Η ξενοφοβική «επιστροφή» του Κ.Κ. Τσεχίας

του Γιάννη Παπαδάκη

Πολλοί θα πίστευαν πως το ΚΚ Ελλάδος ήταν το Κ.Κ. με τα μεγαλύτερα ποσοστά στις ευρωπαϊκές εκλογές. Ωστόσο, την έκπληξη έφερε το ΚΚ Βοημίας Μοραβίας (δηλ. το ΚΚ της Τσεχίας), το οποίο, μέσω του συνασπισμού που ηγείται υπό το όνομα «Αρκετά!», απέσπασε το 9.6% των ψήφων (με συμμετοχή μόνο του 35.23% του εκλογικού σώματος), βρισκόμενο στην τέταρτη θέση, σε σχέση με το 3.6% των τελευταίων κοινοβουλευτικών εκλογών που το άφησε εκτός του κοινοβουλίου. Τί άλλαξε όμως μεταξύ 2021 και 2024 και έφερε αυτήν την εκλογική επιτυχία για τους Τσέχους κομμουνιστές;

Η εκλογική συντριβή του 2021 προήλθε έπειτα από την στήριξη του ΚΚΒΜ υπό την ηγεσία του Φίλιπ Βόικιεχ στην κυβέρνηση του δισεκατομμυριούχου Αντρέι Μπάμπις. Αυτό οδήγησε σε εσωκομματικές διεργασίες που έφεραν την ευρωβουλευτή Κατερζίνα Κονέτσνα στην ηγεσία του κόμματος, η οποία εκφράζει την πτέρυγα που στηρίζει τη συνεργασία με τις λεγόμενες ευρωσκεπτικιστικές – πατριωτικές δυνάμεις. Ενώ στην Ελλάδα το μονοπωλιακό κεφάλαιο τάσσεται αποκλειστικά με τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ, στην Τσεχία υπάρχει μερίδα των κεφαλαιοκρατών που στηρίζει την υπό προϋποθέσεις έξοδο από την Ε.Ε. και τη μη υιοθέτηση του Ευρώ που προωθεί η τωρινή συγκυβέρνηση, καθώς και ο πρόεδρος-μαριονέτα των ΗΠΑ, Πετρ Πάβελ. Επίσης προωθεί την ομαλοποίηση των σχέσεων με τη Ρωσία, καθώς οι κυρώσεις έχουν ζημιώσει μεγάλη μερίδα του τσέχικου κεφαλαίου που βασίζεται στη βιομηχανία και τις εξαγωγές.

Τα λεγόμενα «πατριωτικά», καθώς και πολλά ακροδεξιά και νεοναζιστικά κόμματα, πρωτοστάτησαν ενάντια στην τωρινή κυβέρνηση με διαδηλώσεις που αντιτίθονταν στη στήριξη της Ουκρανίας, ενώ ασκούσαν έντονη κριτική στην Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ, προσπαθώντας να καπηλευτούν το αντιιμπεριαλιστικό αίσθημα μιας μερίδας του πληθυσμού. Το ΚΚΒΜ συμμετείχε εξ’ αρχής στις διαδηλώσεις αυτές, γεγονός που οδήγησε και σε κριτική από στελέχη του κόμματος για το ότι συνεργάζεται με ακροδεξιούς.

Τον Δεκέμβριο του 2023 ανακοινώθηκε η ίδρυση του συνασπισμού «Αρκετά!» για τις ευρωεκλογές από το ΚΚΒΜ και το ευρωσκεπτιστικό κεντροδεξιό κόμμα «Ενωμένοι Δημοκράτες». Στη συνέχεια εισήλθε στον συνασπισμό και το «Τσέχικο Εθνικό Κοινωνικό Κόμμα», με ευρωσκεπτιστικές, ρεφορμιστικές και κοινωνικά φιλελεύθερες απόψεις, το οποίο είχε λάβει 0,22% στις τελευταίες εθνικές εκλογές.

Το πρόγραμμα του συνασπισμού «Αρκετά!» για το Ευρωκοινοβούλιο διακρίνεται από διακηρύξεις για επανάκτηση της απωλεσθείσας εθνικής κυριαρχίας, διατήρησης του εθνικού νομίσματος, κρατικοποιήσεις στρατηγικών τομέων της οικονομίας, δωρεάν παροχή υπηρεσιών υγείας κ.ά. Όλα τα παραπάνω, μαζί με άλλες προτεινόμενες πολιτικές (όχι απαραίτητα προς τη λάθος κατεύθυνση), δε συνδέονται σε καμία περίπτωση με την έξοδο από την Ε.Ε., ενώ δεν αναδεικνύεται ο εκμεταλλευτικός της χαρακτήρας ως προς χώρες όπως η Τσεχία, οι χώρες του Νότου κ.ά. που ευνοεί επιχειρηματικούς ομίλους, κυρίως της Γερμανίας.

Το κορυφαίο σημείο, ωστόσο, είναι ο ξενοφοβικός οχετός που ταυτίζει τη μετανάστευση με το «λαθρεμπόριο ανθρώπων», υποστηρίζει την ακροδεξιά κυβέρνηση της Ουγγαρίας του Ορμπάν, ενώ κατηγορεί για τη μεταναστευτική κρίση, όχι το ΝΑΤΟ, την Ε.Ε. και τους επιχειρηματικούς κολοσσούς που προωθούν τους πολέμους για το ξαναμοίρασμα των αγορών και εκμεταλλεύονται τις χώρες των μεταναστών, αλλά τις κυβερνήσεις της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Ελλάδας(!). Μάλιστα επισημαίνει ότι θα επιβάλλει (με ποια μέσα;) την άμεση επιστροφή των μεταναστών στη χώρα προέλευσης. Κι όλα αυτά σε μία οικονομία με ελάχιστη ανεργία και τεράστια έλλειψη εργατικού δυναμικού, η οποία θα μπορούσε να αξιοποιήσει άμεσα το εργατικό δυναμικό αλλοδαπής προέλευσης που βρίσκεται στη χώρα.

Ανησυχία θα πρέπει να φέρει και η ανάδειξη ως τρίτου του νεο-ναζιστικού κόμματος «Όρκος και Αυτοκινητιστές» με 10,26%, με τον ηγέτη του, Φίλιπ Τούρεκ, να φοράει κράνος με το σήμα της Χρυσής Αυγής και να έχει στην κατοχή του σβάστικες και σύμβολα των SS. Από εκεί και πέρα, υπήρξε μια ξεκάθαρη αποδοκιμασία της συγκυβέρνησης, με το κυβερνητικό «Μαζί» να βλέπει τα ποσοστά του να μειώνονται κατά 11.17% σε σχέση με τις τελευταίες ευρωεκλογές, ενώ πρώτο κόμμα με 26.14% αναδείχθηκε το «ΑΝΟ (ΝΑΙ)» του δισεκατομμυριούχου Αντρέι Μπάμπις. Ιδιαίτερα χαμηλές πτήσεις και για τον συνασπισμό των ακροδεξιών SPD και Τρικολόρα, ενώ οι Πειρατές και το κεντρώο ΣΤΑΝ διατήρησαν σχεδόν τα ποσοστά των τελευταίων εθνικών εκλογών.

Συμπερασματικά, το πρόγραμμα του συνασπισμού «Αρκετά!» υπό την ηγεσία του ΚΚΒΜ ενώ δίνει έμφαση στην ειρήνη, την εθνική κυριαρχία, την αυτάρκεια κ.ά., τα προβάλλει από εθνικιστική σκοπιά και όχι με στόχο τη σύγκρουση με την Ε.Ε. και τα μονοπώλια της. Η εστίαση σε αντιμεταναστευτικές πολιτικές και η σιγή ιχθύος για των ρόλο των ιμπεριαλιστών είναι το λιγότερο προβληματική και ξενοφοβική και σε καμία περίπτωση δεν αποκαλύπτει τον ρόλο των ιμπεριαλιστικών χωρών και των επιχειρηματικών κολοσσών στην έντονη μετακίνηση πληθυσμών και τους πολέμους το τελευταίο χρονικό διάστημα.