

γ) Η πανδημία είναι η απόλυτη ευκαιρία για το μεγάλο κεφάλαιο αφού αποδιαρθρώνονται οι εργασιακές σχέσεις, συρρικνώνονται τα δημοκρατικά δικαιώματα και διευκολύνεται η συγκέντρωση και συγκεντροποίηση του κεφαλαίου. Οι πλούσιοι έγιναν μέσα στην κρίση πλουσιότεροι. Οι πιο πλούσιοι άνθρωποι στον κόσμο αύξησαν τις περιουσίες τους σύμφωνα με την OXFAM. Συγκεκριμένα οι δισεκατομμυριούχοι αύξησαν τις περιουσίες τους εν μέσω πανδημίας κατά 3,9 τρις δολάρια από 18/3 ως 3/12/21.

δ) Τα δύσκολα, όμως, θα συνεχίσουν να υπάρχουν και είναι μπροστά μας και μετά την ολοκλήρωση των εμβολιασμών όποτε κι αν αυτή γίνει.

ΠΑΙΔΕΙΑ

Ο καταιγισμός στον χώρο της παιδείας δεν έχει προηγούμενο: μεγάλο ποσοστό παιδιών είναι εκτός τηλεκπαίδευσης εξαιτίας της έλλειψης μέσων και της κακής οργάνωσης από το υπουργείο, γίνεται προσπάθεια να εφαρμοστεί η αξιολόγηση καρμανιόλα για τους εκπαιδευτικούς, αποφασίστηκε η τοποθέτηση αστυνομικών δυνάμεων εντός πανεπιστημίου με μία πρωτοφανή συνέντευξη τύπου της Κεραμέως που δόθηκε από κοινού με τον Χρυσοχοΐδη, ανακοινώθηκε μείωση των εισαχθέντων στα πανεπιστήμια, θεσμοθετήθηκε η εξίσωση πτυχίων ιδιωτικών κολεγίων με τα πτυχία κάποιων δημόσιων πανεπιστημιακών τμημάτων. Οι αναδιαρθρώσεις είναι πολλές και με ποιοτικά στοιχεία που μεταβάλλον το τοπίο της παιδείας στην Ελλάδα. Ευτυχώς, μέχρι στιγμής οι αντιδράσεις είναι ελπιδοφόρες αφού οι κινητοποιήσεις των φοιτητών ήταν μεγάλες κι ενωτικές, ενώ το ποσοστό των εκπαιδευτικών που έχουν δηλώσει αποχή-απεργία από την αξιολόγηση φτάνει το 90% κι έτσι η Κεραμέως υφίσταται την τρίτη κατά σειρά ήττα της μετά την άρνηση για τοποθέτηση των καμερών στις τάξεις και την ηλεκτρονική ψηφοφορία για τα υπηρεσιακά συμβούλια.

ΠΩΣ ΕΧΕΙ ΕΠΗΡΕΑΣΤΕΙ Η ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Η καταγραφή της συνείδησης του κόσμου γίνεται με δύο βασικά τρόπους: από την επαφή μας με τον κοινωνικό περίγυρο και από τις δημοσκοπήσεις που διενεργούνται. Με βάση αυτές τις δυο πηγές τα κύρια ευρήματα έχουν ως εξής:

1. Η κυβέρνηση έχει αρχίσει και υφίσταται μία φθορά, παρόλα αυτά απολαμβάνει ανοχής ή και στήριξης ενός μεγάλου τμήματος της κοινωνίας.
2. Την όποια φθορά της κυβέρνησης δεν την καρπώνεται κανένα από τα αντιπολιτευτικά κόμματα.
3. Υπάρχει εντεινόμενη δυσαρέσκεια για τη συμπεριφορά κυβέρνησης και μηχανισμών καταστολής.
4. Η αποδοχή των χειρισμών της κυβέρνησης ενός μεγάλου τμήματος της κοινωνίας στην πρώτη φάση της κρίσης έχει υποστεί ήδη σημαντικά ρήγματα.
5. Ένα σημαντικό ποσοστό των εργαζομένων δηλώνουν επιδείνωση του εισοδήματός του και των εργασιακών σχέσεων λόγω της τηλεργασίας.
6. Στην αποδοχή ή μη της κυβέρνησης παρουσιάζονται μεγάλες διαφοροποιήσεις στις ηλικιακές ζώνες. Η κυβέρνηση αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα στις νέες ηλικίες αλλά όσο ανεβαίνουμε προς τα πάνω η στήριξη μεγαλώνει.

Βασικά συμπεράσματα:

1. Οι αντιφάσεις στη συνείδηση του κόσμου είναι υπαρκτές.
2. Παρουσιάζονται ρήγματα στην εκτίμηση του κόσμου όσον αφορά την κυβέρνηση που δεν μεταφράζονται ευθύγραμμα και στην εκλογική προτίμηση..
3. Η συνείδηση των πρωτοποριών ποτέ δεν μπορεί να ταυτιστεί με τη λεγόμενη κοινή γνώμη.
4. Στα δημοσκοπικά αποτελέσματα αυτά είναι φανερό το αποτύπωμα της συντηρητικοποίησης των τελευταίων ετών.
5. Κομβικό σημείο είναι η διαφορά των προσεγγίσεων ανά ηλικία. Τα αποτελέσματα στη νεολαία είναι ελπιδοφόρα.

ΒΑΣΙΚΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

1. Λάθος η διαπίστωση με βάση την οποία ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι εγκλωβισμένος στην ακροδεξιά πτέρυγα του κόμματος όπως και λάθος η διαπίστωση με βάση την οποία η ακροδεξιά ρητορική υπάρχει για να ικανοποιεί το πιο συντηρητικό ακροατήριο. Η συγκεκριμένη πολιτική της ΝΔ εκφράζει τα πλέον σκληρά και ισχυρά τμήματα της ελληνικής αστικής τάξης. Πρόκειται για εκείνη την επιλογή διαχείρισης που δεν κάνει στρογγυλέματα και επιδιώκει περιορισμό των δημοκρατικών ελευθεριών, συμπίεση εργατικών δικαιωμάτων και εισοδημάτων, θέσπιση ακόμη πιο ευνοϊκών νόμων για το κεφάλαιο. Δεν πρόκειται για μία ιδεοληπτική στάση αλλά για οργανικό στοιχείο της πολιτικής της ελληνικής αστικής τάξης. Επιπλέον η ελληνική αστική τάξη αντιλαμβάνεται πως η κρίση θα είναι παρατεταμένη και ακριβώς αυτός ο λόγος την κάνει και πιο επιθετική ασκώντας εκτός των άλλων και μία προληπτική πολιτική που φροντίζει να προλαμβάνει τις κοινωνικές αντιστάσεις μέσω της ενίσχυσης των κατασταλτικών μηχανισμών.
2. Ο ΣΥΡΙΖΑ αδυνατεί να ασκήσει μία αντιπολιτευτική πολιτική που να πείθει και αυτό συμβαίνει για διάφορους λόγους: δεν μπορεί να πείσει εξαιτίας της πενταετούς διακυβέρνησής του όπου το ΟΧΙ του δημοψηφίσματος έγινε ΝΑΙ, συνεργάστηκε με τους ΑΝΕΛΛ, εφάρμοσε νέο μνημόνιο, δεν έκανε στοιχειώδεις αλλαγές που θα μπορούσαν να ανακουφίσουν τα λαϊκά στρώματα, συνήψε άριστες σχέσεις με τον αμερικανικό παράγοντα, δεν έκανε καμία κίνηση εκδημοκρατισμού της αστυνομίας. Επιπλέον, δεν διαπνέεται από κινηματική λογική ενώ σε οργανωτικό επίπεδο όλη η εκστρατεία που έλαβε χώρα το προηγούμενο διάστημα για την οργανωτική του ενίσχυση δεν φαίνεται να είχε θεαματικά αποτελέσματα. Υπάρχει βέβαια και άλλος ένας παράγοντας που σχετίζεται με τη διαμόρφωση νέων τάσεων στο εσωτερικό του που δεν δημιουργεί κλίμα ενότητας. Είναι χαρακτηριστικό ότι δεν τίθεται ζήτημα πτώσης της κυβέρνησης ή διεξαγωγής εκλογών, τόσο γιατί δημοσκοπικά η συγκυρία δεν είναι ευνοϊκή για αυτόν, όσο και γιατί δεν επιθυμεί να πάρει την καυτή πατάτα στα χέρια του.
3. Όσον αφορά το λαϊκό κίνημα πρέπει να σημειώσουμε πως το παρατεταμένο τέλμα στο οποίο βρίσκεται εδώ και αρκετά χρόνια φαίνεται πως βαίνει προς το τέλος του. Τα ζητήματα δημοκρατίας αλλά και τα εργασιακά έχουν κινητοποιήσει χιλιάδες νέων κι εργαζομένων. Αυτό που έχει γίνει την τελευταία περίοδο στις γειτονιές δεν είναι συνηθισμένο. Και όχι μόνο δεν είναι συνηθισμένο αλλά χαρακτηρίζεται από μαζικότητα, από πάθος και αγανάκτηση για την πολιτική της κυβέρνησης. Σε πολλές από αυτές τις κινητοποιήσεις κυριάρχησε το αυθόρμητο και επανήλθε το κλασικό ζητούμενο: πώς το αυθόρμητο θα μετατραπεί σε συνειδητό;

Η ΚΙΝΗΜΑΤΙΚΗ ΜΑΣ ΠΡΟΤΑΣΗ

Σήμερα δεν υπάρχει κανένας πολιτικός φορέας που να παρουσιάζει ένα συνεκτικό πρόγραμμα για την ανασύνταξη του λαϊκού κινήματος. Οι προτάσεις που έχουν γίνει είναι σπασμωδικές, δεν έχουν συνέχεια και συνέπεια. Για παράδειγμα υπήρξε η θετική πρωτοβουλία του ΚΚΕ στις 17 Νοέμβρη που δημιούργησε ένα καλό κλίμα αλλά δεν επαναλαμβάνεται στην παρούσα φάση. Υπήρξε η πιο πρόσφατη πρόταση του ΜΕΡΑ 25 για συντονισμό των πολιτικών δυνάμεων για την υπεράσπιση της δημοκρατίας  αλλά μάλλον περιορίζεται σε επίπεδο κορυφής. Αυτό που απαιτείται σήμερα είναι:

Α) Η βούληση των ριζοσπαστικών δυνάμεων να κάτσουν σε ένα τραπέζι, να συζητήσουν και να συντονίσουν τα βήματά τους. Η λογική του μικρομάγαζου όχι μόνο είναι ατελέσφορη αλλά κι επικίνδυνη. Και αυτή η λογική έχει επικρατήσει δυστυχώς από την πρώτη ημέρα εφαρμογής των μνημονίων.

Β) Ζωτικής σημασίας είναι ο συντονισμός στο συνδικαλιστικό κίνημα: στα εργοστάσια, στα δημόσιες επιχειρήσεις, στα πανεπιστήμια, στους συνταξιούχους, στους μικρομεσαίους. Η αλήθεια είναι πως υπάρχουν ορισμένα θετικά μηνύματα συντονισμού σε κάποιους χώρους αλλά πρέπει οι συντονισμοί να γενικευτούν και να αποκτήσουν καθολική ισχύ. Συντονισμοί που έχουν να κάνουν με ενιαίες κι όχι ξεχωριστές κινητοποιήσεις, κοινά πλαίσια διεκδίκησης, κοινά ψηφίσματα κ.λπ..

Γ) Ανάληψη πρωτοβουλιών που θα συσπειρώνουν ευρύτερο κόσμο για την υπεράσπιση των δημοκρατικών δικαιωμάτων με συμμετοχή του πνευματικού κόσμου, καλλιτεχνών, σωματείων, φορέων της ΤΑ, αθλητικών και πολιτιστικών ομίλων, συλλογικοτήτων στις γειτονιές.

ΒΑΣΙΚΟΙ ΑΞΟΝΕΣ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΗΣ

Οι παρακάτω άξονες πάλης-συσπείρωσης δεν είναι ασφαλώς ούτε οι μοναδικοί ούτε ολοκληρωμένοι, αλλά οι ελάχιστοι με βάση τους οποίους μπορεί και πρέπει να συντονιστούν κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις για τη διεκδίκησή τους.

1. Δημόσιο και δωρεάν σύστημα υγείας. Προσλήψεις γιατρών, επίταξη των ιδιωτικών κλινικών, αγορά εμβολίων από Ρωσία, Κίνα και αλλού, μαζικά και δωρεάν τεστ για όλο τον λαό, αύξηση των ΜΕΘ.
2. Κατάργηση όλων των μνημονίων, των ΠΝΠ και των ΠΔ που χτύπησαν και χτυπούν τα εργασιακά δικαιώματα.
3. Κοινωνική ασφάλιση καθολική, δημόσια και υποχρεωτική. Όχι στο αναδιανεμητικό σύστημα Πινοσέτ με τις συντάξεις να τζογάρονται σε χρηματιστήρια. Σύνταξη στο 80% του τελευταίου μισθού.
4. Προστασία των ανέργων με α) το επίδομα ανεργίας να είναι στα 600 ευρώ με διάρκεια τουλάχιστον δύο ετών, β) δωρεάν ιατροφαρμακευτική κάλυψη και μεταφορά στα ΜΜΜ, γ) αναγνώριση του διαστήματος ανεργίας ως συντάξιμου χρόνου.
5. Κατάργηση του ΕΝΦΙΑ, αφορολόγητο στα 25.000 ευρώ και τροποποίηση του αφορολόγητου ανάλογα με το πλήθος των μελών της οικογένειας, φορολόγηση του μεγάλου κεφαλαίου στο 45% των κερδών του.
6. Ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που έχουν υποστεί σοβαρά πλήγματα τον τελευταίο χρόνο λόγω της πανδημίας. Απαλλαγή από φόρους, εισφορές, τέλη και παρακρατήσεις όσο διαρκεί το κλείσιμο των επιχειρήσεων και πάγωμα δανειακών οφειλών για το ίδιο διάστημα. Μείωση τόκου δανείων και κούρεμά τους για τη μετά covid εποχή.
7. Κατάργηση των ομάδων ΔΡΑΣΗ, των ΜΑΤ και όλων των κατασταλτικών μηχανισμών που είναι εντεταλμένες να αντιμετωπίζουν τον «εσωτερικό» εχθρό. Διάλυση των φασιστικών πυρήνων στην αστυνομία. Κλείσιμο των γραφείων της ΧΑ και της ιστοσελίδας της. Άμεσες ενέργειες να συλληφθούν οι Παπάς και Λαγός.
8. Ειδικά για τους εκπαιδευτικούς χρειάζεται μια ιδιαίτερη αναφορά και αυτό για τους εξής λόγους: οι εκπαιδευτικοί μόνιμοι και αναπληρωτές στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, σε δημόσια και ιδιωτικά σχολεία προσεγγίζουν τις 170.000, χωρίς να υπολογίζονται οι εκπαιδευτικοί των φροντιστηρίων ΜΕ και ΞΓ, ούτε οι εκπαιδευτικοί των ιδιωτικών και δημόσιων ΙΕΚ και άλλων δομών εκπαίδευσης. Επομένως, αναφερόμαστε σε ένα τεράστιο αριθμό εργαζομένων. Αυτό που επιχειρείται σήμερα από το υπουργείο παιδείας είναι η εφαρμογή της αξιολόγησης που στοχεύει σε τέσσερα επίπεδα: το ένα είναι αυτό της πειθάρχησης, το δεύτερο της ιδεολογικής χειραγώγησης εκπαιδευτικών και παιδιών με την αλλαγή του περιεχομένου της παρεχόμενης γνώσης, το τρίτο της ιδιωτικοποίησης της δημόσιας παιδείας και το τέταρτο της σύνδεσης αξιολόγησης-απολύσεων. Επομένως, εκτιμάμε ότι πρόκειται για βαρύνουσας σημασίας ζήτημα και γιατί ο απώτερος σκοπός είναι η γενίκευση της αξιολόγησης σε όλους ντους εργασιακούς χώρους. Με αυτό το σκεπτικό αρνούμαστε την αξιολόγηση, διεκδικούμε 20μελη τμήματα, ουσιαστική επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, μονιμοποίηση των αναπληρωτών, αύξηση του μισθού τους λαμβάνοντας εκτός των άλλων υπόψη ότι είναι από τους πλέον κακοπληρωμένους στην ΕΕ, αναδιαμόρφωση των βιβλίων και του σχολικού προγράμματος ώστε να παρέχεται γνώση κι όχι πληροφορία, εξασφάλιση όλων των απαιτούμενων μέσων σε εκπαιδευτικούς και παιδιά  για τη διεξαγωγή των τηλεμαθημάτων.

Την περίοδο μετά το 2010 χάθηκε μία μεγάλη ευκαιρία να συσπειρωθούν κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις. Να μπουν σε οργανωμένη συζήτηση ρηξικέλευθες πολιτικές και οικονομικές προτάσεις. Να ξανακερδίσουν πόντους κοινωνικά οράματα. Αν ξαναχαθεί αυτή η ευκαιρία τα πράγματα για το λαϊκό κίνημα και τον λαό θα γίνουν ακόμη πιο δύσκολα. Έχουμε, λοιπόν, όσοι συμφωνούμε με αυτές τις διαπιστώσεις ιστορική ευθύνη να συμβάλλουμε στην οικοδόμηση ενός ριζοσπαστικού ενωτικού μετώπου που θα δώσει πειστικές απαντήσεις και θα «λαδώσει» τη μηχανή της ιστορικής κίνησης.